શિક્ષકોના ખભા પર વધતું ભારણ અને નવા ફેરફારોની જરૂરિયાત

ગુજરાત રાજ્યમાં હાલમાં Special Intensive Revision (SIR) 2026 અંતર્ગત મતદાર યાદી સુધારણા કામગીરી સમગ્ર વેગ સાથે ચાલી રહી છે. આ કામગીરી ચૂંટણી પંચ માટે અત્યંત મહત્વની છે, કારણ કે તે દેશના સ્તરે ચૂંટણી પ્રણાલીની ચોકસાઈ અને વિશ્વસનીયતાને સુનિશ્ચિત કરે છે. જોકે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી આ કામગીરીનું મુખ્ય ભારણ શાળાના શિક્ષકોના ખભા પર જ હોય છે, જેના કારણે શિક્ષકોમાં ભારે અસંતોષ ફેલાયેલો હતો. દૈનિક શૈક્ષણિક કામગીરી સાથે વધારાના ડેટા એન્ટ્રી, ઘેર-ઘેર મુલાકાત તેમજ ટેક્નિકલ પ્રક્રિયાઓને કારણે શિક્ષકોનું કામનું ભારણ બમણું થઈ જતું હતું.

આ પરિસ્થિતિમાં, અનેક જિલ્લાઓમાંથી શિક્ષકોની ફરિયાદો, લેખિત રજૂઆતો અને વિરોધ પ્રદર્શન થયા બાદ, મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલની આગેવાની હેઠળ રાજ્ય સરકારે આ મુદ્દાને ખૂબ ગંભીરતાથી લીધું છે. હવે રાજ્ય કેબિનેટમાં કેટલાક મહત્ત્વપૂર્ણ સુધારાઓને લીલી ઝંડી મળવાની શક્યતા છે, જેના કારણે શિક્ષકોના કાર્યભારને ભારમુક્ત બનાવવામાં આવશે.

SIR કામગીરી શું છે અને એટલી જરૂરી કેમ છે?

SIR—Special Intensive Revision—મતદાર યાદી ની શુદ્ધતા માટે યોજાતી અત્યંત મહત્વની રાષ્ટ્રીય પ્રક્રિયા છે.
તેનો મુખ્ય હેતુ:

• મતદાર યાદીમાંથી ડુપ્લિકેટ, મરણ પામેલા અથવા સ્થળાંતર કરેલા નામ દૂર કરવું

• નવા 18+ યુવાન મતદારોનું નોંધણી કરવાનું

• મતદારોની વિગતો (સરનામું, લિંગ, ઉંમર) અપડેટ કરવાનું

• મતદાર યાદીને સંપૂર્ણ રીતે ક્ષતિરહિત બનાવવાનું

આ કામગીરી BLO (Booth Level Officer) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવે છે. ગુજરાતમાં BLO તરીકે મોટાભાગે શિક્ષકોની નિમણૂંક કરવામાં આવે છે.

પરંતુ, આ પ્રક્રિયા દિવસે-દિવસે ટેક્નિકલ બની રહી હોવાથી શિક્ષકો, ખાસ કરીને વરિષ્ઠ અથવા ગ્રામ્ય વિસ્તારોના શિક્ષકો માટે મુશ્કેલીઓ વધી રહી છે.

મુખ્ય મુદ્દો: શિક્ષકોનું કામનું ભારણ અસહ્ય બન્યું

નીચે મુજબના મુદ્દાઓ છેલ્લા મહિનાઓમાં મોટું કારણ બન્યા:

1. મોડી રાત્રે સુધી ડેટા એન્ટ્રીનું કામ

2. ઘેર-ઘેર જઈને વિગતો લેવી

3. ઓનલાઈન ફોર્મ સબમિશન жана વેરિફિકેશન

4. શાળા સમય બાદ વધારાની કામગીરી

5. મહિલાઓ માટે રાત્રિ સુધી ચાલતી કામગીરી જોખમરૂપ

રાજ્યના અનેક જિલ્લાના શિક્ષકો સંઘોએ રજૂઆત કરી હતી કે:

“SIR કામગીરી શિક્ષકો માટે શિક્ષણ કરતા વધારે ભારવાળી બની ગઈ છે. શૈક્ષણિક ગુણવત્તા પર અસર પડે છે.”

મહત્વપૂર્ણ સરકારના નિર્ણયો – શિક્ષકોને આગામી દિવસોમાં મળશે મોટી રાહત

રાજ્ય સરકારે SIR કામગીરીમાં પૂછપરછ કર્યા બાદ ઘણા નિર્ણયોની રૂપરેખા તૈયાર કરી છે, જેમાંથી મુખ્ય આ છે:

1️⃣ ટેક્નિકલ જાણકાર સહાયક ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે (Big Relief)

શિક્ષકોને હવે ડેટા એન્ટ્રી, એપ્લિકેશન એરર, અપલોડિંગ, OTP વેરિફિકેશન જેવી ટેક્નિકલ કામગીરી કરવી મુશ્કેલ ન રહે.

સરકાર હવે દરેક BLOને મદદરૂપ તરીકે “ટેક્નિકલ સહાયક” આપશે.

• મહેસૂલ વિભાગ

• પંચાયત વિભાગ

• મહાપાલિકા

• નગરપાલિકા

આ વિભાગોના કર્મચારીઓને BLOના સહાયક તરીકે ફાળવવાની યોજના છે.

2️⃣ મોડી રાત્રિની કામગીરીમાંથી મહિલા BLOને મુક્તિ

મહિલાને સાંજ પછી અથવા રાત્રે ફોર્મ ચકાસણીની ફરજ આપવી સુરક્ષિત નથી.
તેથી સરકાર આને લઈને કડક નિર્ણય લઈ શકે છે:

• મહિલા BLOની કામગીરી સમયમર્યાદા સાંજ સુધી મર્યાદિત રહેશે.

• રાત્રિ સમયની ફરજો પુરુષ BLO અથવા સહાયક સંભાળશે.

3️⃣ SIR કામગીરીમાં વિવાદો બાદ સરકારની સીધી દખલઅંદાજી

રાજ્યભરમાં અનેક BLO વિવાદ, ડેટા ગડબડ, રાજકીય દબાણ જેવા મુદ્દાