ગાંધીનગરના મહાત્મા મંદિરે જમીન વહીવટ અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન પર બે દિવસીય રાષ્ટ્રીય સંમેલન – મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના અધ્યક્ષસ્થાને દેશભરના અધિકારીઓ-તજજ્ઞો કરશે વિચારવિમર્શ

ગુજરાત રાજ્ય સતત વિકાસ અને સુશાસનના ક્ષેત્રે નવા પ્રયોગો કરીને દેશને માર્ગદર્શન આપતું આવ્યું છે. ખાસ કરીને જમીન વહીવટ અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન જેવા મહત્વપૂર્ણ વિષયો આજના સમયમાં દેશના દરેક રાજ્ય માટે પડકારરૂપ તેમજ આવશ્યક ક્ષેત્રો છે. આ પૃષ્ઠભૂમિમાં ગાંધીનગરના પ્રતિષ્ઠિત મહાત્મા મંદિર ખાતે આવતીકાલે તા. ૩ અને ૪ ઑક્ટોબર, ૨૦૨૫ના રોજ રાષ્ટ્રીય સ્તરનો બે દિવસીય સંમેલન યોજાઈ રહ્યો છે.

આ સંમેલનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય જમીન વહીવટના આધુનિકીકરણ, રેવન્યુ કાયદાઓના સુધારા, ટેક્નોલોજીની નવી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ તેમજ આપત્તિ વ્યવસ્થાપનમાં શ્રેષ્ઠ કાર્યશૈલીઓ દ્વારા નાગરિકોને ઝડપી અને અસરકારક સેવા પ્રદાન કરવાનો છે.

ઉદ્ઘાટન કાર્યક્રમ

આ બે દિવસીય સંમેલનનું ઉદ્ઘાટન મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના અધ્યક્ષસ્થાને અને કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણની વિશેષ ઉપસ્થિતિમાં તા. ૩ ઑક્ટોબર, સવારે ૯:૦૦ કલાકે મહાત્મા મંદિર ખાતે કરવામાં આવશે.

ઉદ્ઘાટન પ્રસંગે ગુજરાત સરકારના મુખ્ય સચિવ શ્રી પંકજ જોષી, કેન્દ્ર સરકારના જમીન સંસાધન વિભાગના સચિવ શ્રી મનોજ જોષી, તેમજ દેશભરના વિવિધ રાજ્યોના મહેસૂલી અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન વિભાગોના અધિકારીઓ હાજરી આપશે.

આયોજક સંસ્થાઓ

આ સંમેલનનું આયોજન ગુજરાત સરકાર, કેન્દ્ર સરકારના ગ્રામિણ વિકાસ અને જમીન સંસાધન મંત્રાલય (DoLR) તેમજ **ગુજરાત સ્ટેટ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી (GSDMA)**ના સંયુક્ત પ્રયાસોથી કરવામાં આવી રહ્યું છે.

મુખ્ય મુદ્દાઓ અને ચર્ચા વિષયો

સંમેલન દરમિયાન નીચેના મહત્વના વિષયો પર ચર્ચા, પેનલ ડિસ્કશન અને પ્રેઝન્ટેશન યોજાશે:

ભૂમિ રેકોર્ડનું આધુનિકીકરણ
- જમીનના દસ્તાવેજોને ડિજિટલ સ્વરૂપે પરિવર્તિત કરવાના પ્રયાસો.
- ગ્રામિણ તેમજ શહેરી વિસ્તારોમાં લૅન્ડ રેકોર્ડ્સને એકસરખા ધોરણ પર લાવવાની યોજના.
મહેસૂલ કાયદાઓનું આધુનિકીકરણ
- નાગરિક કેન્દ્રિત શાસન માટે જૂના કાયદાઓમાં જરૂરી ફેરફાર.
- કાનૂની પ્રક્રિયાઓને સરળ અને પારદર્શક બનાવવાના પ્રસ્તાવો.
ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ
- ડ્રોન સર્વે, GIS મેપિંગ અને આધુનિક ડિજિટલ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ.
- જમીન માપણી તથા માલિકી નોંધણીની પ્રક્રિયામાં ટેક્નોલોજીની મદદથી ઝડપ અને પારદર્શિતા લાવવી.
આપત્તિ વ્યવસ્થાપનમાં શ્રેષ્ઠ કાર્યશૈલીઓ
- ભૂકંપ, પૂર, વાવાઝોડા જેવી કુદરતી આપત્તિઓ સામે અસરકારક રીતે પ્રતિસાદ આપવાના પ્રયાસો.
- રાષ્ટ્રીય સ્તરે રાજ્યોના અનુભવ અને શ્રેષ્ઠ પ્રેક્ટિસિસનું આદાન-પ્રદાન.
પુનર્સર્વેક્ષણ અને જમીન સંપાદન
- જમીન સંપાદનની પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા.
- કોર્ટ કેસોમાં વિવાદો ઓછા કરવા પુનઃએન્જિનિયરિંગ અભિગમ.

