રાજ્ય સરકારનો મોટો નિર્ણય: તમામ 17 મહાનગરપાલિકાઓએ 30 જૂન 2026 પહેલાં નવા ડેવલપમેન્ટ પ્લાનનો ડ્રાફ્ટ જમા કરાવવો ફરજિયાત
2030ના કોમનવેલ્થ રમતોત્સવને ધ્યાનમાં રાખી શહેરોના આયોજનબદ્ધ અને ઝડપી વિકાસની દિશામાં સરકારનો રોડમેપ
જામનગર | રાજ્ય પ્રતિનિધિ
જામનગર સહિત સમગ્ર ગુજરાતના શહેરી વિકાસને લઈને રાજ્ય સરકારે એક ઐતિહાસિક અને દીર્ઘદૃષ્ટિપૂર્ણ નિર્ણય લીધો છે. રાજ્યના શહેરીકરણને વધુ આયોજનબદ્ધ, સુવ્યવસ્થિત અને ભવિષ્યમુખી બનાવવા માટે સરકાર હવે તમામ 17 મહાનગરપાલિકાઓ માટે નવો વિકાસનકશો (Development Plan – DP) તૈયાર કરાવવાની પ્રક્રિયા ઝડપથી પૂર્ણ કરવા જઈ રહી છે. સચિવાલય સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સરકાર દ્વારા જામનગર સહિત તમામ મહાનગરપાલિકાઓને સ્પષ્ટ સૂચનાઓ આપી દેવામાં આવી છે કે આગામી 30-06-2026 પહેલાં નવા વિકાસનકશાનો ડ્રાફ્ટ સરકાર સમક્ષ રજૂ કરવો ફરજિયાત રહેશે.
આ નિર્ણય માત્ર દસ્તાવેજી પ્રક્રિયા પૂરતો સીમિત નથી, પરંતુ આગામી દાયકામાં ગુજરાતના શહેરો કેવા દેખાશે, કેવી રીતે વિકસશે અને ત્યાં વસતા નાગરિકોને કઈ પ્રકારની સુવિધાઓ મળશે – તેનો બ્લ્યુપ્રિન્ટ તૈયાર કરવાનો પ્રયાસ છે. ખાસ કરીને 2030માં ભારત દ્વારા પ્રસ્તાવિત કોમનવેલ્થ રમતોત્સવની યજમાનીને ધ્યાનમાં રાખીને રાજ્ય સરકાર શહેરોના વિકાસ માટે એક સંકલિત અને સુચિત દૃષ્ટિકોણ સાથે આગળ વધી રહી છે.
છ મહિના, 17 મહાનગરો અને એક મોટો ટાર્ગેટ
સરકારના આદેશ અનુસાર, આગામી છ મહિનામાં રાજ્યની તમામ 17 મહાનગરપાલિકાઓએ પોતાના નવા વિકાસનકશાનો મુસદ્દો તૈયાર કરી રાજ્ય સરકારને સોંપવો પડશે. આ મહાનગરપાલિકાઓમાં અમદાવાદ, સુરત, વડોદરા, રાજકોટ, ભાવનગર, જામનગર સહિતના શહેરોનો સમાવેશ થાય છે.
જામનગર મહાનગરપાલિકાના સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ, શહેર માટે નવા ડીપી તૈયાર કરવાની કામગીરી પહેલેથી જ પ્રારંભિક તબક્કામાં ચાલી રહી છે. શહેરી વિસ્તાર, રહેણાંક ઝોન, ઔદ્યોગિક વિસ્તાર, વ્યાવસાયિક ઝોન, ખુલ્લી જગ્યા, ગ્રીન બેલ્ટ, ટ્રાન્સપોર્ટ નેટવર્ક, ડ્રેનેજ, વોટર સપ્લાય અને ભવિષ્યની વસતીને ધ્યાનમાં રાખીને નવા ડીપીનું ફ્રેમવર્ક તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યું છે.
માત્ર મહાનગરપાલિકા નહીં, વિકાસ સતામંડળોને પણ સૂચનાઓ
સરકારનો આ નિર્ણય માત્ર મહાનગરપાલિકાઓ સુધી સીમિત નથી. શહેરોની આસપાસના વિસ્તારોના વિકાસની જવાબદારી સંભાળતા **વિકાસ સતામંડળો (Urban Development Authorities)**ને પણ આ જ સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે. એટલે કે, જામનગર મહાનગરપાલિકા સાથે સાથે **જામનગર વિસ્તાર વિકાસ સતામંડળ (JADA)**ને પણ નવા ડીપી અને વિકાસ સંબંધિત આયોજન માટે તૈયારી કરવા કહેવામાં આવ્યું છે.
આ નિર્ણયથી શહેરની બહારના વિસ્તારો – જેમ કે નવા રહેણાંક પ્રોજેક્ટ, ઔદ્યોગિક ઝોન, હાઈવે કનેક્ટિવિટી, લોજિસ્ટિક હબ, શિક્ષણ અને આરોગ્ય સંસ્થાઓ – બધાનું સંકલિત આયોજન શક્ય બનશે.
