શ્રાવણ માસના અંતિમ દિવસને ધાર્મિક મહત્વ ધરાવતી શ્રાવણી અમાસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસે પિતૃઓના આશીર્વાદ મેળવવા માટે વિશેષ રીતે તર્પણ, દાન-પુણ્ય તથા ધાર્મિકવિધિઓ કરવામાં આવે છે. દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લામાં આવેલું ભાટિયા ગામ પણ આજે વહેલી સવારથી જ ધાર્મિક રંગમાં રંગાઈ ગયું હતું. ગામના ગૌશાળા, કેસરિયા તળાવ તથા પીપળાના વૃક્ષ નીચે ગામલોકોએ ભક્તિભાવથી પિતૃ તર્પણ કર્યાં.
લોકો માની લે છે કે આ દિવસે કરવામાં આવેલ તર્પણ દ્વારા પિતૃઓની આત્માને શાંતિ મળે છે અને તેમના આશીર્વાદથી કુટુંબમાં સુખ-શાંતિ તથા સમૃદ્ધિ આવે છે. આ જ ભાવનાને કેન્દ્રમાં રાખી આજે ગામના હિંદુ પરિવારો દ્વારા વહેલી સવારથી જ પિતૃ તર્પણના કાર્યક્રમો શરૂ થયા હતા.
🌿 ગૌશાળા અને તળાવ પાસે પિતૃ તર્પણ
ભાટિયા ગામની ગૌશાળા તથા કેસરિયા તળાવ ખાતે શ્રદ્ધાળુઓનું ટોળું વહેલી સવારથી જ ઉમટી પડ્યું હતું. તળાવના કિનારે તથા ગૌશાળાના પીપળાના વૃક્ષ નીચે લોકો દ્વારા શ્રદ્ધાભાવે પાણી અર્પણ કરવામાં આવતું હતું. ગામની વડીલ મહિલાઓએ પરંપરાગત રીત મુજબ પૂજા કરી અને “પિતૃ દેવતાઓને” પાણી પીવડાવ્યું.
ઘણા પરિવારો પોતાના કુટુંબના નાના બાળકો સાથે આવ્યા હતા જેથી આવતી પેઢી આ સંસ્કૃતિને સમજવામાં સક્ષમ બને. વડીલો દ્વારા બાળકોને સમજાવવામાં આવતું હતું કે પિતૃ તર્પણ માત્ર ધાર્મિકવિધિ નથી, પરંતુ પૂર્વજ પ્રત્યેનો આભાર વ્યક્ત કરવાની અનોખી રીત છે.
🍚 દાન-પુણ્યની શ્રદ્ધાભરેલી પરંપરા
પિતૃ તર્પણની સાથે સાથે ગામના શ્રદ્ધાળુઓએ ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદ લોકોને ઘઉં, ચોખા, દક્ષિણા, વસ્ત્રો તથા અન્નદાન કર્યું હતું. આ સિવાય ગામના ગૌશાળામાં ગાયો માટે લીલું ઘાસ લાવનારાઓની પણ ભારે સંખ્યા જોવા મળી. માન્યતા છે કે ગાયોને અન્ન અર્પણ કરવાથી પિતૃઓ પ્રસન્ન થાય છે અને તેમના આશીર્વાદથી સંતાન સુખ, આરોગ્ય તથા ધન-સમૃદ્ધિ મળે છે.
ઘણા પરિવારો દ્વારા પોતાના પિતૃઓના નામે અન્નક્ષેત્રમાં દાન આપવામાં આવ્યું. ગરીબ પરિવારો માટે આ દાન એક આશીર્વાદ સમાન સાબિત થયું. ઘણા લોકોને આ અવસરે કપડાં તથા શાળાની વસ્તુઓ પણ દાન કરવામાં આવ્યાં.
🕉️ મહાદેવ મંદિરે ભક્તિભાવ
ભાટિયા ગામના ગૌરીશંકર મહાદેવ મંદિરે આજે વિશેષ પૂજા-અર્ચના યોજાઈ હતી. વહેલી સવારથી જ ગામલોકો પરિવાર સાથે મંદિરે દર્શન કરવા આવ્યા હતા. “ઓમ નમઃ શિવાય”ના ઘોષ સાથે સમગ્ર મંદિર પરિસર ગુંજતો હતો. મહિલાઓએ પરંપરાગત વેશભૂષામાં કાંઠો-થાળ લઈને મંદિરમાં વિધિવત પૂજન કર્યું.
શ્રાવણ માસ મહાદેવને પ્રિય હોવાથી આજે ખાસ કરીને શિવલિંગ પર રુદ્રાભિષેક, બેલપત્ર, ધતૂરા, ફળફૂલ તથા ખાસ આરતી કરવામાં આવી. પંડિતજીએ જણાવ્યું કે આજે કરાયેલા રુદ્રાભિષેકથી કુટુંબમાં શાંતિ, સ્વાસ્થ્ય અને સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે.
