વિકસિત ભારત તરફનો મોટો પગથિયો: સામાન્ય નાગરિકોને રાહત આપતા GST સુધારા બદલ પ્રધાનમંત્રીને ગુજરાત તરફથી આભાર

ભારતના અર્થતંત્રમાં એક ઐતિહાસિક નિર્ણય રૂપે, દિલ્હી ખાતે યોજાયેલી ૫૬મી જીએસટી કાઉન્સિલની બેઠકમાં ચીજ-વસ્તુઓ અને સેવાઓ પરના વેરાના દરમાં મોટા પ્રમાણમાં ઘટાડો કરવાનો મહત્ત્વનો ઠરાવ લેવાયો. આ નિર્ણયથી સામાન્ય નાગરિકો, ખેડૂત વર્ગ, મધ્યમ વર્ગના પરિવારો, નાના વેપારીઓ તથા ઉદ્યોગકારો સહિત સમાજના તમામ વર્ગોને સીધો લાભ મળશે.

ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે આ નિર્ણય બદલ પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદી અને કેન્દ્રીય નાણામંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણનો હૃદયપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કર્યો. તેમણે કહ્યું કે વડાપ્રધાનશ્રીએ થોડા દિવસો અગાઉ સ્વતંત્રતા દિવસના લાલ કિલ્લા પરથી આપેલા સંબોધનમાં #NextGenGST લાવવાનો સંકલ્પ વ્યક્ત કર્યો હતો. હવે થોડા જ દિવસોમાં તેને સાકાર કરીને દેશવાસીઓને સુખાકારીની ભેટ આપી છે.

નાણા મંત્રી શ્રી કનુભાઈ દેસાઈએ પણ આ નિર્ણયને “સામાન્ય નાગરિકોના જીવન ધોરણ સુધારનાર અને સામાજિક સુરક્ષા વધારનાર” ગણાવ્યો. તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે આ ફેરફારો વડાપ્રધાનશ્રીના દ્રષ્ટિપૂર્ણ નેતૃત્વ હેઠળ ભારતને વધુ સુગમ, સ્પર્ધાત્મક અને પ્રગતિશીલ અર્થતંત્ર બનાવશે.

ખેડૂતોને સીધો લાભ

કાઉન્સિલના નિર્ણય મુજબ ખેતી માટે જરૂરી એવા ટ્રેક્ટર, ફર્ટીલાઇઝર, સિંચાઈના સાધનો અને અન્ય કૃષિ મશીનરી પરનો GST દર ૧૨ થી ૧૮ ટકા હતો, જેને ઘટાડીને હવે માત્ર ૫ ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
આ નિર્ણયથી –

ખેડૂતોના ઉત્પાદન ખર્ચમાં મોટો ઘટાડો થશે,
પાકની લાગતમાં રાહત મળશે,
કૃષિ સાધનો વધુ સહેલાઇથી ઉપલબ્ધ થશે.

ગુજરાતના કરોડો ખેડૂતોને આ નિર્ણયથી ફાયદો થવાનો છે, જે રાજ્યની કૃષિ આધારિત અર્થવ્યવસ્થાને નવી ગતિ આપશે.

સામાન્ય જીવનમાં રાહત આપતા નિર્ણયો

સામાન્ય નાગરિકોના રોજિંદા જીવનમાં વપરાતી અનેક ચીજ-વસ્તુઓ પરના વેરાના દરમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે.

ખોરાકની વસ્તુઓ: પરાઠા, ખાખરા, પનીર, પીઝા બ્રેડ જેવી વસ્તુઓ પર GST સંપૂર્ણપણે હટાવી દેવામાં આવ્યો છે.
મીઠાઇ અને નાસ્તો: કેક, પેસ્ટ્રી, ચોકલેટ, કેન્ડી, સીરિયલ ફ્લેક્સ પરનો GST ૧૮% થી ઘટાડી માત્ર ૫% કરવામાં આવ્યો છે.
હેલ્થ ફૂડ અને પીણાં: ડાયાબિટીક ફૂડ, સોયા મિલ્ક, ફળના પલ્પ પરથી બનતા પીણાં પરનો GST પણ ૧૮% થી ૫% પર લાવવામાં આવ્યો છે.
દૈનિક વપરાશની વસ્તુઓ: ટૂથપેસ્ટ, સાબુ, શેવિંગ ક્રીમ પર GST માત્ર ૫% કરવામાં આવ્યો છે.

આ પગલાથી ઘરખર્ચમાં સીધી બચત થશે અને મધ્યમ વર્ગના પરિવારોને સૌથી વધારે રાહત મળશે.

ઇલેક્ટ્રોનિક્સમાં મોટો ઘટાડો

ટેલિવિઝન, એસી, ફ્રિજ, વોશિંગ મશીન જેવી જરૂરી ઇલેક્ટ્રિક એપ્લાયન્સિસ પરનો વેરાનો દર અગાઉ ૨૮ ટકા હતો, જેને ઘટાડીને હવે ૧૮ ટકા કરવામાં આવ્યો છે.

