માધાપર ભૂંગા ગામ—ગુજરાતનો સમૃદ્ધ દરિયાઈ પટ્ટો માત્ર રાજ્યનું ગૌરવ નથી, પરંતુ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણે અત્યંત મહત્વ ધરાવે છે. 1600 કિલોમીટરને પાર વિસ્તરેલો ગુજરાતનો દરિયાકિનારો ભારતના વ્યાપાર, માછીમારી, પ્રતિકાર ક્ષમતા અને સુરક્ષાનો કેન્દ્રબિંદુ છે. આ વિશાળ દરિયાઈ સરહદને સુરક્ષિત રાખવા માટે ગુજરાત સરકાર દ્વારા મરીન ટાસ્ક ફોર્સની રચના કરવામાં આવી છે, જેમાં ઉચ્ચ પ્રશિક્ષિત કમાન્ડો, અધિકારીઓ, વિશેષ શાખાઓ અને સમુદ્રી કામગીરી માટે વાપરાતું આધુનિક સાધન સજ્જ છે.
૨૨ નવેમ્બર, ૨૦૨૫ના રોજ માધાપર ભૂંગા ગામ ખાતે મરીન ટાસ્ક ફોર્સ દ્વારા વિશાળ અને અસરકારક દરિયાઈ સુરક્ષા અવેરનેસ કાર્યક્રમ યોજાયો હતો, જેમાં સ્થાનિક નાગરિકો, માછીમારો અને તમામ દરિયાકાંઠાના રહેવાસીઓને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષામાં તેમની ભૂમિકાની વિગતવાર સમજ આપવામાં આવી હતી.
🔶 કાર્યક્રમનું માર્ગદર્શન અને સંચાલન
આ કાર્યક્રમ **એન્ટી ટેરરિસ્ટ સ્ક્વોડ (ATS)**ના અધિક પોલીસ મહાનિદેશક શ્રી અમિતકુમાર વિશ્વકર્મા, પોલીસ મહાનીરીક્ષક શ્રી પી.એલ. માલ, તથા હજીરા (સુરત)ના પોલીસ અધિક્ષક શ્રી એસ.જે. પરમારના માર્ગદર્શન હેઠળ યોજાયો હતો. તેમના માર્ગદર્શનમાં સમગ્ર દરિયાકાંઠાની સુરક્ષાને પ્રાથમિકતા આપી, શંકાસ્પદ દરિયાઈ પ્રવૃત્તિઓ, બોટની હરફેર, તસ્કરી, ડ્રગ્સ ટ્રાન્ઝિટ અને આતંકવાદી મોડ્યુલને રોકવા મજબૂત વ્યવસ્થાઓ ઉભી કરવામાં આવી છે.
પ્રોગ્રામનું મુખ્ય આયોજન જામનગર મરીન ટાસ્ક ફોર્સ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં મરીન ગ્રુપ લીડર શ્રી ડિ.આર. યાદવ, મરીન ટીમ લીડર શ્રી જી.એમ. બોપલીયા, SOG પો. ઇન્સ્પેકટર શ્રીમતી ભારતીબેન ચૌધરી, મરીન પોલીસ સ્ટેશન ઇન્સ્પેકટર શ્રી વી.બી. ચૌધરી, મરીન કમાન્ડો, ફિશરીઝ વિભાગના અધિકારીઓ, તેમજ ગામના સરપંચ કાસમભાઈ સહિત મોટા પ્રમાણમાં ગ્રામજનો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
🔶 દરિયાઈ સુરક્ષાનું મહત્વ – ગ્રામજનોને સમજાવાયેલા મુદ્દા
આવતી કાલે દરિયાઈ માર્ગે થતી તસ્કરી, ડ્રગ્સનું નેટવર્ક, હથિયારની હેરાફેરી, બોમ્બ અથવા એક્સપ્લોસિવ સામગ્રીનું આવનજાવન જેવા ખતરાઓને લઈને સુરક્ષિત રહેવું રાજ્ય અને રાષ્ટ્ર બંને માટે અત્યંત આવશ્યક છે. આ કાર્ય માત્ર સરકાર અથવા પોલીસનું જ નહીં, પરંતુ દરિયાઈ પટ્ટામાં રહેતા દરેક નાગરિકનો પણ સમૂહદર્દથ છે.