🙏 શનિવારના દિવસે શનિદેવ મંદિરે ભીડ
આજનો દિવસ શનિવાર સાથે શ્રાવણી અમાવસ પણ હોવાથી કાલેશ્વર મંદિરમાં આવેલા શનિદેવના મંદિરે ભક્તોની વિશાળ ભીડ જોવા મળી. ગામના લોકો તેલ ચડાવી, કાળા તિલ અને કાળા કપડાંનું દાન કરીને શનિદેવને પ્રસન્ન કરવા ઉમટી પડ્યાં.
લોકોએ માન્યતા મુજબ શનિદેવને તેલ ચડાવ્યું અને તેમની કઠોર દૃષ્ટિ શાંત થાય તે માટે આરતી કરી. ઘણી મહિલાઓએ પોતાના પરિવારની ભલાઈ માટે દીવા પ્રગટાવ્યા. સાંજના સમયે ભજનો અને શનિસ્તોત્રના પાઠ સાથે મંદિરમાં વિશેષ ધાર્મિક વાતાવરણ સર્જાયું હતું.
🌸 સામાજિક-ધાર્મિક એકતાનો દ્રશ્ય
આ સમગ્ર પિતૃ તર્પણના કાર્યક્રમમાં ગામના નાના-મોટા, ગરીબ-શ્રીમંત તમામ વર્ગના લોકો સમાન રીતે જોડાયા હતા. ભાઈચારું અને સંસ્કૃતિની એકતા જોવા મળી. વડીલો અને યુવાનો સાથે મળીને ગૌશાળાની સફાઈ કરી અને વ્યવસ્થા જાળવી.
સાંજે ગામના સામૂહિક ભોજનમાં સૌએ ભેગા થઈને પ્રસાદ સ્વીકાર્યો. આ પ્રસંગે ગામના યુવાનો દ્વારા વૃક્ષારોપણ પણ કરવામાં આવ્યું. આ રીતે ધાર્મિક કાર્યક્રમ સાથે પર્યાવરણ જાગૃતિનો સંદેશ પણ આપ્યો.
📜 ધાર્મિક માન્યતાઓ અને આધુનિક સંદેશ
સ્થાનિક પંડિતજીએ સમજાવ્યું કે શ્રાવણી અમાવસનો દિવસ પિતૃઓને યાદ કરવાનો છે. આ દિવસે કરાયેલ તર્પણથી તેઓ આત્મિક શાંતિ અનુભવે છે. આજના યુગમાં, જ્યાં લોકો રોજિંદી વ્યસ્તતામાં પૂર્વજોની સ્મૃતિને ભૂલી જાય છે, ત્યારે આવા ધાર્મિક દિવસો તેમને પરિવારના મૂળ સાથે જોડે છે.
યુવાનો માટે આ દિવસ એ સંદેશ આપે છે કે આપણા પૂર્વજોએ આપણને જે સંસ્કાર અને મૂલ્યો આપ્યા છે, તેને જીવંત રાખવા માટે આવાં વિધિ-વિધાનોમાં જોડાવું અત્યંત જરૂરી છે.
🪔 ભક્તિ અને શ્રદ્ધાથી ઝળહળતું ભાટિયા ગામ
આજનો દિવસ ભાટિયા ગામ માટે અત્યંત વિશેષ રહ્યો. વહેલી સવારથી જ તળાવ કિનારે, ગૌશાળામાં, મંદિરોમાં તથા શેરી-શેરિયામાં શ્રદ્ધાળુઓનો ઉત્સાહ ભરેલો માહોલ જોવા મળ્યો. ગામના દરેક ખૂણે પૂજાના ઘંટનાદ, શંખનાદ અને ભજન-કીર્તનના અવાજો ગુંજતા રહ્યા.
ગામની મહિલાઓએ ભજન મંડળી દ્વારા પિતૃ સ્તુતિ અને મહાદેવના ભજન ગાઈને સમગ્ર વાતાવરણને ભાવવિભોર કરી દીધું. બાળકો પણ માતા-પિતાની સાથે પૂજામાં જોડાતા જોવા મળ્યા.
✅ નિષ્કર્ષ:
ભાટિયા ગામે આજે શ્રાવણી અમાસના પાવન પ્રસંગે પિતૃ તર્પણ, દાન-પુણ્ય અને ભગવાન મહાદેવ તથા શનિદેવની પૂજા કરીને એક અનોખું આધ્યાત્મિક વાતાવરણ સર્જ્યું હતું. પિતૃઓને યાદ કરીને, ગરીબોને મદદ કરીને અને ગાયોને અન્ન અર્પણ કરીને ગામલોકોએ ભક્તિ, દયા અને સંસ્કૃતિનો સુંદર મિશ્રણ રજૂ કર્યો.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
