વનતારા રેસ્ક્યુ રેન્જર્સ : બાળકોને પ્રકૃતિ સાથે જોડતો અનોખો અભિયાન, પ્રાણી-પર્યાવરણ રક્ષણ તરફ એક વિશાળ પગલું

મુંબઈ શહેર જલ્દી જ એક એવા અનોખા કાર્યક્રમનું સાક્ષી બનશે જે માત્ર મનોરંજન પૂરતું નહીં પરંતુ શિક્ષણ અને પ્રેરણાથી ભરપૂર છે. અનંત અંબાણી દ્વારા સ્થાપિત વનતારા (Vantara) નામની વિશ્વવિખ્યાત વન્યજીવન બચાવ, પુનર્વસન અને સંરક્ષણ પહેલ હેઠળ “વનતારા રેસ્ક્યુ રેન્જર્સ” નામે એક ખાસ ઇન્ટરેક્ટિવ કાર્યક્રમનું આયોજન થવા જઈ રહ્યું છે. આ કાર્યક્રમ ૧૯ સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થઈ ૫ ઑક્ટોબર ૨૦૨૫ સુધી મુંબઈના જિયો વર્લ્ડ ડ્રાઇવ ખાતે યોજાશે.

કાર્યક્રમનું થીમ છે – “Every Life Matters” એટલે કે દરેક જીવંત સજીવનું જીવન કિંમતી છે. દરરોજ બપોરે ૧૨ વાગ્યાથી રાત્રે ૯ વાગ્યા સુધી ખુલ્લું રહેતું આ કાર્યક્રમ બાળકો માટે એક જીવંત શિક્ષણક્ષેત્ર બની રહેશે.

🌿 વનતારા પહેલનો પરિચય

અનંત અંબાણીએ સ્થાપેલી વનતારા પહેલ દુનિયાની સૌથી મોટી પ્રાણી બચાવ અને સંરક્ષણ પહેલોમાંની એક છે. તેનો મુખ્ય હેતુ છે :

• લુપ્તપ્રાય પ્રજાતિઓનું રક્ષણ કરવું,

• પ્રાણીઓના રહેઠાણોને પુનઃસ્થાપિત કરવું,

• પર્યાવરણ વિશે નવી પેઢીને જાગૃત બનાવવી.

આ પહેલ અંતર્ગત અત્યાર સુધી હજારો પ્રાણીઓનું બચાવ, સારવાર અને પુનર્વસન થયું છે. અનંત અંબાણીના દ્રષ્ટિકોણે પ્રાણીપ્રેમ, પર્યાવરણ પ્રત્યેની જવાબદારી અને માનવ સમાજમાં જાગૃતિ ફેલાવવાનો ઉમદા હેતુ સામેલ છે.

🐾 “વનતારા રેસ્ક્યુ રેન્જર્સ” શું છે?

આ એક ઇન્ટરેક્ટિવ એડ્યુકેશનલ કાર્યક્રમ છે જેમાં બાળકો પોતે “રેસ્ક્યુ રેન્જર” બને છે. તેઓ રમત-રમણાની રીતથી વિવિધ પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લે છે, જેમાં તેઓ શીખે છે :

• કેવી રીતે પ્રાણીઓને બચાવવાના અભિયાન ચલાવવામાં આવે,

• રહેઠાણોનું રક્ષણ કેવી રીતે કરવું,

• પ્રદૂષણ, આબોહવા પરિવર્તન અને માનવીય લાલચથી પ્રકૃતિને થતા નુકસાનને કેવી રીતે અટકાવવું.

બાળકોને અહીં નાનાં-નાનાં મિશન અને ચેલેન્જ આપવામાં આવશે, જેમ કે :

• ઘાયલ પ્રાણીને કેવી રીતે બચાવવો,

• જંગલમાં આગ લાગી હોય તો કેવી રીતે પ્રતિસાદ આપવો,

• દરિયામાં ફસાયેલા કાચબાને કે ડોલ્ફિનને કેવી રીતે મદદ કરવી.

🎯 કાર્યક્રમના મુખ્ય આકર્ષણો

1. વાર્તા કહેવાની જગ્યા (Storytelling Zone)
   અહીં બાળકોને પ્રકૃતિ અને પ્રાણીઓ સાથે જોડાયેલી પ્રેરણાદાયક વાર્તાઓ સાંભળવા મળશે. આ વાર્તાઓ દ્વારા તેઓમાં કરુણા અને સહાનુભૂતિના ભાવો વિકસશે.

2. ક્રિએટિવ ઍક્ટિવિટી ઝોન
   અહીં બાળકો ચિત્રકામ, પોસ્ટર બનાવવી, પર્યાવરણ સંદેશા લખવા જેવી પ્રવૃત્તિઓ કરશે. તેમના સર્જનાત્મક વિચારોને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.

3. ફોટો બૂથ
   ખાસ ફોટો બૂથમાં બાળકો પોતાના અનુભવને કેદ કરી શકશે. વન્યજીવનથી જોડાયેલા પ્રોપ્સ સાથે ફોટા લેવામાં આવશે જેથી તેમને યાદગાર ક્ષણો મળી રહે.

4. રેસ્ક્યુ મિશન સિમ્યુલેશન
   બાળકોને ખાસ તાલીમ આપવામાં આવશે જેમાં તેઓને વાસ્તવિક રેસ્ક્યુ ઓપરેશન જેવી અનુભૂતિ થશે. ઉદાહરણ તરીકે – નદીમાં ફસાયેલા પ્રાણીને કેવી રીતે બહાર લાવવો, અથવા વૃક્ષમાંથી ઘાયલ પક્ષીને કેવી રીતે બચાવવો.