પ્રોગ્રામ દરમ્યાન નીચેના મુદ્દાઓ પર વિશેષ માર્ગદર્શન આપવામાં આવ્યું:
1️⃣ દરિયામાં થતી શંકાસ્પદ હરફેરની ઓળખ
-
અજાણી અથવા નોંધણી વિના આવેલી બોટો પર નજર રાખવી
-
રાત્રિના સમયે થતી અસામાન્ય ગતિવિધિઓ
-
નૌકા પર અજાણી વ્યક્તિઓ અથવા વિદેશી સંકેતો
ગ્રામજનોને જણાવાયું કે આવા સંકેતોની તરત પોલીસ, મરીન ટાસ્ક ફોર્સ અથવા સ્થાનિક SOGને જાણ કરવાથી મોટી આફતો અટકી શકે છે.
2️⃣ આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓની સંભાવનાઓ
ભારત પર ૨૬/૧૧ જેવા હુમલા દરિયાઈ માર્ગ દ્વારા જ થઇ ચુક્યા છે. તેથી દરિયાઈ પટ્ટો સતત સતર્ક રહેવાનો છે.
કમાન્ડોએ સમજાવ્યું કે:
-
દરિયામાં મળતી બિનવારસી વસ્તુઓ
-
શંકાસ્પદ બેગ, પેકેટ અથવા ત્યજી દેવાયેલા કેન
-
અસામાન્ય GPS ઉપકરણો અથવા વોકી–ટોકી
આ બધું આતંકવાદી પ્રવૃત્તિનો ભાગ હોઈ શકે છે.

3️⃣ કેફી પદાર્થો અને ડ્રગ્સની તસ્કરી અટકાવવાની રીતો
ગુજરાત દરિયાકિનારો ડ્રગ મફિયાઓની હેરાફેરી માટે રસપ્રદ સ્થાન બનવાનો જોખમ રહે છે. ડ્રગ્સ પેકેટ ઘણીવાર બોટ દ્વારા અથવા પાણીના માર્ગે તટ પર ફેંકવામાં આવે છે.
મરીન ટાસ્ક ફોર્સે સમજાવ્યું કે:
-
કિનારે漂તા પ્લાસ્ટિકના ડબ્બા
-
પેકેટોમાં બંધ શંકાસ્પદ રબરના કવર
-
રાસાયણિક સુગંધ ધરાવતા પાઉચ
આ બધું નશીલા પદાર્થોનું નિશાન હોઈ શકે છે.
તેવું મળ્યેજ તરત 100 નંબર, SOG, અથવા મરીન પોલીસને જાણ કરવાની વિનંતી કરી.
4️⃣ વિસ્ફોટક સામગ્રી (Explosives)ની ઓળખ અને સાવચેતી
અવારનવાર દરિયામાંથી જ વિસ્ફોટક સામગ્રીની હેરાફેરી કરવાનો પ્રયાસ થાય છે.
તે માટે:
-
શંકાસ્પદ ડબ્બો
-
ત્યજી દેવાયેલા બોક્સ
-
વાયરિંગ સાથે દેખાતા અજાણ્યા સાધનો
ને તાત્કાલિક દૂર રહી રિપોર્ટ કરવાની સૂચના આપવામાં આવી.
5️⃣ માછીમારો અને ગ્રામજનોની ભૂમિકા
મરીન ટાસ્ક ફોર્સ અધિકારીઓએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે:
“દરિયાઈ સુરક્ષા સરકારની સાથે–સાથે માછીમારોની સમૂહ જવાબદારી છે. કારણ કે દરિયો સૌથી પહેલાં તેમની નજરે પડે છે.”
