હવે રિઝર્વેશન ચાર્ટ ૧૦ કલાક અગાઉ તૈયાર થશે
મુસાફરોને પ્લાનિંગ અને વિકલ્પ પસંદ કરવામાં મળશે વધુ સમય
ભારતીય રેલવે દ્વારા કરોડો મુસાફરોની સુવિધા અને આયોજનમાં સરળતા લાવવા માટે એક મહત્વનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. રેલવેના ટ્રેનોમાં મુસાફરી માટે તૈયાર કરવામાં આવતો રિઝર્વેશન ચાર્ટ હવે ૧૦ કલાક ઍડ્વાન્સમાં તૈયાર કરવામાં આવશે. અત્યાર સુધી ટ્રેન ઊપડવાના થોડા કલાકો પહેલાં તૈયાર થતો ચાર્ટ હવે વધુ વહેલો બનશે, જેથી મુસાફરોને પોતાની મુસાફરી અંગે સમયસર સ્પષ્ટતા મળશે અને વિકલ્પો પસંદ કરવાની વધુ સુવિધા મળશે.
રેલવે બોર્ડ દ્વારા આ નિર્ણય અંગે તમામ ઝોનલ રેલવે અને અધિકારીઓને જરૂરી માર્ગદર્શિકા (Guidelines) મોકલી આપવામાં આવી છે અને આ નવી વ્યવસ્થા ટૂંક સમયમાં સમગ્ર દેશમાં અમલમાં આવી જશે.
અત્યાર સુધી શું વ્યવસ્થા હતી?
થોડા સમય પહેલાં સુધી ભારતીય રેલવેમાં ફર્સ્ટ રિઝર્વેશન ચાર્ટ ટ્રેન ઊપડવાના માત્ર ૪ કલાક પહેલાં તૈયાર થતો હતો. આ કારણે ઘણી વાર મુસાફરોને અંતિમ ક્ષણે પોતાની ટિકિટ કન્ફર્મ થઈ છે કે નહીં તે અંગે અનિશ્ચિતતા રહેતી હતી. ખાસ કરીને વેઇટિંગ લિસ્ટમાં રહેલા મુસાફરો માટે આ સ્થિતિ વધુ મુશ્કેલ હતી.
જુલાઈ મહિનામાં રેલવે દ્વારા મુસાફરોની માંગ અને વ્યવહારિક મુશ્કેલીઓને ધ્યાનમાં રાખીને આ સમયગાળો વધારીને ૮ કલાક કરવામાં આવ્યો હતો. હવે એક પગલું આગળ વધીને રેલવે બોર્ડે આ સમયગાળો ૧૦ કલાક ઍડ્વાન્સ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.
નવો નિર્ણય કેમ લેવાયો?
રેલવે અધિકારીઓના જણાવ્યા મુજબ, આ નિર્ણય પાછળ ઘણા મહત્વના કારણો છે:
-
મુસાફરોને વધુ સમય મળે:
ટિકિટ કન્ફર્મ થઈ છે કે નહીં તે વહેલી તકે ખબર પડવાથી મુસાફરો પોતાની મુસાફરીનું આયોજન સારી રીતે કરી શકે છે. -
વિકલ્પ પસંદ કરવાની સુવિધા:
જો ટિકિટ કન્ફર્મ ન થાય તો મુસાફરો પાસે અન્ય ટ્રેન, બસ અથવા ફ્લાઇટ જેવા વિકલ્પો પસંદ કરવા માટે પૂરતો સમય રહેશે. -
ટાટ્કાલ અને RAC મુસાફરોને રાહત:
RAC અને વેઇટિંગ લિસ્ટમાં રહેલા મુસાફરોને છેલ્લી ક્ષણ સુધી રાહ જોવી ન પડે. -
સ્ટેશન પરની ભીડમાં ઘટાડો:
અંતિમ સમયે સ્ટેશન પર ટિકિટ સ્ટેટસ જાણવા માટે થતી ભીડ ઘટશે. -
રેલવે વ્યવસ્થાપનમાં સુધારો:
રેલવે સ્ટાફને પણ આયોજન અને વ્યવસ્થામાં વધુ સરળતા મળશે.
કઈ ટ્રેનનો રિઝર્વેશન ચાર્ટ ક્યારે બનશે?
રેલવે બોર્ડે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે ટ્રેનના સમય પ્રમાણે રિઝર્વેશન ચાર્ટ તૈયાર થવાનો સમય અલગ અલગ રહેશે.
1) બપોરે ૨ વાગ્યાથી લઈને દિવસની સવારે ૫ વાગ્યા સુધી ઊપડતી ટ્રેનો
આ સમયગાળા દરમિયાન ઊપડતી તમામ ટ્રેનો માટે રિઝર્વેશન ચાર્ટ ટ્રેન ઊપડવાના ૧૦ કલાક પહેલાં તૈયાર કરવામાં આવશે.
👉 ઉદાહરણ તરીકે:
જો કોઈ ટ્રેન રાત્રે ૧૦ વાગ્યે ઊપડે છે, તો તેનો રિઝર્વેશન ચાર્ટ બપોરે ૧૨ વાગ્યે જ તૈયાર થઈ જશે.