આ બદલાવ –

નવા મકાન કે લગ્ન પ્રસંગે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ખરીદતા પરિવારો માટે લાભદાયી સાબિત થશે,
નાના વેપારીઓ માટે વેચાણમાં વધારો કરશે,
“મેક ઇન ઇન્ડિયા”ને પ્રોત્સાહન આપશે.

હેલ્થ અને ઇન્શ્યોરન્સ પર રાહત

GST કાઉન્સિલે આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં પણ ઐતિહાસિક રાહતો આપી છે –

મેડીક્લેમ અને લાઇફ ઇન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમ હવે GST મુક્ત છે.
કેન્સર જેવા ગંભીર રોગોની દવાઓ પર GST સંપૂર્ણપણે હટાવી દેવામાં આવ્યો છે.
સર્જિકલ આઇટમ, મેડીકલ ગ્રેડ ઓક્સિજન, ગ્લુકોમીટર જેવી વસ્તુઓ પરનો GST ૧૨% થી ઘટાડીને માત્ર ૫% કરવામાં આવ્યો છે.

આ નિર્ણયથી આરોગ્ય સેવા વધુ પરવડી શકશે અને દર્દીઓના પરિવાર પરનો આર્થિક બોજ ઓછો થશે.

શૈક્ષણિક ક્ષેત્રને સહાયતા

સ્ટેશનરી સામાન પર પણ મોટો ઘટાડો જાહેર થયો છે –

રબર, શાર્પનર, મેપ, સ્ટેશનરી બુક્સ GST મુક્ત.
પેપર, મેથેમેટિકલ બોક્સ, જીઓમેટ્રી બોક્સ, કલર બોક્સ પરનો GST માત્ર ૫% રાખવામાં આવ્યો છે.

આથી વિદ્યાર્થીઓના શૈક્ષણિક ખર્ચમાં રાહત મળશે.

હસ્તકલા અને કલાકારોને પ્રોત્સાહન

ભારતની પરંપરા અને કલા સાથે જોડાયેલી વસ્તુઓ જેમ કે મૂર્તિઓ, પેઇન્ટિંગ્સ, લેમ્પ, સ્ટોન વર્ક વગેરે પર GST દર ૧૨% થી ઘટાડી ૫% રાખવામાં આવ્યો છે. આ પગલાથી કારીગરોને પ્રોત્સાહન મળશે અને સ્થાનિક કળા-ઉદ્યોગોને નવી શક્તિ મળશે.

ઓટોમોબાઇલ ક્ષેત્રમાં રાહત

૧૨૦૦ CC થી ઓછી એન્જીન ધરાવતી પેટ્રોલ, LPG અને CNG ગાડીઓ તથા ૧૫૦૦ CC થી ઓછી એન્જીન ધરાવતી ડીઝલ ગાડીઓ પરનો GST ૨૮% થી ઘટાડીને ૧૮% કરવામાં આવ્યો છે.

આ પગલાથી –

નાના અને મધ્યમ વર્ગના પરિવારોને સીધો લાભ મળશે,
પર્યાવરણ માટે સ્વચ્છ વાહનોનો ઉપયોગ વધશે,
ઓટોમોબાઇલ ઉદ્યોગમાં વેચાણમાં વૃદ્ધિ થશે.

રીન્યુએબલ એનર્જી ક્ષેત્રમાં પ્રોત્સાહન

સોલાર, પવન ઊર્જા અને દરિયાઇ મોજાની ઊર્જા માટેના સાધનો અને પાર્ટ્સ પર GST ૧૨% થી ઘટાડીને માત્ર ૫% કરવામાં આવ્યો છે. આથી –

રીન્યુએબલ એનર્જી ઉત્પાદન વધશે,
વીજળીના ખર્ચમાં ઘટાડો થશે,
“ગ્રીન ઇન્ડિયા”ના સપનાને વેગ મળશે.

Ease of Doing Business માટે સુધારા

GST કાઉન્સિલે વેપારીઓ માટે અનેક સરળતા પણ રજૂ કરી છે –

રજીસ્ટ્રેશન પ્રોસેસ સરળ બનાવી,
રિફંડ પ્રક્રિયા ઝડપી કરવાની વ્યવસ્થા કરી,
કેશફ્લો સુધરશે અને કોમ્પ્લાયન્સ કોસ્ટ ઘટશે.

આ સુધારાઓથી નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગકારોને મોટી રાહત મળશે.

ગુજરાત માટેનો વિશેષ ફાયદો

ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે કહ્યું કે આ ઐતિહાસિક નિર્ણયો વડાપ્રધાનના “વિકસિત ભારત – ૨૦૪૭”ના સંકલ્પને સાકાર કરશે. તેમણે ઉમેર્યું કે આ પગલાઓ ગુજરાતના અર્થતંત્રને નવી ગતિ આપશે અને “ગતિમાન ગુજરાત, ગતિમાન ભારત”નો માર્ગ મોકળો કરશે.

નિષ્કર્ષ

દિલ્હીમાં યોજાયેલી ૫૬મી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં લેવામાં આવેલા આ નિર્ણયો માત્ર આંકડા નથી, પરંતુ સામાન્ય નાગરિકોના જીવનમાં સીધો ફેરફાર લાવનારી મોટી રાહતો છે. આ સુધારાઓથી –