દાદર રેલવે સ્ટેશન પર ભીડની સમસ્યાનો કાયમી ઉપાય વેસ્ટર્ન રેલવે દ્વારા એલિવેટેડ ડેકના બાંધકામનો મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય.

મુંબઈ 

મુંબઈની લોકલ ટ્રેન વ્યવસ્થાનો જીવ ગણાતું દાદર રેલવે સ્ટેશન હવે પ્રવાસીઓ માટે વધુ સુરક્ષિત અને સુવિધાજનક બનવાની દિશામાં એક મોટું પગલું ભરી રહ્યું છે. રોજે રોજ અંદાજે પાંચ લાખથી વધુ પ્રવાસીઓની અવરજવર ધરાવતું દાદર રેલવે સ્ટેશન સેન્ટ્રલ રેલવે અને વેસ્ટર્ન રેલવે બંને લાઈનોનું મહત્વપૂર્ણ જંકશન હોવાથી અહીં સતત ભારે ભીડ જોવા મળે છે. ખાસ કરીને ફુટઓવર બ્રિજ અને પ્લેટફોર્મ વચ્ચેની અવરજવરમાં પ્રવાસીઓને ભારે મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. આ સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને વેસ્ટર્ન રેલવેએ પ્રવાસીઓની સુરક્ષા અને સુવિધા માટે દાદર રેલવે સ્ટેશન પર એલિવેટેડ ડેક બનાવવાનો નિર્ણય લીધો છે.

વેસ્ટર્ન રેલવે અને મુંબઈ રેલવે વિકાસ કૉર્પોરેશન લિમિટેડ (MRVCL) દ્વારા સંયુક્ત રીતે આ પ્રોજેક્ટનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. એલિવેટેડ ડેકના બાંધકામથી સ્ટેશન પર ભીડને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ મળશે તેમજ પીક અવર્સ દરમિયાન થતી અફરાતફરીમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે તેવી આશા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે.

દાદર સ્ટેશન : મુંબઈનું સૌથી વ્યસ્ત જંકશન

દાદર રેલવે સ્ટેશન મુંબઈના સૌથી વ્યસ્ત અને મહત્વપૂર્ણ રેલવે સ્ટેશનોમાંનું એક છે. અહીં સેન્ટ્રલ રેલવે તથા વેસ્ટર્ન રેલવે બંનેની લોકલ ટ્રેનો રોકાય છે. સ્ટેશન પર કુલ ૧૫ પ્લેટફોર્મ છે, જેમાંથી પ્લેટફોર્મ નંબર ૧થી ૭ વેસ્ટર્ન રેલવે હેઠળ આવે છે, જ્યારે બાકીના પ્લેટફોર્મ સેન્ટ્રલ રેલવેમાં સમાવિષ્ટ છે.

દાદર સ્ટેશનનો ઉપયોગ રોજ હજારો ઓફિસ જતાં કર્મચારીઓ, વિદ્યાર્થીઓ, વેપારીઓ અને મુસાફરો કરે છે. ખાસ કરીને સવાર અને સાંજના પીક અવર્સ દરમિયાન ફુટઓવર બ્રિજ પર પગ મૂકવાની જગ્યા પણ ન રહે તેવી સ્થિતિ સર્જાય છે. આ ભીડને કારણે અકસ્માતની શક્યતા રહેતી હોવાની ફરિયાદો પણ સમયાંતરે સામે આવતી રહી છે.

એલિવેટેડ ડેકનો પ્રોજેક્ટ : બે તબક્કામાં બાંધકામ

વેસ્ટર્ન રેલવે દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા એલિવેટેડ ડેકના પ્રોજેક્ટને બે તબક્કામાં પૂર્ણ કરવામાં આવશે, જેથી બાંધકામ દરમિયાન પ્રવાસીઓને ઓછામાં ઓછી મુશ્કેલી પડે.

પ્રથમ તબક્કો
પ્રથમ તબક્કામાં પ્લેટફોર્મ નંબર ૧થી ૩ની ઉપર ૧૦૦ મીટર લાંબો અને અંદાજે ૩૩ મીટર પહોળો એલિવેટેડ ડેક બનાવવામાં આવશે. આ ડેક હાલના બે ફુટઓવર બ્રિજને નોર્થ સાઈડ એટલે કે માટુંગા સાઈડ તરફથી જોડશે. પરિણામે પ્રવાસીઓને અવરજવર માટે વધુ પહોળી જગ્યા મળશે અને ફુટઓવર બ્રિજ પરની ભીડ ઘટશે.

આ તબક્કામાં એલિવેટેડ ડેક પર કુલ ચાર દાદરા, ચાર એસ્કેલેટર અને બે લિફ્ટ સ્થાપિત કરવામાં આવશે. ખાસ કરીને વયસ્કો, દિવ્યાંગો, મહિલાઓ અને બાળકો માટે આ સુવિધાઓ અત્યંત ઉપયોગી સાબિત થશે. પ્લેટફોર્મ પર આવવા-જવામાં સરળતા રહેશે તેમજ ટ્રેનમાં ચડવા-ઊતરતી વખતે થતી અફરાતફરીમાં ઘટાડો થશે.