2) સવારે ૫ વાગ્યાથી બપોરે ૨ વાગ્યા સુધી ઊપડતી ટ્રેનો
આ સમયગાળાની ટ્રેનો માટે રિઝર્વેશન ચાર્ટ આગલા દિવસે રાતે ૮ વાગ્યા સુધીમાં તૈયાર કરવામાં આવશે.
👉 ઉદાહરણ તરીકે:
જો કોઈ ટ્રેન સવારે ૬ વાગ્યે ઊપડે છે, તો તેનો રિઝર્વેશન ચાર્ટ અગાઉની રાત્રે ૮ વાગ્યે જ તૈયાર થઈ જશે.
મુસાફરોને શું ફાયદો થશે?
આ નવા નિયમથી મુસાફરોને અનેક રીતે ફાયદો થશે:
-
માનસિક તણાવમાં ઘટાડો:
છેલ્લી ઘડીએ ટિકિટ કન્ફર્મ થાય કે નહીં તેની ચિંતા ઘટશે. -
યાત્રા આયોજન સરળ:
પરિવાર સાથે મુસાફરી કરતા મુસાફરો માટે હોટલ, વાહન અને અન્ય વ્યવસ્થા પહેલેથી જ નક્કી કરી શકાય. -
કૅન્સલેશન અને રિફંડમાં સ્પષ્ટતા:
ટિકિટ કન્ફર્મ ન થાય તો સમયસર કૅન્સલ કરીને રિફંડ મેળવી શકાય. -
વેઇટિંગ લિસ્ટ મુસાફરો માટે રાહત:
તેઓને અન્ય વિકલ્પ પસંદ કરવા પૂરતો સમય મળશે.
રેલવે બોર્ડની સૂચનાઓ
રેલવે બોર્ડ દ્વારા તમામ ઝોનલ રેલવેને સૂચના આપવામાં આવી છે કે:
-
નવી રિઝર્વેશન ચાર્ટ સિસ્ટમનો કડક અમલ કરવામાં આવે
-
મુસાફરોને આ બદલાવ અંગે યોગ્ય માહિતી આપવામાં આવે
-
IRCTC અને અન્ય ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ પર સમયસર અપડેટ કરવામાં આવે
-
સ્ટેશન પર સૂચનાબોર્ડ અને જાહેર જાહેરાત દ્વારા મુસાફરોને માહિતગાર કરવામાં આવે
IRCTC અને ઑનલાઇન બુકિંગ પર અસર
આ બદલાવનો સીધો લાભ IRCTC દ્વારા ટિકિટ બુકિંગ કરતા મુસાફરોને મળશે. હવે તેઓ:
-
મોબાઇલ એપ અથવા વેબસાઇટ પર વહેલી તકે ટિકિટ સ્ટેટસ ચેક કરી શકશે
-
ચાર્ટ તૈયાર થયા બાદ RAC અથવા વેઇટિંગમાંથી કન્ફર્મ થયેલી ટિકિટ અંગે સ્પષ્ટ માહિતી મેળવી શકશે
-
સમયસર કૅન્સલેશન અથવા ફેરફાર કરી શકશે
મુસાફરોની પ્રતિક્રિયા
રેલવેના આ નિર્ણયને મુસાફરો દ્વારા આવકાર મળતો જોવા મળી રહ્યો છે. ઘણા મુસાફરોનું કહેવું છે કે,
“આ નિર્ણય ઘણો ઉપયોગી છે. છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી મુસાફરો ચાર્ટ માટે છેલ્લી ઘડીએ સુધી રાહ જોતા હતા. હવે ઓછામાં ઓછું ૧૦ કલાક પહેલાં સ્થિતિ સ્પષ્ટ થશે.”
ખાસ કરીને લાંબી મુસાફરી કરતા અને પરિવાર સાથે જતા મુસાફરો માટે આ નિર્ણય મહત્વનો સાબિત થશે.
ભવિષ્યમાં વધુ સુધારા શક્ય
રેલવે સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ, આગામી સમયમાં રેલવે મુસાફરોની સુવિધા માટે વધુ ડિજિટલ સુધારા અને ફેરફારો લાવવાની તૈયારીમાં છે. રિઝર્વેશન સિસ્ટમને વધુ પારદર્શક, ઝડપી અને મુસાફરમૈત્રી બનાવવા માટે નવી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે.
નિષ્કર્ષ
ભારતીય રેલવેનો રિઝર્વેશન ચાર્ટ ૧૦ કલાક ઍડ્વાન્સમાં તૈયાર કરવાનો નિર્ણય મુસાફરો માટે રાહતદાયક અને મહત્વનો પગલું છે. આથી મુસાફરોને પોતાની મુસાફરી અંગે સ્પષ્ટતા મળશે, વિકલ્પ પસંદ કરવાની વધુ તક મળશે અને અંતિમ ક્ષણની અનિશ્ચિતતા ઘટશે. કરોડો રેલવે મુસાફરો માટે આ બદલાવ યાત્રાને વધુ સુગમ અને આયોજનબદ્ધ બનાવશે, એવું કહેવું ખોટું નહીં થાય.







