જામનગર જિલ્લાના ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં હાલ વીજ પુરવઠાની અછતને કારણે ખેડૂતો ભારે મુશ્કેલીમાં મુકાયા છે. ખાસ કરીને મસીતીયા, ચાંપાબેરાજા અને વાવબેરાજા ગામોમાં ઉભેલા માંડવી અને મગફળીના પાક પર મોટું સંકટ ઊભું થયું છે. વરસાદ ખેંચાતા હવે માત્ર સિંચાઈ પર જ પાકનો આધાર છે. પરંતુ વારંવાર થતા ટ્રિપિંગ અને અપૂરતા વીજ પુરવઠાને કારણે ખેડૂતો પાકમાં પાણી પાડી શકતા નથી. ખેડૂતોમાં ભારે રોષ, ભય અને નિરાશાનો માહોલ છે.
⚡ મસીતીયા રોડ પર નવું પાવર સ્ટેશન : આશા કે નિરાશા ?
તાજેતરમાં મસીતીયા રોડ પર 132 KV નું નવું પાવર સ્ટેશન બનાવવામાં આવ્યું છે. ખેડૂતોને આશા હતી કે આ પાવર સ્ટેશન કાર્યરત થતા ખેતી માટે પૂરતો વીજ પુરવઠો મળશે. આ સ્ટેશનમાંથી વાવ ફીડર અને ધાર ફીડર મારફતે ખેડૂતોને વીજળી આપવામાં આવી રહી છે. પરંતુ ખેડૂતોના જણાવ્યા પ્રમાણે છેલ્લા 20 દિવસથી આ ફીડરોમાં પૂરતો વીજ પુરવઠો મળતો નથી.
સરકાર દ્વારા ખેતી માટે આઠ કલાક વીજ પુરવઠાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે, પરંતુ વાસ્તવમાં ખેડૂતોને આઠ કલાક સતત વીજળી મળતી નથી. ટ્રિપિંગની સમસ્યા એટલી ગંભીર છે કે એક શિફ્ટમાં પાંચથી દસ વખત લાઈન બંધ થાય છે. ક્યારેક તો તાર તૂટે છે, ક્યારેક જમ્પર ઉડી જાય છે. પરિણામે, ખેડૂતના ખેતરમાં પાણી પૂરું ભરાતું પહેલાં જ લાઈટ બંધ થઈ જાય છે.

🌾 પાકની હાલત : માંડવી, મગફળી અને ખેડૂતોનો પરસેવો
આ વિસ્તારોમાં મોટાભાગના ખેડૂતો માંડવીનો પાક વાવે છે. ચોમાસા દરમિયાન સરસ વરસાદ પડતાં પાક તંદુરસ્ત ઉભો છે, પરંતુ હવે વરસાદ ખેંચાતા પાકને 1-2 પાણીની ખુબજ તાતી જરૂર છે.
ખેડૂતોએ લાખો હેક્ટરમાં મગફળીના બી નાખ્યા છે, જેમાંથી એક મણનો ખર્ચ આશરે 2,000 થી 3,000 રૂપિયા છે. સાથે જ દરેક ખેડૂતે સરેરાશ 1,500 રૂપિયાનું ડાયમોનિયા ખાતર નાખ્યું છે. જો પાકને પૂરતા પાણી મળે તો ખેડૂતોને લાખો રૂપિયાની આવક થઈ શકે છે. પરંતુ જો હાલની પરિસ્થિતિ ચાલુ રહી અને પાક સુકાઈ જાય તો આ સમગ્ર મહેનત અને રોકાણ બળીભસ્મ થઈ જશે.

💰 દેવાનો ભાર અને ચિંતાનો માહોલ
આ વિસ્તારના મોટા ભાગના ખેડૂતો પાક વાવવા માટે બેંકમાંથી લોન લીધેલી છે અથવા એગ્રો વેપારીઓ પાસેથી ઉધાર લઈને બીજ, ખાતર અને દવાઓ ખરીદી છે. જો પાક નિષ્ફળ જશે તો ખેડૂતો પર દેવાનો ભાર ચડશે અને તેઓ આર્થિક રીતે કંગાલ બની જશે.
ખેડૂતોને ભય છે કે જો પાક બગડી જશે તો તેઓ દેવામાં દબાઈ જશે અને કુટુંબનું ગુજરાન ચલાવવું મુશ્કેલ બની જશે. આથી ખેડૂતો સરકાર સમક્ષ ગળે પડતા વિનંતી કરી રહ્યા છે કે સમયસર વીજ પુરવઠો આપવામાં આવે.
🚱 પાણી માટે વીજળીનો એકમાત્ર આધાર
આ વિસ્તારમાં ડેમ આધારિત કેનાલો ઉપલબ્ધ નથી. માત્ર બોર અને કુવાઓ જ સિંચાઈનો આધાર છે. પરંતુ બોરમાંથી પાણી ખેંચવા માટે વીજળી આવશ્યક છે.
શહેર કે અન્ય વિસ્તારોમાં વિકલ્પરૂપે કેનાલ પાણી, રેઇન હાર્વેસ્ટિંગ અથવા નદી આધારિત સિસ્ટમ હોઈ શકે, પરંતુ મસીતીયા, વાવબેરાજા અને ચાંપાબેરાજા જેવા ગામોમાં માત્ર વીજ પુરવઠો જ સિંચાઈનું એકમાત્ર સાધન છે. જો વીજળી ઉપલબ્ધ ન હોય તો પાક બચાવવો અશક્ય છે.

