સુરત, તા. 23 જૂન: એક તરફ મેઘરાજાની મહેરબાની અને બીજી તરફ સુરત મહાનગરપાલિકા (SMC)ની કામગીરીમાં બેદરકારી! સતત પડતા વરસાદના કારણે શહેરના વિવિધ વિસ્તારોમાં પાણી ફરી વળ્યા છે, જેમાં ખાસ કરીને પ્રેમાનંદ વિસ્તાર સહિત ખાટીપુરમાં વિકટ પરિસ્થિતિ સર્જાઈ છે. વરસાદી પાણી ઘરોમાં ઘુસી ગયા છે, રસ્તાઓ તળાવ જેવી સ્થિતિમાં છે અને લોકો જીવન જરૂરિયાતના સામાન સાથે જસે તસે બચાવમાં લાગ્યા છે.
આ ઘટનાએ ફરીવાર મહાનગરપાલિકા દ્વારા વાચા અને કાચા વિકાસના દાવાઓને પોખલા સાબિત કરી દીધા છે. વરસાદ આવતા જ શહેરના વાસીઓને યાદ આવી જાય છે ‘પાણીની મહેનત’, જેનો જવાબદારીથી કોમી તંત્ર દરવાજે દરવાજે નથી પહોચી શક્યું.
પ્રેમાનંદમાં તળાવ જેવી સ્થિતિ
પ્રેમાનંદ વિસ્તારમાં રહેતા નાગરિકો છેલ્લા બે દિવસથી પાણીમાં કંપી રહ્યા છે. ઘરોમાં કમર સુધી પાણી ભરાઈ ગયા છે, સ્થાનિક લોકો ઘરના ફર્નિચર, ઇલેક્ટ્રોનિક સાધનો અને બાળકોને બચાવા માટે જગ્યા બદલી રહ્યા છે. વરિષ્ઠ નાગરિકો, બાળકીઓ અને રોગ પીડિતોને ઘરમાંથી બહાર કાઢવા માટે લોકોએ કાંઈક નાવ વાળી રીતે દરવાજા બહાર નીકળવું પડ્યું.
વિસ્તારના રહેવાસીઓએ કચરો નહીં ઉઠાવવો, ડ્રેનેજની સફાઈ નહીં થવી અને વરસાદ પૂર્વે સાવચેતીના પગલાં નહીં લેવાયા હોવાના આક્ષેપો કરતા જણાવ્યું કે, “પાલિકા દર વર્ષે વચનો આપે છે કે વરસાદ આવે એ પહેલાં ડ્રેનેજ સફાઈ થઈ જશે, પણ એ ફક્ત ફોટો શૂટ સુધી જ સીમિત હોય છે.actual સફાઈ કે કામગીરી અમારે ક્યારેય જોઈ નથી.”
ખાટીપુરમાં વધુ તબાહી
ખાટીપુર વિસ્તારમાં તો સ્થિતિ ખૂબ જ ગંભીર છે. અહીંની નદી નાળાઓથી ભરાયેલા પાણી ઘરોમાં પ્રવેશી ગયા છે. ખાસ કરીને નલિયો બંધ હોવાથી પાણી ઠેરવાઈ નથી શક્યું અને આખો વિસ્તાર તળાવમાં ફેરવાઈ ગયો છે. લોકો ઘરની છત ઉપર જઈને મદદની રાહ જોઈ રહ્યા હતા. અનેક પરિવારો રાત્રિ દરમ્યાન પાણીમાં તણાતી ચીજવસ્તુઓ સાથે બાકી બચાવવાનું પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે.
અહિંયા રહેતા રહેવાસી રઝળતા કે, “અમે તો રાતભર પલંગ પર ઊભા રહીને દીકરાની ચાદર બચાવી. પાણીમાં કારનું પણ કાટું વળી ગયું છે. ડીઝલ પંપથી પાણી કાઢવા તો કેટલાયે પ્રયાસ કર્યા પણ જેવું કાઢો એતલાં જ પાછું ઘુસી જાય.”
મેંયર અને પાલિકા તંત્રના દાવા પોખલા
ચુંટણીના સમયગાળા દરમિયાન મેંયર સહિતના પાલિકા અધિકારીઓ મોટા મોટા વિકાસના દાવા કરતા હતા – ‘સુરત સ્માર્ટ સિટી છે’, ‘સુરત માં વરસાદમાં પણ જનજીવન બેઘર થતું નથી’, ‘અમે વહેંચાણ પૂર્વે જ તૈયારી કરી લીધી છે’ – આવા અનેક દાવાઓ હવે પાણીમાં તણાઈ ગયા છે.
પ્રેમાનંદ અને ખાટીપુર જેવા વિસ્તારોમાં જીવદયની પરિસ્થિતિ વચ્ચે લોકો કહે છે કે, “જો મેંયર સાહેબ અને મ્યુનિસિપલ કમિશનર જાતે અહિંયા આવે અને આ પાણીમાં 15 મિનિટ ઊભા રહે તો સમજાય તેમને કે અમારું દુઃખ શું છે.”
