ધોરાજીમાં ગૌસેવાની આડમાં જીવલેણ ધંધો! લાયસન્સ વિના માધવ ગૌશાળામાં કરોડોના ફટાકડાનો વેપાર, પ્રમુખનો ચોંકાવનારો સ્વીકાર – “ઘટના બને તો જવાબદારી અમારી!”

દિવાળી પૂર્વે ધોરાજીમાં વિસ્ફોટક સ્થિતિ

રાજકોટ જિલ્લાના ધોરાજીમાં દિવાળીના તહેવારની ઉજવણી પહેલાં જ ગૌસેવાની આડમાં જીવલેણ વેપાર બહાર આવ્યો છે. ધોરાજીના જામકંડોરણા રોડ પર આવેલી માધવ ગૌશાળામાં છેલ્લા ઘણા દિવસોથી વિના લાયસન્સ કરોડો રૂપિયાના ફટાકડાનો ધંધો ચાલી રહ્યો છે.
જે જગ્યાએ ગૌસેવાનો પવિત્ર કાર્ય થવું જોઈએ ત્યાં જ આગ અને વિસ્ફોટના સામાનની ગેરકાયદેસર હેરફેર થતી જોવા મળી છે. આ ઘટનાએ સમગ્ર રાજકોટ અને સૌરાષ્ટ્રમાં ચકચાર મચાવી દીધી છે.

💥 ફટાકડાની ગોદામમાં ફેરવાઈ ગૌશાળા

સ્થાનિક સ્ત્રોતો મુજબ, માધવ ગૌશાળાના પરિસરમાં છેલ્લા એક અઠવાડિયાથી ફટાકડાની મોટી દુકાન અને ગોદામ ઉભી કરવામાં આવી છે.
અંદાજે રૂ. ૫ થી ૬ કરોડના ફટાકડાનો જથ્થો અહીં વેચાણ માટે મૂકવામાં આવ્યો છે.
માત્ર ધોરાજી જ નહીં, પરંતુ રાજકોટ, મોરબી, જુનાગઢ, સુરત અને અમદાવાદ જેવા શહેરોમાંથી પણ લોકો અહીં સસ્તા ભાવે ફટાકડા ખરીદવા ઉમટી રહ્યા છે.
પરિણામે દરરોજ અહીં સેકડો વાહનો, હજારો લોકો અને બાળકો ભેગા થતા હોય છે, જેનાથી કોઈપણ ક્ષણે મોટી દુર્ઘટના સર્જાય તેવી ભીતિ વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે.

⚠️ લાયસન્સ વિના વેચાણની ખૂલતી કબૂલાત

માધવ ગૌશાળાના પ્રમુખનો કેમેરા સામે આપેલો નિવેદન આખા કેસનો ચહેરો ખુલ્લો પાડે છે.
તેમણે કહ્યું –

“સ્ટોલ છ દિવસથી ચાલી રહ્યો છે, પણ લાયસન્સ અમને માત્ર બે દિવસ પહેલાં જ મળ્યું. જો કંઈ બને તો જવાબદારી અમારી.”

આ સ્વીકાર જ બતાવે છે કે ચાર દિવસ સુધી કાયદાનો ભંગ કરીને વિના મંજૂરી ફટાકડાનો વેચાણ કરવામાં આવ્યો.
વિસ્ફોટક પદાર્થો માટે સરકારની Explosives Rules, 2008 અનુસાર યોગ્ય પરમિટ અને સલામતી માપદંડ ફરજીયાત છે, છતાં અહીં તમામ નિયમોને અવગણવામાં આવ્યા છે.

🧨 ફટાકડાના જોખમ અને લોકોના જીવને ધમકી

ફટાકડાનું ગેરકાયદે વેચાણ માત્ર કાયદાનો ભંગ જ નથી, પણ હજારો લોકોના જીવ માટે જોખમરૂપ છે.
આવા સ્થળોએ નીચેના જોખમો વધી જાય છે –

1. 🔥 અચાનક આગ લાગવાની શક્યતા.

2. 💣 વિસ્ફોટના કારણે આસપાસના વિસ્તારોને નુકસાન.

