જામનગર શહેરમાં ફરી એક વખત શહેરના ગેરકાયદેસર બાંધકામો સામે મહાનગરપાલિકાનું બુલડોઝર ધસડી પડ્યું છે. હાલમાં જ મહાનગરપાલિકા દ્વારા શહેરના બચ્ચું નગર વિસ્તારમાં વિશાળ પાયે મેગા ડિમોલિશન કામગીરી હાથ ધરવામાં આવી છે. “દાદાનું બુલડોઝર” તરીકે ઓળખાતા આવા ડ્રાઈવ એક તરફ શહેરી ગેરકાયદેસર વસવાટ સામે કડક કાર્યવાહી દર્શાવે છે, તો બીજી તરફ અનેક પરિવારો માટે આ ઘટનાએ આશંકા અને વ્યથા ઉભી કરી છે.

ડિમોલિશનની શરૂઆત અને વિસ્તાર
આ ડિમોલિશન ડ્રાઈવ ખાસ કરીને જામનગરના બચ્ચું નગર વિસ્તારમાં કેન્દ્રિત છે, જ્યાં મહાનગરપાલિકા દ્વારા આશરે ૩૦૦ જેટલા મકાનોને તોડી પાડવાના આદેશો જારી કરવામાં આવ્યા હતા. સવારથી જ મકાનમાલિકો અને રહીશોમાં ગભરાટ અને અસ્પષ્ટતા જોવા મળી હતી. અનેક પરિવારો તેમની દૈનિક જરૂરિયાતની વસ્તુઓ અને ઘરેણાંને ઉતારવા માટે તોડી પાડવાનું શરૂ થવાનું રાહ જોઈ રહ્યાં હતા.

મહાનગરપાલિકાના અધિકારીઓએ જણાવ્યા મુજબ, બચ્ચું નગરની આસપાસ લગભગ 7,75,000 ચોરસ ફૂટ જમીન ગેરકાયદેસર રીતે કબજામાં લેવાઈ ગઈ હતી. આ આખી જમીન પરના અત્વાધિક મકાનો તોડી પડાયા બાદ તેનું પુનર્વિકાસ તથા જાહેર હિતમાં ઉપયોગ કરવાની યોજના તૈયાર કરવામાં આવી છે.
જમીનની કિંમત અને મહત્વ
તોડવામાં આવતી જમીનની અંદાજિત બજાર કિંમત 200 કરોડ રૂપિયા જેટલી હોવાની મહાનગરપાલિકા દ્વારા જાણકારી આપવામાં આવી છે. શહેરના પૂર્વ વિસ્તાર તરીકે ઓળખાતા બચ્ચું નગરમાં આકસ્મિક રીતે વસવાટ શરૂ થયા બાદ વસ્તી ઝડપથી વધતી ગઈ હતી. વર્ષો સુધી લોકોએ અહીં રહેઠાણ બનાવ્યા, પરંતુ તેમાંના મોટાભાગના મકાનો બિલકુલ ગેરકાયદેસર હોવાના કારણે હવે તોડફોડની કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવી છે.
જમીનનું મહત્વ આથી પણ વધી જાય છે કે જામનગર શહેરના વિકાસ માટે અને નવો ઈન્ફ્રાસ્ટ્રકચર ઉભું કરવા માટે આ વિસ્તાર જરૂરી બની ગયો છે. મળતી માહિતી મુજબ અહીં નવો આરોગ્ય કેન્દ્ર, ગાર્ડન તથા મ્યુનિસિપલ ફેસિલિટી સેન્ટર ઉભું કરવાનું આયોજન છે.
મશીનો અને મેનપાવરનો ઉપયોગ
આ ડિમોલિશન અભિયાનમાં ૩ હિટાચી અને ૧૨ જેટલી JCB મશીનોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. ઉપરાંત, સેંકડો મજૂરો તેમજ પોલીસ કર્મચારીઓની પણ અહીં તૈનાતી રાખવામાં આવી હતી જેથી કોઈ પણ અણગમતી ઘટના ન બને. અનેક મકાનો ત્રણ માળા સુધીના હોવાથી તેમની તોડફોડ માટે ખાસ સાધનો અને માળખાકીય તજજ્ઞોની પણ નિમણૂક કરવામાં આવી હતી.