SMCની કાર્યવાહી? માત્ર કાગળ પર!
જેમજ ભારે વરસાદ શરૂ થયો એમજ SMC દ્વારા કરવામાં આવેલી તૈયારીના પોકળ દાવાઓ ખુલ્લા પડી ગયા. રસ્તાઓ ઉપર છાશવારે વરસાદી પાણી ફરી વળ્યા છે, નાળાંમાં ભરેલા કચરાથી પાણીની નિકાસ અટકી ગઈ છે. ફળિયામાં રહેતા મજૂર વર્ગના લોકો માટે ખાવા-પીવાની તંગી ઊભી થઈ છે. અનેક વિસ્તારોમાં વીજ પુરવઠો પણ ખોરવાયો છે અને રાત્રે અંધારાંમાં પાણી સાથે જીવ બચાવવો પડ્યો છે.
એવું તો નથી કે SMC પાસે ટેકનોલોજી કે કર્મચારીઓની ઉણપ છે – પરંતુ પ્રશ્ન છે નિયોજન, ઈચ્છાશક્તિ અને જવાબદારીનો! જો સમયસર નાળાંઓની સફાઈ, પાણીના નિકાલ માટે પંપિંગ સ્ટેશનોનું મેન્ટેનન્સ તેમજ સ્થાનિક ફરિયાદોને ગંભીરતાથી લેવામાં આવી હોત, તો આજે પ્રજાને આ સ્થિતિનો સામનો ન કરવો પડત.
સ્થાનિકોને સહાય નહીં, બસ ખાતાકીય ચક્કર
જેમજ પાણી ફરી વળ્યું, તેમ લોકોએ 1913, SMC કન્ટ્રોલ રૂમ અને કોર્પોરેટરોને ફોન કરવા શરૂ કર્યા, પણ જવાબ મળ્યો કે “ટીમ આવી રહી છે.” કલાકો બાદ પણ કોઈ કર્મચારી અથવા રાહત ટીમના દર્શન ન થયા. પ્રેમાનંદ વિસ્તારમાં રહી રહેલા રાજેશભાઈ પટેલે કહ્યું કે, “અમે તો ત્રણ વાર ફોન કર્યા. એમણે કહ્યું કે પંપ લઇને આવીએ છીએ, પણ એ પંપ હજુ સુધી કાયમ એજ સ્થાને છે!”
નાગરિકોની અપેક્ષા શું?
પ્રેમાનંદ, ખાટીપુર અને અન્ય વિસ્તારોના નાગરિકોનું કહેવું છે કે:
-
વરસાદ પહેલાં ડ્રેનેજ અને નાળાંઓની મક્કમ સફાઈ થાય
-
નાના નદીઓ અને નાળાંઓની લાઇનિંગ અને વિસ્તરણ થાય
-
વરસાદના પાણીના નિકાલ માટે ઝડપી પંપિંગ સ્ટેશન કાર્યરત થાય
-
વિસ્તાર આધારિત રાહત ટીમો કાર્યરત થાય
-
તાત્કાલિક રાહત માટે આરોગ્ય અને ખાદ્ય પેકેટ ઉપલબ્ધ કરાવાય
-
મેપિંગ અને ડેટા આધારીત રિસ્ક ઝોનની પહેલ કરીને વ્યવસ્થિત આયોજન થાય
રાજકીય પક્ષોની પ્રતિક્રિયાઓ
આ વિફળ આયોજન સામે વિરોધ પક્ષોએ પણ પાલિકા પર સળગતો પ્રહાર કર્યો છે. એક સ્થાનિક વિરોધ પક્ષના નેતાએ કહ્યું કે, “પાલિકા પાસે દર વર્ષે કરોડો રૂપિયાનો બજેટ હોય છે પરંતુ પરિણામ શું? ચહેરા બદલાય છે, સમસ્યા નહીં. હવે તો સ્માર્ટ સિટી નહીં, પાવરલેસ વોટરલોગ સિટી કહેવાય!”
સમાપન:
આ વાત સ્પષ્ટ છે કે સુરત શહેરે એક જ વરસાદે નગ્ન સત્ય જોઈ લીધું છે. પાલિકા તંત્રની બેદરકારી, બિનજવાબદારી અને વર્ગવાંચીતા ધોરણો હવે છુપાવાઈ શક્યા નથી. પ્રેમાનંદ અને ખાટીપુરના દુઃખદ ચિત્રો માત્ર સમાચારની હેડલાઈન્સ નથી, પણ પ્રશાસન માટે ચેતવણીરૂપ ઘટના છે. જો હવે પણ આ તંત્ર જાગતું નહીં થાય, તો ‘સ્માર્ટ સિટી’ના દાવાઓ માત્ર પત્રિકા સુધી જ મર્યાદિત રહી જશે – કારણ કે સ્માર્ટ સિટીના નાગરિકો દર વર્ષે પાણીમાં જીવન બચાવવાની લડત લડતા નથી હોતા!
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