બીજો તબક્કો
પ્રથમ તબક્કાનું કામ પૂર્ણ થયા બાદ બીજા તબક્કાનું બાંધકામ શરૂ કરવામાં આવશે. આ તબક્કામાં પ્લેટફોર્મ નંબર ૧ પર ૧૦૦ મીટર લાંબો અને ૧૫ મીટર પહોળો એલિવેટેડ ડેક બનાવવામાં આવશે. આ વિભાગમાં બે દાદરા, બે એસ્કેલેટર અને એક લિફ્ટ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે.

બીજા તબક્કાનું બાંધકામ પૂર્ણ થયા બાદ દાદર સ્ટેશન પર પ્રવાસીઓની અવરજવર વધુ સુવ્યવસ્થિત બનશે અને પ્લેટફોર્મ પર થતી ભીડમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે.

સુરક્ષા અને સુવિધા પર ખાસ ભાર

વેસ્ટર્ન રેલવેના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, એલિવેટેડ ડેક બનાવવાનો મુખ્ય હેતુ પ્રવાસીઓની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. ભીડને કારણે ફુટઓવર બ્રિજ પર ધક્કામુક્કી, પડી જવાની ઘટનાઓ અને અસ્વસ્થતા જેવી સમસ્યાઓ સર્જાતી હોય છે. એલિવેટેડ ડેકના ઉપયોગથી પ્રવાસીઓ પ્લેટફોર્મ પર સીધા ચાલવાને બદલે ઉપરના ડેક પરથી આરામથી અવરજવર કરી શકશે.

આ ઉપરાંત, ટ્રેન આવતી વખતે અને જતી વખતે પ્લેટફોર્મ પર મુસાફરોનો દબાણ ઘટશે, જેથી ટ્રેનમાં ચડવા-ઊતરવાની પ્રક્રિયા વધુ સુરક્ષિત અને સરળ બનશે.

અન્ય સ્ટેશનો પર પહેલેથી સફળ પ્રયોગ

MRVCLના અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે એલિવેટેડ ડેકની આ ડિઝાઇન મુંબઈના અન્ય ભીડભાડવાળા સ્ટેશનો પર પહેલેથી જ સફળ સાબિત થઈ છે. બોરીવલી, ગોરેગાંવ, અંધેરી અને ખાર જેવા સ્ટેશનો પર બનાવવામાં આવેલા એલિવેટેડ ડેકનો પ્રવાસીઓ વ્યાપક ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.

અનુભવ દર્શાવે છે કે લોકો ભીડવાળા પ્લેટફોર્મ પર ચાલવા કરતાં એલિવેટેડ ડેક પર ચાલવાનું વધુ પસંદ કરે છે. પરિણામે પ્લેટફોર્મ પર ખાસ કરીને પીક અવર્સ દરમિયાન ભીડમાં ઘણી રાહત રહે છે. આ મોડલ સફળ નીવડતાં હવે દાદર જેવા અતિ વ્યસ્ત સ્ટેશન પર પણ તેનો અમલ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

પ્રવાસીઓમાં આશા અને અપેક્ષા

દાદર સ્ટેશનના નિયમિત પ્રવાસીઓમાં આ નિર્ણયને લઈને આશા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે. રોજિંદી મુસાફરી કરતા લોકોનું કહેવું છે કે, “પીક અવર્સમાં ફુટઓવર બ્રિજ પર ચાલવું અશક્ય બની જાય છે. એલિવેટેડ ડેક બનશે તો ભીડ ઘટશે અને મુસાફરી વધુ આરામદાયક બનશે.”

ખાસ કરીને મહિલાઓ અને વયસ્ક પ્રવાસીઓ માટે લિફ્ટ અને એસ્કેલેટર જેવી સુવિધાઓ લાભદાયક સાબિત થશે. સાથે જ અકસ્માતની શક્યતાઓ પણ ઘટશે.

મુંબઈની રેલવે વ્યવસ્થામાં વધુ એક સુધારું

દાદર રેલવે સ્ટેશન પર એલિવેટેડ ડેકનું બાંધકામ મુંબઈની રેલવે વ્યવસ્થાને વધુ આધુનિક અને પ્રવાસીમૈત્રી બનાવવાની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે. વધતી વસ્તી અને રોજિંદી મુસાફરોની સંખ્યા જોતા ભવિષ્યમાં આવી સુવિધાઓ અનિવાર્ય બની ગઈ છે.

વેસ્ટર્ન રેલવે અને MRVCL દ્વારા હાથ ધરાયેલો આ પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ થયા બાદ દાદર સ્ટેશન પર ભીડની સમસ્યામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે અને પ્રવાસીઓને સુરક્ષિત, સુવ્યવસ્થિત અને આરામદાયક મુસાફરીનો અનુભવ મળશે તેવી અપેક્ષા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે.