જામનગર જિલ્લાના ગ્રામ્ય વિસ્તાર—ખાસ કરીને સલાયા, જામસલાયા અને આજુબાજુના નાના ગામોમાં છેલ્લા થોડા દિવસોમાં એક નવી અને ચોંકાવનારી છેતરપિંડી સામે આવી છે. “ચિલ્ડ્રન બેંક ઑફ ઇન્ડિયા” નામે બનાવવામાં આવેલી નકલી 200 રૂપિયાની નોટો દ્વારા અજાણ્યા શખ્સો અશિક્ષિત, વડીલ અને સરળ સ્વભાવના લોકો સાથે છેતરપીંડી કરી રહ્યા છે.
આ નોટો અસલી 200 રૂપિયાની નોટ સાથે અદભૂત રીતે ભળતી આવે છે, જેના કારણે અનેક લોકો છેતરાઈ ગયા હોવાની ફરિયાદો ગામોમાં ઝડપથી ફેલાઈ રહી છે.
🔍 ચિલ્ડ્રન બેંક નોટ: દેખાવમાં એકદમ અસલ જેવી – ઓળખવી મુશ્કેલ
જ્યારે ચિલ્ડ્રન બેંકની નોટો સામાન્ય રીતે રમકડાં અથવા બાળકોના રમતો માટે બનાવવામાં આવે છે, ત્યારે આ વખતે બનાવવામાં આવેલી નોટોમાં ખાસ ફેરફાર કરીને તેને અસલી નોટ જેવી દેખાય એવી બનાવવામાં આવી છે.
આ નોટોને ખતરનાક બનતી 5 વિશેષતાઓ
1️⃣ કલર, પ્રિન્ટ અને ડિઝાઇન – અસલી નોટ જેવી જ.
2️⃣ મહાત્મા ગાંધીજીની તસવીર – લગભગ હુ-બ-હુ.
3️⃣ નોટનો સાઇઝ – અસલ જેટલો જ, જેથી હાથમાં લીધા પછી તફાવત પારખવો મુશ્કેલ.
4️⃣ ચિલ્ડ્રન બેંકનો શબ્દ – બહુ નાનામાં અને અદેખાઈથી લખાયેલ, જેથી નજરમાં ન પડે.
5️⃣ નોટનું કાગળ – સામાન્ય નકલી નોટોથી ઘણું વધુ ગુણવત્તાવાળું, જેથી તરત શંકા ન આવે.
આ કારણે સામાન્ય વેપારીઓ, ફરેતા વેચાણકર્તાઓ, છૂટક વેપારીઓ, દૂધ-રોટલી લેનારાઓ, તેમજ રોજિંદા લેવડ-દેવડ કરતા વડીલો વધારે ભોગ બની રહ્યા છે.
⚠️ કોઈક કુશળ ગેંગ અથવા માફિયા દ્વારા મોટા પાયે છાપવાની શંકા
પોલીસ સ્ત્રોતો જણાવે છે કે આ પ્રકારની નોટો સામાન્ય બજારમાં સહેલાઈથી મળતી નથી અને બાળકોના રમકડાની દુકાનોમાં મળતી નોટો કરતાં કોઈક વધુ કુશળ પ્રિન્ટિંગ ટેકનીક સાથે બનાવવામાં આવી છે.
એટલે શંકા છે કે:
-
કોઈ સ્થાનક ગુનાહિત ગેંગ આ નોટો છાપી રહ્યો છે,
-
અથવા કોઈ બહારગામથી આવી નોટો સપ્લાય થઈ રહી છે,
-
અથવા કોઈ કલર પ્રિન્ટિંગ પ્રેસમાં ગુપ્ત રીતે આ નોટો તૈયાર થાય છે.
જોતાં નોટો એકબીજાથી લગભગ 100% સમાન છે, તે સ્પષ્ટ કરે છે કે આ કોઈ શોખીન કામ નથી, પણ પૂર્વનિયોજિત છેતરપિંડીનો ભાગ છે.
👵 અશિક્ષિત અને વડીલ લોકો સૌથી મોટા ભોગ
સલાયા અને આસપાસના ગામોમાં ઘણા લોકો—ખાસ કરીને વડીલો—આ નોટોને અસલી સમજી લેવામાં છેતરાઈ ગયા છે.
શા માટે તેઓ છેતરાય છે?
-
નોટની ભળતાવાળી પ્રિન્ટ
-
નાની-મોટી ખરીદીમાં સામાન્ય રીતે નોટને ધ્યાનથી ન જોવી
-
ચશ્માં વગર નોટ તપાસવામાં અસમર્થતા
-
ચલણી વ્યવહારનો ઝડપી સ્વભાવ
-
અજાણ્યા વ્યક્તિઓ સાથે વિશ્વાસપૂર્વક વ્યવહાર
એક વડીલ વ્યક્તિએ જણાવ્યું—
“મને લાગ્યું કે 200 રૂપિયાની નોટ છે. પછી દુકાનદારએ કહ્યું કે આ તો ચિલ્ડ્રનની નોટ છે. ત્યારે સમજાયું કે કોઈએ છેતર્યું છે.”
આવા બનાવોની સંખ્યા હાલ સતત વધી રહી છે.
