મહારાષ્ટ્ર સરકારે આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં એક ઐતિહાસિક અને મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો છે.
કૅન્સરના દર્દીઓને સારી અને સુલભ સારવાર મળે, વહેલી તકે રોગની ઓળખ થાય અને ગામડાથી લઈને શહેર સુધીના લોકો માટે આધુનિક તબીબી સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ બને તે હેતુથી કૉમ્પ્રિહેન્સિવ કૅન્સર કૅર પૉલિસી અમલમાં મુકાઈ છે. આ પૉલિસી માત્ર એક સરકારી દસ્તાવેજ નથી પરંતુ લાખો જીવ બચાવવા અને પરિવારને આશાનો કિરણ આપવાની દિશામાં એક ક્રાંતિ સમાન છે.
કૅન્સર : વધતો ખતરો અને પડકાર
આજના સમયમાં કૅન્સર એક એવો રોગ છે કે જે માત્ર દરદી પર જ નહીં પરંતુ આખા પરિવાર પર માનસિક, શારીરિક અને આર્થિક બોજો લાદે છે. દેશભરમાં દર વર્ષે લાખો લોકોને કૅન્સરની સારવાર માટે મોંઘા ખાનગી હૉસ્પિટલોમાં જવું પડે છે. ગામડાના દર્દીઓ તો મોટાભાગે સમયસર યોગ્ય સારવાર મેળવી શકતા નથી જેના કારણે અનેક લોકો વહેલી વયે જીવન ગુમાવે છે. ખાસ કરીને મહારાષ્ટ્ર જેવા વિશાળ રાજ્યમાં ગામડાં અને શહેર વચ્ચેની આરોગ્યસુવિધાની ખાઈ વધારે મોટી છે.
આ પૃષ્ઠભૂમિમાં રાજ્ય સરકાર દ્વારા લાવવામાં આવેલી નવી કૅન્સર કૅર પોલિસી એક ગેમચેન્જર સાબિત થઈ શકે છે.
ત્રણ સ્તર પર આધારિત સારવારની વ્યવસ્થા
નવી પોલિસી હેઠળ દર્દીઓને ત્રણ સ્તરની ઇન્ટિગ્રેટેડ ટ્રીટમેન્ટ સિસ્ટમનો લાભ મળશે.
-
પ્રાથમિક સ્તર (Primary Care): તાલુકા અને જિલ્લા સ્તરે સ્ક્રીનિંગ તથા વહેલી ઓળખની સુવિધા ઉભી કરવામાં આવશે. સરળ તપાસ દ્વારા દર્દીને શરૂઆતમાં જ કૅન્સરના લક્ષણો વિશે જાણકારી મળી શકશે.
-
દ્વિતીય સ્તર (Secondary Care): જિલ્લામાં આવેલા મોટા સરકારી હૉસ્પિટલોમાં કૅન્સરની ચોક્કસ તપાસ, બાયોપ્સી, સર્જરી અને પ્રાથમિક સારવાર માટે ખાસ વિભાગ ઉભા કરવામાં આવશે.
-
તૃતીય સ્તર (Tertiary Care): રાજ્યની પસંદગીની અદ્યતન હૉસ્પિટલોમાં કીમોથેરાપી, રેડિયોથેરાપી, ટાર્ગેટેડ થેરાપી અને અદ્યતન સર્જરીની સુવિધા આપવામાં આવશે.
આ રીતે દર્દીઓને એકીકૃત સેવા મળવાથી ગામડામાંથી સીધા મુંબઈ કે પુણે ભાગવું નહીં પડે પરંતુ પોતાના જિલ્લામાં જ જરૂરી સારવાર મળી શકશે.
૧૮ સરકારી હૉસ્પિટલમાં સીધો લાભ
સરકારે નક્કી કર્યું છે કે રાજ્યની ૧૮ સરકારી હૉસ્પિટલમાં કૅન્સર સારવાર માટે ખાસ વિભાગ ઊભો કરવામાં આવશે. આ વિભાગોમાં આધુનિક મશીનો, ક્વોલિફાઇડ ડૉક્ટરો, નર્સિંગ સ્ટાફ અને કાઉન્સેલિંગ ટીમ ઉપલબ્ધ રહેશે. એટલે કે, કૅન્સર હવે માત્ર મહાનગરોમાં મર્યાદિત સારવાર ધરાવતો રોગ નહીં રહે પરંતુ સામાન્ય નાગરિકને પોતાના વિસ્તારમાં જ આરોગ્યની સુરક્ષા મળશે.