કાર્યક્રમના મુખ્ય આકર્ષણો

આ સંમેલન દરમિયાન માત્ર ચર્ચા જ નહીં પરંતુ ઘણા નવા કાર્યક્રમો અને પ્રોજેક્ટ્સનો આરંભ કરવામાં આવશે:

નવી રેવન્યુ ઓફિસો અને રહેઠાણોનું ઉદ્ઘાટન.
નવી યોજનાઓનું પ્રદર્શન, જેથી અધિકારીઓ તથા નાગરિકોને તાજી માહિતી મળે.
રેવન્યુ ડાયરીનું વિમોચન – મહત્વપૂર્ણ માહિતી અને માર્ગદર્શિકા સાથે.
શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સાથે MoU પર હસ્તાક્ષર – સેન્ટર ઓફ એક્સેલન્સ (CoEs) સ્થાપવા માટે.
SVAMITVA કાર્ડ, સુરક્ષા કિટ અને રહેણાંક પ્લોટની સનદનું વિતરણ – ખાસ કરીને વિચરતી જાતિઓના પરિવારો માટે.

‘હર ઘર સ્વદેશી – ઘર ઘર સ્વદેશી’નો સંદેશ

સંમેલનનો આધારભૂત સંદેશ ‘હર ઘર સ્વદેશી – ઘર ઘર સ્વદેશી’ છે. તેનો અર્થ એ છે કે સ્થાનિક સ્તરે ઉપલબ્ધ સંસાધનોનો પૂરતો ઉપયોગ કરવામાં આવે, દેશી ટેક્નોલોજી અને નવીનતા પર ભાર મૂકવામાં આવે અને નાગરિકોને આત્મનિર્ભર બનાવવા દિશામાં કામ કરવામાં આવે.

નાગરિક કેન્દ્રિત શાસન તરફ એક પગલું

આ કોન્ફરન્સ નાગરિકોને સીધી રીતે લાભ પહોંચાડે તેવા નિર્ણયો માટે મહત્વપૂર્ણ છે. જમીન સંબંધિત વિવાદો દેશભરમાં નાગરિકોને મોટું મનોબળ તોડે છે. જો રેવન્યુ કાયદાઓ અને લૅન્ડ રેકોર્ડ્સ ડિજિટલાઈઝ થઈ જાય તો સામાન્ય ખેડૂત, ગરીબ નાગરિક કે શહેરી વસાહતદાર સૌ માટે સુવિધા વધશે.

પર્યાવરણ અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન

ગુજરાતે ભૂતકાળમાં અનેક કુદરતી આપત્તિઓનો સામનો કર્યો છે – ૨૦૦૧નો ભૂકંપ, દરિયાકાંઠાના ચક્રવાતો અથવા તાજેતરના પૂર. આ અનુભવને આધારે **ગુજરાત સ્ટેટ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી (GSDMA)**એ વિશ્વસ્તરીય મોડલ ઉભું કર્યું છે. હવે આ અનુભવ દેશના અન્ય રાજ્યો સાથે વહેંચીને રાષ્ટ્રીય સ્તરે શ્રેષ્ઠ પ્રણાલીઓ વિકસાવવા આ સંમેલન મદદરૂપ બનશે.

સમાપન અને અપેક્ષિત પરિણામ

બે દિવસીય આ રાષ્ટ્રીય સંમેલનથી જમીન વહીવટ ક્ષેત્રે એકસરખા ધોરણો, ટેક્નોલોજી આધારિત પારદર્શકતા, આપત્તિમાં ઝડપી પ્રતિસાદ પ્રણાલી અને નાગરિક કેન્દ્રિત સુશાસનના લક્ષ્યો પ્રાપ્ત થવાની અપેક્ષા છે.

ગુજરાતે હંમેશા નવા પ્રયોગો દ્વારા દેશને માર્ગદર્શન આપ્યું છે. આવનાર દિવસોમાં ગાંધીનગરમાં યોજાતો આ સંમેલન પણ રાષ્ટ્રીય સ્તરે એક નવી દિશા નક્કી કરનાર સાબિત થશે એ બાબતમાં કોઈ શંકા નથી.