ખોટા CCC સર્ટિફિકેટ રજૂ કરનાર શિક્ષકો પર ગાજવાઈ, ઈજાફા-પદોન્નતિ અટકાવી ખાતાકીય તપાસ અને રિકવરીના આદેશો

ગુજરાત રાજ્યના શિક્ષણ વિભાગે છેલ્લા ઘણા સમયથી શિક્ષક વર્ગમાં ચાલી રહેલી એક ગંભીર બેદરકારી સામે મોટું પગલું ભરી લીધું છે. ખોટા અથવા ફર્જી CCC સર્ટિફિકેટ રજૂ કરીને વધુ પગારધોરણ, પદોન્નતિ અથવા કમ્પ્યુટર પ્રોફિશિયન્સીમાં રિલેક્સેશન મેળવનાર શિક્ષકો સામે હવે સીધી અને કડક કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવી છે. તાજેતરમાં બહાર આવેલા વિભાગીય પરિપત્ર મુજબ, આવા તમામ શિક્ષકોના ઉચ્ચ પગાર, ઈજાફા (ઇન્ક્રિમેન્ટ) તથા ભવિષ્યની પદોન્નતિને તાત્કાલિક અસરથી સ્થગિત કરવામાં આવશે અને ખાતાકીય તપાસ (Departmental Inquiry) તથા નાણાંની રિકવરી કરવામાં આવશે.

રાજ્યભરના જિલ્લા શિક્ષણ અધિકારીઓ (DEO), જિલ્લા પ્રાથમિક શિક્ષણ અધિકારીઓ (DPEO) અને સંચાલક મંડળને આદેશ જારી કરી દેવામાં આવ્યા છે કે ફર્જી CCC સર્ટિફિકેટ ધરાવતા દરેક શિક્ષક સામે ૦% સહનશીલતાની નીતિ અપનાવવામાં આવે.

શુ છે CCC સર્ટિફિકેટ અને કેમ છે એટલું મહત્વનું?

ગુજરાત સરકાર હેઠળના તમામ શિક્ષકો તથા વિવિધ વિભાગોના કર્મચારીઓ માટે **કમ્પ્યુટર કોન્સેપ્ટ્સ કોર્સ (CCC)**નું પ્રમાણપત્ર ફરજિયાત ગણાય છે. આ સર્ટિફિકેટ વગર—

• ઉચ્ચ પગારધોરણ

• ઈજાફા (annual increments)

• વિભાગીય પ્રમોશન

• નિયમિતીકરણ

• વિવિધ પ્રોફેશનલ ટ્રેનિંગ લાભ

—મેળવી શકાતા નથી.

એવામાં કેટલાક શિક્ષકો દ્વારા ખોટા CCC સર્ટિફિકેટ રજૂ કરી નાણાકીય લાભ મેળવવાની પ્રવૃત્તિ છેલ્લા સમયથી વધતી જોવા મળી હતી, જેના કારણે રાજ્યના શિક્ષણ વિભાગે આ મુદ્દાને અત્યંત ગંભીરતાથી લીધો છે.

ખોટા CCC પ્રમાણપત્રો બહાર પડતા શિક્ષણ વિભાગમાં હલચલ

તપાસ દરમિયાન સામે આવ્યું કે:

• કેટલાક શિક્ષકો ગેરરીતિપૂર્વક ખાનગી સર્ટિફિકેટ સેન્ટરોમાંથી અમાન્ય CCC સર્ટિફિકેટ મેળવી રહ્યા છે.

• કેટલાક કેસોમાં ક્યારે પરીક્ષા આપેલી જ નહિ હોવા છતાં પ્રમાણપત્ર બનાવડાવી લેવાયું હતું.

• કેટલીક શાળાઓમાં પહેલા જ સસ્પેન્ડ થયેલા સેન્ટરો દ્વારા આપવામાં આવેલા પ્રમાણપત્રો સ્વીકારવામાં આવ્યા હતા.

જ્યાં સર્ટિફિકેટો વેરીફિકેશન માટે મોકલવામાં આવ્યા, ત્યાંથી મળેલા જવાબ મુજબ ઘણી સંખ્યામાં સર્ટિફિકેટ અથવા તો:

• ફર્જી,

• નકલેલા,

• અધૂરી વિગતો ધરાવતા,

• રેકર્ડમાં ન મળતા,

• અથવા સેન્ટરના અધિકારક્ષેત્રની બહાર જારી થયેલા હોવાનું બહાર આવ્યું.

આને પગલે રાજ્યના શિક્ષણ વિભાગે રસમી નોટિસ જારી કરીને જિલ્લા સ્તરે નામવાર કાર્યવાહી શરૂ કરવા આદેશ આપ્યો.