🛒 સ્થાનિક વેપારીઓ પણ પરેશાન – છૂટા પૈસા માંગવામાં ડર લાગે છે
દૂધવાળા, ચા-નાસ્તાના વેપારીઓ, ફરેતા વહેપારીઓ તથા નાના દુકાનદારો કહે છે કે:
“જ્યારે કોઈ ગ્રાહક 200 કે 500ની નોટ આપે છે ત્યારે હવે અમને ડાઉટ થઈ જાય છે. દરેક નોટ ધ્યાનથી જોવા પડી રહી છે.”
જાહેર જનતામાં અસલ નೋಟો પણ કદાચ નકલી હશે તેવી મનોવૈજ્ઞાનિક અસુરક્ષા વધી રહી છે.
🚓 પોલીસ તંત્ર સામે લોકમાંગ તેજ
ગામજનો પોલીસ તંત્રને સ્પષ્ટપણે માંગ કરી રહ્યા છે:
-
આ નોટો ક્યાં બનાવાઈ રહી છે તેની તાત્કાલિક તપાસ થવી જોઈએ
-
જો કોઈ પ્રિન્ટિંગ પ્રેસ અથવા નાના વર્કશોપમાં બનાવાઈ રહી હોય તો તરત રેડ પાડવી
-
બજારમાં આવી નોટો ફેલાવનાર શખ્સો પર કડક કાર્યવાહી
-
દુકાનદારોને નોટ ઓળખવાની માર્ગદર્શિકા આપવી
“આ નોટો જો આમ જ ફેલાતી રહી તો રોજિંદી લેવડદેવડમાં ખલેલ પડશે,” ગામજનો કહે છે.
🧭 લોકજાગૃતિ અત્યંત જરૂરી – લોકો નોટો ચેક કરવાનું શીખે તે જ ઉકેલ
લોકોમાં આ ચેતવણી આપવામાં આવી રહી છે કે:
-
દરેક નોટને પ્રકાશ સામે રાખીને તપાસો,
-
નોટ પરના સિક્યુરિટી થ્રેડ, પારદર્શક બંદ વગેરે તપાસો,
-
‘ચિલ્ડ્રન બેંક’ અથવા ‘કિડ્સ બેંક’ જેવા શબ્દો ધ્યાનથી જુઓ,
-
કોઈ અજાણ્યા વ્યક્તિ પાસેથી ટ્રાન્ઝેક્શન કરતી વખતે સાવચેત રહો,
-
વડીલ અને અશિક્ષિત લોકોને આ બાબતે સમજાવો.
📌 કેવી રીતે ઓળખશો આ નકલી “ચિલ્ડ્રન બેંક” નોટો
1️⃣ નોંધો – Children Bank of India લખેલું હોય
2️⃣ Paid by Children Authority જેવા વાક્યો હોય
3️⃣ નોટ પર ZERO, 999999 જેવી મજાકીય સીરિયલ નંબરો
4️⃣ અસલી સિક્યોરિટી થ્રેડ ગેરહાજર
5️⃣ કાગળ થોડું નરમ અથવા ચમકદાર
6️⃣ ગાંધજીનું ફોટો થોડું અજીબ અથવા એનિમેટેડ દેખાય
🧩 સમાજના તમામ વર્ગો માટે એક મોટું શીખવાનું મામલો
આ બનાવ માત્ર છેતરપિંડી નથી—પણ આપણામાં રહેલી financiële અનભિજ્ઞાને પણ દર્શાવે છે.
ઘણા લોકો હજુ સુધી નોટની સુરક્ષા ખાસિયતો વિશે અજાણ છે—અને આ ગેંગો એનો જ લાભ લઈ રહ્યા છે.
🛑 આગળ આવી શકે મોટી છેતરપિંડી – તાત્કાલિક નિયંત્રણ જરૂરી
જો આ કાવતરાખોરો પર કાબુ ના આવે તો:
-
નોટો મોટા પ્રમાણમાં ફેલાઈ શકે,
-
વેપારીઓને મોટું નુકસાન થઈ શકે,
-
લોકોમાં ગભરાટ, અવિશ્વાસ અને મતભેદો ફેલાઈ શકે,
-
ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં “નોટ ન ચલાવવાની” પરિસ્થિતિ સર્જાઈ શકે.
📢 સમારોપ: પોલીસની તાત્કાલિક કાર્યવાહી અને લોકજાગૃતિ જ એકમાત્ર રસ્તો
જામસલાયા-સલાયા વિસ્તાર હાલમાં એક નવો આર્થિક ફ્રૉડ ઝેલવી રહ્યો છે. ચિલ્ડ્રન બેંકની નોટો રમકડાં માટે હોવા છતાં, કોઈક તેને જાણતા-બૂઝતા છેતરપિંડી માટે ઉપયોગ કરી રહ્યો છે.
આ ઘટના નાના ગામોમાં શંકા, અશાંતિ અને ભય સર્જે છે અને સરકાર-પોલીસે ઝડપી પગલાં લેવાની જરુર છે.
જો તપાસ કરવામાં ઝડપ ન કરવામાં આવે, તો આ છેતરપિંડીનું જાળું વધુ મોટું બની શકે છે.