5. પ્રમાણપત્ર વિતરણ
   તમામ પ્રવૃત્તિઓ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કરનારા બાળકોને સત્તાવાર “વનતારા રેસ્ક્યુ રેન્જર સર્ટિફિકેટ” આપવામાં આવશે. આ પ્રમાણપત્ર માત્ર કાગળનો ટુકડો નહીં પરંતુ પ્રકૃતિ પ્રત્યેની તેમની પ્રતિબદ્ધતાનું પ્રતીક બનશે.

🌍 બાળકો માટે શા માટે મહત્વપૂર્ણ?

આ કાર્યક્રમ દ્વારા બાળકોમાં :

• સહાનુભૂતિ (Empathy) – દરેક પ્રાણી અને પ્રકૃતિ માટે દયાભાવ,

• કરુણા (Compassion) – મદદ કરવાની ઈચ્છા,

• જવાબદારી (Responsibility) – પર્યાવરણના રક્ષણ માટે ફરજિયાત વલણ,
  એવી મૂલ્યો વિકસશે.

શૈક્ષણિક પુસ્તકોમાં જે બાબતો સૂકી માહિતી તરીકે રહે છે, તે અહીં જીવંત અનુભવ રૂપે બાળકોના મનમાં વસશે.

📌 મુંબઈ બાદ દેશના અન્ય શહેરોમાં પણ આયોજન

“વનતારા રેસ્ક્યુ રેન્જર્સ” માત્ર મુંબઈ પૂરતું મર્યાદિત નહીં રહે. આયોજનકર્તાઓએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આગામી મહિનાઓમાં આ કાર્યક્રમ અમદાવાદ, દિલ્હી, બેંગલુરુ, હૈદરાબાદ, કોલકાતા જેવા શહેરોમાં પણ યોજાશે.

આ રીતે ભારતના લાખો બાળકોને પ્રકૃતિ અને પ્રાણીઓ પ્રત્યેની સમજણ આપવા માટેનું આ એક રાષ્ટ્રીય સ્તરનું અભિયાન બની જશે.

🌱 પર્યાવરણ અને પ્રાણી સંરક્ષણ માટે વનતારાનું યોગદાન

વનતારાએ અત્યાર સુધીમાં :

• હાથી, સિંહ, ચિત્તા, ગિદ્ધ, દરિયાઈ કાચબા જેવી અનેક લુપ્તપ્રાય પ્રજાતિઓના બચાવમાં સફળતા મેળવી છે.

• સિંહાસન ગિર ફોરેસ્ટ અને અન્ય જંગલ વિસ્તારોમાં રહેઠાણોનું પુનઃસ્થાપન કર્યું છે.

• પર્યાવરણ પ્રત્યે જાગૃતિ માટે શાળાઓ અને યુનિવર્સિટીઓમાં વિશેષ કાર્યક્રમો યોજ્યા છે.

અનંત અંબાણીનું માનવું છે કે – “જો આપણે આજથી જ પ્રકૃતિ અને પ્રાણીઓની કાળજી નહીં રાખીએ તો આવતી પેઢી માટે હરિયાળું, સ્વચ્છ અને સમૃદ્ધ પર્યાવરણ છોડવું અશક્ય બની જશે.”

🐅 “એવરી લાઈફ મેટર્સ” – થીમનો અર્થ

કાર્યક્રમનું મુખ્ય સૂત્ર છે : “Every Life Matters”.
તેનો અર્થ છે કે માણસ હોય કે પ્રાણી કે પછી કોઈ નાનકડી જીવાત – દરેકનું જીવન કિંમતી છે.

પ્રકૃતિના સંતુલનમાં દરેક જીવંત સજીવનું યોગદાન છે. જો કોઈ એક પ્રજાતિ નાશ પામે તો આખી પર્યાવરણશૃંખલા ખોરવાઈ જાય છે.

🎤 નિષ્ણાતોની દૃષ્ટિએ

• પર્યાવરણવિદોનું માનવું છે કે આવા કાર્યક્રમો બાળકોમાં વન્યજીવન પ્રત્યે ઊંડો પ્રેમ જગાવી શકે છે.

• શૈક્ષણિક નિષ્ણાતો કહે છે કે “શીખવાનું શ્રેષ્ઠ માધ્યમ અનુભવ છે.” આ કાર્યક્રમ એ જ અનુભવ આપે છે.

• અભિનેતાઓ અને સેલિબ્રિટીઓ પણ આ અભિયાનને સમર્થન આપે છે, કારણ કે તેઓ જાણે છે કે જનમાનસ પર બાળકોની અસર સૌથી વધુ પડે છે.

📢 સમાપન

“વનતારા રેસ્ક્યુ રેન્જર્સ” માત્ર એક ઇવેન્ટ નહીં પરંતુ એક આંદોલન છે – જે બાળકોને પ્રકૃતિ સાથે જોડે છે, તેમને જવાબદાર નાગરિક બનાવે છે અને પ્રાણી તથા પર્યાવરણ રક્ષણ માટે આજીવન પ્રતિબદ્ધતાનું સંદેશ આપે છે.

જિયો વર્લ્ડ ડ્રાઇવ, મુંબઈમાં ૧૯ સપ્ટેમ્બરથી ૫ ઑક્ટોબર સુધી ચાલનાર આ કાર્યક્રમ નિશ્ચિત રીતે હજારો બાળકો અને તેમના પરિવાર માટે અવિસ્મરણીય અનુભવ સાબિત થશે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 6606

Author: samay sandesh