કયા પગલાં લેવાશે? સરકારનાં નવા નિયમો વિગતે

વિભાગીય અધિદેશમાં નીચે મુજબની કાર્યવાહી ફરજિયાત ગણાવવામાં આવી છે:

1. ઉચ્ચ પગારધોરણ (Higher Pay Scale) તાત્કાલિક સ્થગિત

ફર્જી CCC સર્ટિફિકેટ ધારીને પ્રાપ્ત થયેલા તમામ નાણાકીય લાભો રોકી દેવાશે.

2. ઈજાફા (Annual Increment) અટકાવાશે

જ્યાં CCC સર્ટિફિકેટના આધારે increments મળ્યા છે, તે બધા રોકી દેવાના આદેશ.

3. ખાતાકીય તપાસ (Departmental Inquiry) ફરજિયાત

કોઈપણ શિક્ષક પાસે શંકાસ્પદ CCC સર્ટિફિકેટ મળે તો:

• લોકવિવિદ વિભાગ અનુસાર કલમ 10 મુજબ

• ત્રીજા અથવા ચોથા વર્ગ કર્મચારી નિયમો અનુસાર

• તાત્કાલિક વિભાગીય તપાસ શરૂ કરવી

4. રિકવરી ઓર્ડર (બકાયા નાણાંની વસુલાત)

ખોટા સર્ટિફિકેટના આધારે જે નાણાકીય લાભ મળ્યો છે તેની પૂર્ણ રિકવરી કરવામાં આવશે.

નિકાલાત્મક પગલા જેમ કે—

• Salary deduction

• Future benefits withholding

• Recovery notices

—બધું અમલમાં મૂકવામાં આવશે.

5. ફોજદારી કાર્યવાહીનો પણ વિકલ્પ ખુલ્લો

પરિપત્ર અનુસાર, ફર્જી દસ્તાવેજ રજૂ કરવો ઇન્ડિયન પીનલ કોડ (IPC)ની નીચેની કલમો હેઠળ ગુનો ગણાય છે:

• IPC 465 – Forgery

• IPC 468 – Forgery for cheating

• IPC 471 – Using forged document as genuine

શિક્ષણ વિભાગ પ્રમાણે, “જે કેસોમાં ફર્જીગારીના સ્પષ્ટ પુરાવા મળશે, ત્યાં પોલીસ ફરિયાદ કરવાની પણ પૂર્ણ છૂટ જિલ્લા અધિકારીઓને આપવામાં આવે છે.”

કેટલા શિક્ષકો શંકાના ઘેરામાં?

અનૌપચારિક આંકડા અનુસાર:

• રાજ્યમાં હાલમાં હજારો શિક્ષકોના CCC સર્ટિફિકેટ વેરિફિકેશન હેઠળ છે.

• અંદાજિત 300 થી વધુ સર્ટિફિકેટ શંકાસ્પદ ગણાઈ તપાસ હેઠળ છે.

• ઘણા જિલ્લાઓમાં 20–40 જેટલા શિક્ષકોના પ્રમાણપત્રો અંગે પ્રશ્નો ઉભા થયા છે.

આ તપાસ statewide સ્તરે આગામી 2 મહિના સુધી ચાલવાની છે.

તપાસ કેવી રીતે થાય છે?—વેરિફિકેશન પ્રક્રિયા

સરકાર દ્વારા નીચેના પગલાં ફરજિયાત કરાયા છે:

1. દરેક શિક્ષકના CCC સર્ટિફિકેટની ઓનલાઇન વેરિફિકેશન કરવી

2. સર્ટિફિકેટ ઈશ્યૂ કરનાર સંસ્થાની માન્યતા ચકાસવી

3. રોલ નંબર, પરીક્ષા તારીખ, કોડ, સર્વર રેકોર્ડ—બધી વિગતો cross-match કરવી

4. શંકાસ્પદ સર્ટિફિકેટની NIC/DOEACC/NIELIT સાથે ઈ-વેરિફિકેશન કરવી

5. જો ડેટા ન મળે તો સીધી વિભાગીય કાર્યવાહી શરૂ કરવી

અને સૌથી અગત્યનું,
નગર પ્રાથમિક તથા ગ્રામ્ય પ્રાથમિક બંને સ્તરે સમાન રીતે કાર્યવાહી કરવી.