તેમને નીચેની જવાબદારીઓ સમજાવવામાં આવી:
-
દરિયાઈ માર્ગે જો કોઈ નૌકા માર્ગ બદલતી દેખાય
-
GPS બંધ કરીને જતા નૌકાઓ
-
શંકાસ્પદ વિદેશી વ્યક્તિઓ સાથે સંપર્ક
-
અનધિકૃત બોટલોડિંગ
આવી કોઈ પણ કામગીરીની તરત જાણ કરવી.
🔶 મરીન કમાન્ડોના પ્રદર્શન અને પ્રાયોગિક માર્ગદર્શન
કાર્યક્રમ દરમિયાન મરીન ટાસ્ક ફોર્સના કમાન્ડોએ પ્રેક્ટિકલ ડેમો આપ્યો:
-
દરિયામાં શંકાસ્પદ બોટને કેવી રીતે અટકાવવી
-
બંદર પર ચેકિંગની પ્રકિયા
-
એક્સપ્લોસિવ મળ્યું હોય તો લોકોની સુરક્ષા કેવી રીતે કરવી
-
બોમ્બ નિષ્ક્રિય કરવાની પ્રક્રિયા
-
કિનારે પેટ્રોલિંગ વખતે ધ્યાનમાં રાખવાની બધી બાબતો
આ પ્રદર્શન જોઈને ગામજનોમાં આત્મવિશ્વાસ અને જાગૃતિ બંને વધી.

🔶 ફિશરીઝ વિભાગનું ખાસ માર્ગદર્શન
ફિશરીઝ અધિકારીઓએ માછીમારોને કાયદાકીય બાબતો પણ સમજાવી:
-
માછીમારી લાઈસન્સના નિયમો
-
આંતરરાષ્ટ્રીય જળસીમા પાર ન કરવા
-
GPS સિસ્ટમનો યોગ્ય ઉપયોગ
-
તોફાની હવામાન દરમિયાન સલામતી
🔶 ગામના સરપંચ અને ગ્રામજનોની પ્રતિભાવ
સરપંચ કાસમભાઈએ જણાવ્યું કે:
“આવા કાર્યક્રમો ગામના યુવાનો અને માછીમારોને જાગૃત રાખે છે. રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે અમે હંમેશા મરીન ટાસ્ક ફોર્સ સાથે છીએ.”
ગ્રામજનોને પણ લાગ્યું કે આ પ્રકારની માહિતી તેમના દૈનિક જીવન માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.
🔶 અંતમાં—રાષ્ટ્રીય સુરક્ષામાં દરેક નાગરિકનું યોગદાન
કાર્યક્રમનું સમાપન મરીન ગ્રુપ લીડર શ્રી ડી.આર. યાદવના આહ્વાન સાથે થયું કે:
-
દેશની સુરક્ષા માટે દરિયાકિનારાના લોકો “પ્રથમ વોચમેન” છે.
-
શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિ જણાય તો તરત જાણ કરવી.
-
કોઈપણ કિંમતે તસ્કરી અથવા ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન ન આપવું.
આ આખો અવેરનેસ કાર્યક્રમ “નાગરિક–પોલીસ સહકાર”નું જીવતું ઉદાહરણ બન્યો.
🔵 સમાપન
માધાપર ભૂંગા ગામ ખાતે થયેલો આ કાર્યક્રમ માત્ર જાગૃતિ પૂરતો ન હતો, પરંતુ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાની દિશામાં એક મજબૂત પગથિયું સાબિત થયો. દરિયાકાંઠાના દરેક નાગરિકમાં આત્મવિશ્વાસ અને જવાબદારીની ભાવના ઉભી કરી, મરીન ટાસ્ક ફોર્સના કમાન્ડોએ ખાતરી કરી કે ગુજરાતનો દરિયાકિનારો સજ્જ, જાગૃત અને સુરક્ષિત છે.