👨🌾 ખેડૂતનું જીવન : રાત-દિવસ મહેનત છતાં ભય
આ વિસ્તારના ખેડૂતો રાજાશાહી સમયથી ખેતી પર આધાર રાખીને જીવે છે. તેમની આખી આજીવિકા ખેતી સાથે જોડાયેલી છે.
-
ખેડૂત રાતને દિવસ પાક બચાવવા ખેતરમાં જ રહે છે.
-
રેઢીયાર ઢોરનો ત્રાસ એટલો ગંભીર છે કે ખેડૂતોને 24 કલાકમાં ફક્ત 2-4 કલાક જ ઊંઘ મળે છે.
-
પાકમાં પાણી પુરવઠો કરવા માટે લાઈટની રાહ જોતા ખેડૂતો વારંવાર નિરાશ થાય છે.
આવા સંજોગોમાં વીજળીના અભાવે પાક બગડી જાય તો ખેડૂતોની સ્થિતિ કેટલી દયનીય બની શકે છે તે કલ્પના જ કરવી મુશ્કેલ છે.
🏢 ગોકુલનગર સબ ડિવિઝનનો પ્રશ્ન
હાલમાં આ તમામ ગામો ગોકુલનગર સબ ડિવિઝન હેઠળ આવે છે. આ ડિવિઝન એટલું વિશાળ છે કે તેમાં 10 થી 12 ગામો અને જામનગર શહેરના કેટલાક વિસ્તારો પણ આવરી લેવામાં આવ્યા છે.
ગામોની યાદી આ મુજબ છે :
-
મસીતીયા
-
કનસુમરા
-
વાવબેરાજા
-
ચાંપાબેરાજા
-
નાઘેડી
-
લાખાબાવળ
-
સરમત
-
ખારાબેરાજા
-
ઢીચડા
-
ગોરધનપર
તે ઉપરાંત જામનગર શહેરના ગોકુલનગર અને તિરૂપતિ ઢીચડા વિસ્તાર પણ આ જ ડિવિઝનમાં આવે છે. એટલા માટે અહીંનો ભાર બહુ જ વધેલો છે.
ખેડૂતોની માગ છે કે આટલા મોટા ડિવિઝનને તોડી અલગ અલગ ત્રણથી ચાર સબ ડિવિઝન કરવામાં આવે. જેથી ગામડાઓના ખેડૂતોને સતત અને પૂરતો વીજ પુરવઠો મળી શકે.
🔔 ખેડૂતોની રજૂઆત અને સરકાર પ્રત્યે અપેક્ષા
ખેડૂતોએ ઘણી વખત સંબંધિત વિભાગને રજૂઆત કરી છે, પરંતુ તેમને સંતોષકારક જવાબ મળતો નથી. ખેડૂતોની સ્પષ્ટ માંગ છે કે :
-
પાક બચાવવા માટે આગામી 15-20 દિવસમાં પૂરતો વીજ પુરવઠો આપવામાં આવે.
-
જો વીજળી સતત અને પૂરતી મળે તો પાક સફળ થશે અને ખેડૂતોને ન્યાય મળશે.
-
જો વીજળી આપવામાં નહીં આવે તો પાક બગડી જશે અને તેની જવાબદારી સરકાર પર રહેશે.
ખેડૂતો માને છે કે માત્ર બે પાણી મળી જાય તો પાક 100% સફળ થશે અને સમગ્ર વિસ્તાર સમૃદ્ધ બનશે.
🙏 અંતિમ અપીલ : ખેડૂતોનો જીવતો પ્રશ્ન
આ પ્રશ્ન માત્ર વીજ પુરવઠાનો નથી, પરંતુ ખેડૂતોના જીવન મરણનો છે. પાક બચી જશે તો ખેડૂતો ખુશહાલ રહેશે, નહિંતર તેઓ દેવામાં દબાઈને તૂટી જશે.
ગ્રામજનો સરકાર તરફ આશાભરી નજરે જોઈ રહ્યા છે. જો સરકારે ઝડપથી પગલાં લીધાં તો લાખો હેક્ટરમાં ઉભેલો માંડવી અને મગફળીનો પાક બચી જશે, નહીં તો આ વિસ્તારમાં વિનાશ નક્કી છે.
✅ નિષ્કર્ષ :
મસીતીયા, ચાંપાબેરાજા અને વાવબેરાજાના ખેડૂતો માટે હાલ વીજ પુરવઠાનો પ્રશ્ન જીવન મરણનો પ્રશ્ન બની ગયો છે. પાક બચાવવા માટે સતત વીજળી જરૂરી છે. આ માટે સરકારને તાત્કાલિક પગલાં લેવા પડશે, નહીં તો ખેડૂતોની મહેનત અને રોકાણ બગડી જશે.