જામનગર મહાનગરપાલિકાના કમિશનર, તંત્રના અધિકારીઓ તથા સ્થાનિક પોલીસ ઇનચાર્જ સતત现场 પર હાજર રહી કાર્યવાહી પર નજર રાખતા રહ્યા. સુરક્ષા વ્યવસ્થાને ધ્યાનમાં રાખીને આખો વિસ્તાર પોલીસ કબ્જામાં રાખવામાં આવ્યો હતો અને વાહન વ્યવહાર પણ સમયાંતરે અવરોધિત કરવામાં આવ્યો.
પ્રતિક્રિયા અને પ્રશ્નો
ડિમોલિશન દરમિયાન કેટલીક જગ્યાએ રહીશોએ વિરોધ પણ નોંધાવ્યો હતો. તેમનું કહેવું છે કે તેમને કોઈ આગોતરો નોટીસ આપવામાં આવી નહોતી અથવા તો નોટીસ આપવામાં આવ્યા બાદ પૂરતું સમય આપવામાં આવ્યો નહોતો. કેટલાક પરિવારોએ પોતાના બાળકો સાથે રસ્તા પર બેસીને વિરોધ પણ કર્યો હતો, પરંતુ તંત્રના અધીકારીએ સમજાવીને સ્થિતિ શાંત કરી.
અહીંનો રહેવાસી હસનેફાબેન હકમભાઈએ જણાવ્યુ કે, “અમારું ઘર અહીં છેલ્લા ૧૫ વર્ષથી છે. અમે ટ્યુશન ચલાવીએ છીએ, બાળકોને ભણાવીએ છીએ. અમને તો ક્યારેય ન કહ્યુ કે આ જમીન ગેરકાયદેસર છે, હવે અચાનક બુલડોઝર લઇને આવી પડ્યા.”
આ મુદ્દા પર મહાનગરપાલિકાના કાર્યપાલક ઇજનેર શ્રી જગદીશભાઈ પટેલે સ્પષ્ટપણે કહ્યું કે, “મોટાભાગના મકાનોને અગાઉથી નોટીસ આપવામાં આવી હતી. આ જમીન શહેરના વિકાસ માટે જરૂરી છે અને કાયદેસર રીતે ધોરણોનું પાલન કરીને જ કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી છે.”
રાજકીય અને સામાજિક ચિંતાઓ
આ પ્રકારના ડિમોલિશન અભિયાનો જ્યારે શહેરી વિકાસ માટે જરૂરી હોય છે, ત્યારે તેને કારણે ઉદ્ભવતી સામાજિક અસ્વસ્થતા પણ તાત્કાલિક ઉકેલવાની જરૂર રહે છે. અનેક રાજકીય પક્ષોએ પણ આ ડિમોલિશનને લઈને અલગ અલગ મંતવ્યો વ્યક્ત કર્યા છે. કેટલાકએ એકબાજુ ગેરકાયદેસર મકાનો પર કાર્યવાહી યોગ્ય ગણાવી, તો બીજા તરફ કેટલાકએ માનવ અધિકારના દ્રષ્ટિકોણથી તેને ક્રૂરતાપૂર્ણ ગણાવ્યું છે.
આગામી પગલાં અને વિકાસની દિશા
મહાનગરપાલિકાએ જણાવ્યુ છે કે ખાલી કરાયેલ જમીનનો ઉપયોગ જાહેર હિતના વિકાસ માટે જ કરવામાં આવશે. અહીં જાહેર બહુમાળી પાર્કિંગ, આરોગ્ય કેન્દ્ર, સહાય કેન્દ્રો અને જાહેર માર્ગની સુવિધા વિકસાવવામાં આવશે. આ સાથે જ પેઢીગત વસવાટ માટે યોગ્ય આવાસ યોજના હેઠળ નવી વસાહતો વિકસાવવાનું આયોજન પણ ચર્ચા હેઠળ છે.
ઉપસાંહાર
જામનગર શહેર જે ઝડપથી વિસ્તરી રહ્યું છે તે સાથે શહેરને ગેરકાયદેસર બાંધકામો અને અનિયંત્રિત વસવાટનો પણ સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. મહાનગરપાલિકાનું આ પગલું એક તરફ શહેરી ગઠનના દૃષ્ટિકોણથી જરૂરી છે, તો બીજી તરફ તે એક ચેતવણી પણ છે કે કાયદેસર રીતે રહેવું કેટલું મહત્વપૂર્ણ છે.
“દાદાનું બુલડોઝર” માત્ર મકાન તોડતું નથી, પણ તે ગેરકાયદેસર ઘોષણાઓ સામેની તંત્રની સ્પષ્ટ અને દુર્લભ વચનબદ્ધતાનું ચિત્ર પણ રજૂ કરે છે.
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