શિક્ષકોમાં ભયનું વાતાવરણ—કેટલાએ CCC ફરી આપવાનું નક્કી કર્યું

ઘણા શિક્ષકોને લાગે છે કે ભૂતકાળમાં “કોઈ જણાવશે નહીં” એવી માન્યતા હેઠળ સર્ટિફિકેટ લીધા હતા. પરંતુ હવે statewide કામગીરીથી:

• કેટલાક શિક્ષકો CCCની ફરી પરીક્ષા આપવા તૈયાર થયા છે

• કેટલાકે પોતાની ભૂલ સ્વીકારી રિકવરી ભરવા લખિતમાં તૈયારીએ વ્યક્ત કરી છે

• કેટલાક શિક્ષકો “અનભિજ્ઞાન” અથવા “સેન્ટરની ભૂલ”નો દાવો કરી રહ્યા છે

પણ વિભાગ સ્પષ્ટ છે:
“અજાણતા લીધેલું ફર્જી પ્રમાણપત્ર પણ ફર્જી જ ગણાશે.”

શિક્ષણવિદોનો અભિપ્રાય: આ પગલું જરૂરી પરંતુ મોડું

શિક્ષણ નિષ્ણાતોના કહેવા મુજબ:

• શિક્ષક ભવિષ્યની પેઢી ઘડે છે, એટલે ખોટા દસ્તાવેજો દ્વારા લાભ મેળવવો કોઈ પણ રીતે સ્વીકાર્ય નથી.

• CCC ફરજિયાત કરવાનો મુખ્ય હેતુ શિક્ષકોને ડિજીટલ યુગમાં સક્ષમ બનાવવાનો હતો, પરંતુ loopholes ના કારણે કેટલાએ તેને ગંભીરતાથી લીધો નહોતો.

• આ પગલું શિક્ષણ વ્યવસ્થામાં પારદર્શિતા અને પ્રામાણિકતા વધારશે.

એક શિક્ષણ નિષ્ણાત કહે છે:

“આ આજે નહિ તો કાલે થવાનું જ હતું. રાજ્ય સરકારનો નિર્ણય યોગ્ય અને સમયોચિત છે.”

વિભાગની સ્પષ્ટ ચેતવણી: “Zero Tolerance Policy”

શિક્ષણ વિભાગના જવાબદાર અધિકારીએ જણાવ્યું:

“ફર્જી CCC સર્ટિફિકેટ રજૂ કરવું મોટી ગેરરીતિ છે.
રાજ્ય સરકારની Zero Tolerance Policy મુજબ આવા શિક્ષકોને કોઈ છૂટછાટ આપવામાં આવશે નહીં.
રિકવરી, તપાસ અને નાણાકીય દંડ—બધું અમલમાં મૂકવામાં આવશે.”

આ પગલાથી કોણ-કોણ અસરગ્રસ્ત થશે?

1. પ્રાથમિક શાળાના શિક્ષકો

ઘણા કિસ્સાઓ ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં જોવા મળ્યા છે.

2. માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક શિક્ષકો

ઉચ્ચ પગારધોરણ માટે CCC ફરજિયાત હોવાથી અહીં વધુ ગેરરીતિ થઈ.

3. CRC-BRC સંકલનકારો

પદોન્નતિ માટે CCC જરૂરી.

4. કોન્ટ્રાક્ટ આધારિત કર્મચારીઓ

કાયમી થવા માટે CCC ફરજિયાત.

આગામી સમયમાં સરકારના વધારાના નિયંત્રણો

વિભાગે આગામી મહિનામાં નીચેના 5 નવા નિયમો લાવવાની સંભાવના છે:

1. CCC સર્ટિફિકેટ માટે રાજ્ય સ્તરે એકલવ્ય પોર્ટલ

2. બાયોમેટ્રિક આધારિત CCC પરીક્ષા

3. રિયલ-ટાઈમ સર્ટિફિકેટ વેરિફિકેશન સિસ્ટમ

4. ખોટું સર્ટિફિકેટ રજૂ કરનાર સેન્ટરોને blacklist

5. જિલ્લા સ્તરે ડિજીટલ ઓડિટ સ્કવોડ

• ખોટા CCC સર્ટિફિકેટ રજૂ કરનાર શિક્ષકો સામે statewide કાર્યવાહી

• ઉચ્ચ પગાર, ઈજાફા, પ્રમોશન—બધું અટકાવાશે

• ખાતાકીય તપાસ + રિકવરી ફરજિયાત

• IPC અંતર્ગત ફોજદારી ફરિયાદની પણ શક્યતા

• રાજ્યમાં 300થી વધુ કેસ શંકાસ્પદ

• Zero Tolerance Policy અમલમાં

શિક્ષણ વિભાગની આ કાર્યવાહીથી શિક્ષણ વ્યવસ્થામાં પારદર્શકતા વધશે અને દરેક કર્મચારીને સાચા પ્રમાણપત્ર દ્વારા પ્રામાણિક રીતે પદોન્નતિ મેળવવાની પ્રેરણા મળશે.

Author: samay sandesh