દેવભૂમિ દ્વારકાની મુખ્ય વહીવટી કચેરી — મામલતદાર કચેરી — જ્યાંથી હજારો ગરીબો, ખેડૂતો, વચેટિયા વગરની સરળતાથી સરકારની જનહિતની યોજનાઓનો લાભ લેવાની આશા રાખે છે. પણ તાજેતરના સમાચાર મુજબ, અહીં હવે “માયાવી શ્યામ” નામે ઓળખાતો એક તાત્ત્વિક સહાયક કે ક્લાર્ક સ્તરના કર્મચારી સરકારી નીતિઓને ખૂણે નાંખી પોતાનું ‘લાલુચભર્યું રાજ’ ચલાવે છે.
દરજ્જો એટીવીટી, વૃત્તિ ‘દલાલી’ની
જણાવાયું છે કે શ્યામ નામનો આ શખ્સ એટીવીટી (Assistant Taluka Vikas Talati) તરીકે અધિકારીક રીતે નોંધાયેલ છે, પરંતુ વર્તન દલાલ જેવું છે. જે લોકોએ જમીન સંબંધિત દાખલાઓ, પેન્શન યોજના, વૃદ્ધ સહાય, શ્રમયોગી મંડળના કાર્ડ, આવાસ યોજના કે કોઈપણ પાત્રતા પ્રમાણપત્ર માટે અરજી કરી હોય — તેમની ફાઈલ આગળ ધપાવવા માટે આ શ્યામને ખૂણેથી “માખણ ચડાવવું” પડે છે.
જાહેરહિતની યોજનાઓ સામે ‘ખાનગી દર’
સામાન્ય રીતે રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર ગરીબ અને મધ્યમવર્ગના લોકોને લાભ મળે એ માટે અનેક યોજનાઓ (જેમ કે પ્રવાહી ગેસની સહાય, ઉજ્જ્વલા યોજના, અનુસૂચિત જાતિના ફોર્મ, ખેડૂત સહાય યોજના, મહિલાઓ માટે વિધવા સહાય, આયુષ્માન કાર્ડ વગેરે) ઘેર પદવગાળે ઉપલબ્ધ થાય એવી કલ્પના રાખે છે. પણ દ્વારકામાં, જો તમે “માયાવી શ્યામ”ના આ અંગત દર ન આપો, તો:
-
તમારું ફોર્મ ‘લોક’ થઈ જાય
-
નવી ફાઇલ “ગુમ” થઈ જાય
-
તમારા દસ્તાવેજો સાચવવાની બદલે ‘વિલંબિત ટિપ્પણીઓ’ લખાઈ જાય
-
નિયમિતતાની બદલે દલાલગિરીના ધોરણો લાગુ પડે
ઘરેબેઠા મળશે… જો શ્યામને ચડાવશો!
યોજનાઓ ઘેરબેઠા ઉપલબ્ધ છે – એટલેકે ઓનલાઇન અરજી અથવા ગ્રામસેવક દ્વારા કાર્ય. પણ શ્યામના પગે ચડેલા ‘અદૃશ્ય નિયમો’ મુજબ ઘરેબેઠા લાભ લેવાનો પણ તેનો ‘ટેરિફ’ નક્કી છે. નાની યોજના માટે 500 થી શરૂ કરીને કેટલીક સહાય માટે તો 2 થી 5 હજાર સુધીની લાંચ માંગવામાં આવતી હોવાના લોકોના ગુસ્સાવાળાં નિવેદન છે.
પ્રશાસન મૌન – શંકાસ્પદ શંકાસાથે
દ્વારકા મામલતદાર કચેરીમાં આ શખ્સની દલાલગિરી કોઈ નવી નથી. ઘણા મહિનાઓથી તેને લઈને કઈક આડો ચાલી રહ્યું છે એવી ચર્ચા ચાલી રહી છે. લોકોનું કહેવુ છે કે તેની પાછળ આંતરિક શાહસા ધરાવતાં ઉચ્ચ અધિકારીઓની છત્રછાયા છે, જેના કારણે કોઈ તેની ઉપર ખુલ્લું પગલું લેતું નથી.
નાગરિકો થાય છે હેરાન
શહેરના વૃદ્ધ, મહિલાઓ, ખેતી આધારિત વસ્તી, દિવસભર કામ કરવા જતા શ્રમિકો — એ લોકો જેમણે વાસ્તવમાં સહાયની જરૂર હોય — તેઓ આ દલાલ વ્યવસ્થાને કારણે કચેરીના ચક્કર મારી મારી થાકી જાય છે.
“અમારે કદી કમ્પ્યુટરે કામ ન થાય, કદી ઓપરેટર નથી, શ્યામ ભાઈ પેલી ફાઇલ લાવ્યા પછી કોઈ વાત થાય…”
– એક વૃદ્ધ વિધવા મહિલા
RTI, મિડિયા અને MLA સુધી પહોંચેલી ફરિયાદો
જણાવ્યું જાય છે કે કેટલાય નાગરિકોએ RTI હેઠળ માહિતી મેળવી, “શ્યામના નામે કેટલાં ફોર્મ બહાર પડ્યાં, કેટલાં મંજૂર થયા, કેટલાંએ લાભ મળ્યો” તે જાણવા પ્રયાસ કર્યો છે. તેમાં પણ મોટા ભાગે એજ લોકોના કામ ઝડપથી થયા છે જેમણે દલાલ માધ્યમથી શ્યામ સુધી ‘હેતાળ પહોંચ’ મેળવી હતી.
જેમજ લોકો એ માહિતી પહોંચાડી છે સ્થાનિક ધારાસભ્ય, કલેક્ટર અને મીડિયા સુધી પણ, પણ હજી સુધી અધિકારિક રીતે શ્યામ સામે કોઈ પગલું લેવાયું નથી.
પ્રશ્નો જે પ્રજાએ પૂછવા જોઈએ:
-
શું આવા લાંચિયા કર્મચારીઓને સહન કરી શકાય?
-
શું સરકારના ‘ઘરઘર યોજનાઓ’ના સૂત્ર પર આવા શ્યામ શરમજનક છાયા નથી પાડતા?
-
શું પ્રશાસને આ ફરિયાદોને દબાવવા માટે જાણતージાણતી આંખ આડી કરી છે?
-
શું કેવળ દારૂના દારૂના કૌભાંડ સામે જ હેડલાઇન બને છે, સરકારી સહાયમાં ભ્રષ્ટાચાર ગમતો નથી?
અંતિમ ટિપ્પણી:
દ્વારકા મામલતદાર કચેરીમાં જો “માયાવી શ્યામ” જેવી છટગત છબી ધરાવતા દલાલ સ્વરૂપ કર્મચારીઓ સામે તાત્કાલિક કાર્યવાહી નહીં થાય, તો સરકારી યોજનાઓ પ્રત્યેનો જનવિશ્વાસ ખોવાઈ શકે છે. ખોટું કરે તે છૂટી ન જાય, અને ન્યાય માગનારને પછડાટ ન ખાવી પડે – એ જ સાચી લોકશાહી છે.
જનહિત માટે યોગ્ય સમય પર યોગ્ય પગલા જોઈએ – નહીં તો “માખણ ચડાવાનું યુગ” ફરી વહીવટનો ભાગ બની જશે.
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