મહારાષ્ટ્ર કૅન્સર કૅર, રિસર્ચ ઍન્ડ એજ્યુકેશન ફાઉન્ડેશન
આ સમગ્ર વ્યવસ્થાને સુચારુ રીતે ચલાવવા માટે રાજ્ય સરકાર “મહારાષ્ટ્ર કૅન્સર કૅર, રિસર્ચ ઍન્ડ એજ્યુકેશન ફાઉન્ડેશન” નામની વિશેષ સંસ્થા બનાવશે. આ ફાઉન્ડેશનનું મુખ્ય કાર્ય હશે :
-
કૅન્સર સંબંધિત સંશોધન
-
તબીબી સ્ટાફને તાલીમ
-
નવી ટેક્નોલૉજીનો અમલ
-
દર્દીઓ અને પરિવારજનોને જાગૃતિ
સરકાર દ્વારા આ ફાઉન્ડેશનને શરૂઆતમાં જ ₹૧૦૦ કરોડની ગ્રાન્ટ ફાળવવામાં આવી છે. ભવિષ્યમાં આ ફાઉન્ડેશન મારફતે વધુ ખાનગી કંપનીઓ, CSR ફંડ અને આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓની સહાય મેળવવામાં આવશે.
વહેલી ઓળખનો મોટો ફાયદો
મુખ્ય પ્રધાન દેવેન્દ્ર ફડણવીસે સ્પષ્ટ કર્યું કે આ પોલિસીનો સૌથી મોટો ફાયદો વહેલી તકે કૅન્સર શોધી કાઢવામાં થશે. કારણ કે મોટા ભાગના કેસમાં દર્દી ત્યારે જ ડૉક્ટર સુધી પહોંચે છે જ્યારે રોગ અંતિમ ચરણમાં હોય છે. જો પ્રાથમિક સ્તરે જ સ્ક્રીનિંગ થઈ જાય તો કૅન્સરને હરાવવું ઘણી હદ સુધી સરળ બની શકે છે.
ગરીબ અને મધ્યમવર્ગને રાહત
કૅન્સરની સારવાર ખુબ જ મોંઘી છે. એક વખત કીમોથેરાપી કે રેડિયોથેરાપી શરૂ થઈ જાય પછી પરિવાર માટે લાખો રૂપિયાનો ખર્ચ ઉઠાવવો મુશ્કેલ બની જાય છે. નવી પોલિસી હેઠળ સરકાર સીધી રીતે ગરીબ અને મધ્યમવર્ગને આરોગ્યસુવિધા પ્રદાન કરશે જેથી કોઈપણ વ્યક્તિ ફક્ત પૈસા ના હોવાના કારણે પોતાનું જીવન ગુમાવવું ન પડે.
જાગૃતિ અને પ્રિવેન્શન પર ભાર
પોલિસીનો બીજો મહત્વનો ભાગ છે – જાગૃતિ અભિયાન.
-
શાળાઓ, કૉલેજો અને ગામડાંના મંડપોમાં કૅન્સર વિશે જાગૃતિ કાર્યક્રમો યોજાશે.
-
તમાકુ, ગટકા અને ધુમ્રપાનથી થતા નુકસાન વિશે ખાસ અભિયાન ચલાવવામાં આવશે.
-
સ્ત્રીઓમાં છાતીનો કૅન્સર અને ગર્ભાશયના કૅન્સર અંગે માસિક તપાસ કેમ્પ યોજાશે.
આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં નવી દિશા
આ પોલિસી મહારાષ્ટ્રને કૅન્સર સારવાર માટે દેશના અગ્રણી રાજ્યોમાં સ્થાન અપાવશે. ભવિષ્યમાં અન્ય રાજ્યો માટે પણ આ મોડેલ એક પ્રેરણા બની શકે છે.
નિષ્કર્ષ
કૅન્સર સામેની લડાઈ લાંબી છે પરંતુ મહારાષ્ટ્ર સરકારે લીધેલા આ નિર્ણયથી હજારો પરિવારોને નવી આશા મળશે. વહેલી ઓળખ, દરેક જિલ્લામાં સુલભ સારવાર, ગરીબોને રાહત અને સંશોધન પર ભાર – આ ચારેય તત્વો મળીને કૅન્સર સામેની જંગને વધુ મજબૂત બનાવશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 6606