3. 👶 બાળકો અને પરિવારોમાં ગભરાટ અને ઇજાઓ.

4. 🚒 ફાયર બ્રિગેડ માટે પહોંચ અઘરી થવી.

દિવાળી નજીક હોવાથી લોકોના ઉત્સાહમાં વધારો થયો છે, પરંતુ ગૌશાળાની અંદર ચાલતા આ વેપારને જોતા ઉત્સવ આનંદથી વધુ ભયજનક બની ગયો છે.

😠 તંત્રની ચુપ્પી અને નિષ્ક્રિયતા પર સવાલ

શહેરની વચ્ચોવચ, જાહેર માર્ગ ઉપર, હજારો લોકોની હાજરીમાં ફટાકડાનું વેચાણ ચાલે છે — છતાં સ્થાનિક વહીવટી તંત્ર, પોલીસ અને ફાયર વિભાગ ચૂપ છે.
નાગરિકોમાં પ્રશ્ન ઉઠી રહ્યો છે કે શું તંત્ર કોઈ મોટી દુર્ઘટના થવાની રાહ જોઈ રહ્યું છે?

સ્થાનિક વેપારીઓએ પણ આ મુદ્દે નારાજગી વ્યક્ત કરી છે.
એક વેપારીએ જણાવ્યું –

“અમે લાયસન્સ લઈને નાનાં દુકાનો ચલાવીએ છીએ, અને અહીં કરોડોના ફટાકડા લાયસન્સ વિના વેચાય છે. તંત્રે જો આંખ બંધ રાખી હોય તો આ તહેવાર આનંદ નહીં, આપત્તિ બની શકે.”

🐄 ગૌસેવાના પવિત્ર કાર્યની આડમાં ગેરકાયદેસર ધંધો

માધવ ગૌશાળા ધોરાજીમાં વર્ષોથી ગૌસેવાના નામે દાન અને સહાય મેળવે છે.
પરંતુ આ વખતે એ જ સ્થળ વ્યવસાયિક ફાયદાના હબમાં ફેરવાઈ ગયું છે.
લોકોએ ગંભીર આક્ષેપ કર્યો છે કે ગૌસેવાના નામનો ઉપયોગ કરીને ટ્રસ્ટ દ્વારા કમાણી માટે જોખમી વ્યવસાય હાથ ધરવામાં આવ્યો છે.

એક ગ્રામજનએ કહ્યું –

“જ્યાં ગાયની સેવા થવી જોઈએ ત્યાં વિસ્ફોટક પદાર્થો રાખવામાં આવ્યા છે. આ ધંધો ભગવાનના નામે કલંક છે.”

🔍 કાયદાકીય રીતે ગંભીર ગુનો

Explosives Act, 1884 અને Petroleum and Explosives Safety Organisation (PESO)નાં નિયમો મુજબ –

• ફટાકડાનું વેચાણ માત્ર માન્ય લાયસન્સ ધરાવતી દુકાનમાં થઈ શકે.

• વેચાણ સ્થાન રહેણાંક વિસ્તારથી ઓછામાં ઓછા 50 મીટર દૂર હોવું જોઈએ.

• ફાયર સેફ્ટી, વેન્ટિલેશન અને સુરક્ષા કર્મચારીઓ ફરજીયાત છે.

પરંતુ માધવ ગૌશાળામાં આ માપદંડોમાંથી એકપણનું પાલન થયું નથી.
આને આધારે ધોરાજી પોલીસ તથા જિલ્લા દંડક અધિકારી સામે હવે કાર્યવાહી ન કરવાની આક્ષેપો ઉઠી રહ્યા છે.

📹 પ્રમુખના બેદરકારીભર્યા નિવેદનથી ઉઠેલો તોફાન

પ્રમુખ દ્વારા “ઘટના બને તો જવાબદારી અમારી” એવું નિવેદન આપવું એ કાયદા સાથેનો રમખાણ છે.
આ નિવેદન બાદ સોશિયલ મીડિયા પર નાગરિકો અને સક્રિય યુવાનો દ્વારા ભારે પ્રતિક્રિયાઓ મળી રહી છે.
લોકોએ માંગ કરી છે કે –

“જો આ ફટાકડાનો ધંધો લાયસન્સ વિના ચાલ્યો હોય તો તાત્કાલિક FIR દાખલ કરી ટ્રસ્ટના જવાબદારોની ધરપકડ કરવી જોઈએ.”