વર્ષોથી અટવાયેલી TP સ્કીમો હવે ફાઈનલ કરવી પડશે
સરકારની સૂચનાઓમાં એક મહત્વનો મુદ્દો એ છે કે રાજ્યના અનેક મહાનગરોમાં ટાઉન પ્લાનિંગ (TP) સ્કીમો વર્ષોથી પડતર પડી છે. કેટલાક શહેરોમાં 2 વર્ષથી લઈને 20 વર્ષ સુધી સ્કીમો ફાઈનલ થઈ નથી, જેના કારણે વિકાસ અટકતો રહ્યો છે.
સરકારે સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે:
-
જે TP સ્કીમો 10, 15 કે 20 વર્ષથી અટવાયેલી છે,
-
તેવી તમામ સ્કીમોને તાત્કાલિક પૂર્ણ કરી,
-
ગાંધીનગર મંજૂરી માટે મોકલવી પડશે.
જામનગરની વાત કરીએ તો, હાલ TP સ્કીમ નંબર 27ની કામગીરી ચાલી રહી છે, જે નદીકાંઠા વિસ્તાર સાથે સંકળાયેલી છે. આ સ્કીમ પૂર્ણ થવાથી આ વિસ્તારમાં રસ્તા, ડ્રેનેજ, ગટર, લાઈટિંગ અને પ્લાન્ડ ડેવલપમેન્ટને વેગ મળશે.
2030 કોમનવેલ્થ રમતોત્સવ: વિકાસની પીઠભૂમિ
સરકારના આ સમગ્ર અભિગમની પાછળ એક મોટું કારણ છે – 2030 કોમનવેલ્થ રમતોત્સવ. ગુજરાત આ આંતરરાષ્ટ્રીય રમતોત્સવની યજમાની કરવા માટે તૈયારીઓ કરી રહ્યું છે. આગામી પાંચ વર્ષમાં રાજ્યના તમામ મહાનગરો વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બને તેવા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરથી સજ્જ કરવા સરકારનું આયોજન છે.
આ માટે:
-
સ્માર્ટ રોડ નેટવર્ક
-
મલ્ટી-મોડલ ટ્રાન્સપોર્ટ સિસ્ટમ
-
ગ્રીન અને સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ
-
આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણની રમતગમત સુવિધાઓ
-
હોટલ, પ્રવાસન અને શહેરી સુવિધાઓ
જેમા જામનગર પણ મહત્વનું સ્થાન પામે તેવી સંભાવના છે, ખાસ કરીને ઔદ્યોગિક, ઊર્જા અને પ્રવાસન હબ તરીકે.
ચૂંટણીઓ સાથે વિકાસનું ગણિત?
અત્રે નોંધનીય છે કે 2026ના પ્રથમ છ માસ દરમિયાન મહાનગરપાલિકાઓ, જિલ્લા પંચાયતો અને તાલુકા પંચાયતોની ચૂંટણીઓ યોજાવાની શક્યતા છે. આવી સ્થિતિમાં સરકાર દ્વારા વિકાસનકશા અને TP સ્કીમોને ઝડપી ગતિએ આગળ ધપાવવાનું પગલું રાજકીય અને વહીવટી રીતે પણ મહત્વનું માનવામાં આવે છે.
રાજકીય વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે:
-
વિકાસનકશા તૈયાર થવાથી આગામી ચૂંટણીઓમાં વિકાસનો એજન્ડા કેન્દ્રમાં રહેશે
-
શહેરોના ભવિષ્યના વિકાસ માટે સરકાર પોતાની તૈયારી દર્શાવી શકશે
જામનગર માટે શું બદલાશે?
જો સરકારની યોજના પ્રમાણે ડીપી અમલમાં આવે તો જામનગર શહેર માટે આગામી વર્ષોમાં મોટાં પરિવર્તનો જોવા મળી શકે છે:
-
આયોજનબદ્ધ વિસ્તરણ
-
ટ્રાફિક સમસ્યામાં ઘટાડો
-
નવા બિઝનેસ અને રોકાણની તકો
-
રોજગારીમાં વધારો
-
જીવન ગુણવત્તામાં સુધારો
જામનગર માટે આ નવો વિકાસનકશો માત્ર કાગળ પરનો નકશો નહીં, પરંતુ શહેરના ભવિષ્યની દિશા નક્કી કરતો દસ્તાવેજ સાબિત થઈ શકે છે.
શહેરોના વિકાસમાં નવી શરૂઆત
સમગ્ર રાજ્ય માટે જોવામાં આવે તો, સરકારનો આ નિર્ણય ગુજરાતના શહેરી વિકાસ માટે એક નવું માઇલસ્ટોન સાબિત થઈ શકે છે. લાંબા સમયથી પડતર યોજનાઓને પૂર્ણ કરી, ભવિષ્યની જરૂરિયાતોને ધ્યાનમાં રાખીને શહેરોને પ્લાન્ડ રીતે વિકસાવવાનો આ પ્રયાસ છે.
આગામી દિવસોમાં સરકાર, મહાનગરપાલિકાઓ અને વિકાસ સતામંડળોની કામગીરી પર સૌની નજર રહેશે – કારણ કે હવે વિકાસ માત્ર વચન નહીં, પરંતુ સમયમર્યાદા સાથેનું લક્ષ્ય બની ગયું છે.