🧯 આગ બુઝાવવાના સાધનોનો પણ અભાવ

મીડિયા ટીમે સ્થળની મુલાકાત લીધી ત્યારે સ્પષ્ટ થયું કે ત્યાં કોઈ ફાયર સેફ્ટી સિસ્ટમ જ નથી.

• આગ બુઝાવવાના સિલિન્ડર ખાલી હતા.

• એક્ઝિટ રૂટ્સ અસ્તવ્યસ્ત હતાં.

• બાળકો અને મહિલાઓ ખતરનાક રીતે નજીક ફરતા હતા.

આ સ્થિતિમાં ફટાકડાની એક ચિંગારી પણ મોટો વિસ્ફોટ કરી શકે છે, જેને રોકવા માટે કોઈ પૂરતા પગલાં લેવામાં આવ્યા નથી.

🧾 સ્થાનિક લોકોની અપીલ

ધોરાજી અને આજુબાજુના લોકો હવે જિલ્લા કલેક્ટર અને પોલીસ સુપરિન્ટેન્ડન્ટને લેખિત રજૂઆત કરવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે.
તેમની માગ છે કે –

1. માધવ ગૌશાળામાં ચાલી રહેલા ગેરકાયદેસર વેચાણને તાત્કાલિક બંધ કરાવવું.

2. જવાબદાર સંચાલકો સામે IPC કલમ 285 (અગ્નિ અથવા વિસ્ફોટક પદાર્થની બેદરકારી) હેઠળ કાર્યવાહી કરવી.

3. આવનારા સમયમાં આવા ધંધાઓ માટે વિશેષ ચેકિંગ ડ્રાઇવ શરૂ કરવી.

🧠 વિશ્લેષણ: નફાના લાલચે કાયદો ભૂલાવી દીધો

આ સમગ્ર ઘટનાની મૂળભૂત વાસ્તવિકતા એ છે કે નફાની લાલચે લોકો કાયદા અને માનવજીવન બંને ભૂલી જાય છે.
ગૌશાળા જેવી પવિત્ર સંસ્થા પણ જો ફટાકડાના વેપાર માટે પોતાના પ્રાંગણને ખોલે છે, તો એ સમાજ માટે ચેતવણી છે.
આવો વેપાર માત્ર ખતરનાક જ નહીં પરંતુ ગૌસેવાની સંસ્થાઓની પ્રતિષ્ઠા પર પણ ડાઘ છે.

🗣️ નિષ્કર્ષ – તાત્કાલિક પગલાં લેવાની માંગ

ધોરાજીના માધવ ગૌશાળામાં કરોડોના ફટાકડાના વેચાણનો આ મામલો માત્ર એક ગેરરીતિ નથી, પરંતુ સામાજિક અને પ્રશાસનિક નિષ્ફળતાનો જીવંત ઉદાહરણ છે.
હજારો લોકોના જીવને જોખમમાં મુકીને થયેલો આ વ્યવસાય તાત્કાલિક બંધ કરાવવો જરૂરી છે.
જો તંત્ર હજુ પણ નિષ્ક્રિય રહેશે તો દિવાળીની રાતે કોઈ અનિચ્છનીય ઘટના બને એ અણધારી નહીં ગણાય.

આ ઘટનાએ એક મોટો પ્રશ્ન ઉભો કર્યો છે —

“કાયદો બધા માટે સમાન છે કે પછી ગૌસેવાના નામે પણ છૂટછાટ મળે છે?”

રાજ્ય સરકાર અને જિલ્લાપોલીસે હવે સ્વતઃનો દખલ લઈ જવાબદારને કાયદાની પકડમાં લાવવા જોઈએ, જેથી આવનારા તહેવારો આનંદના બની રહે, આપત્તિના નહીં.

Author: samay sandesh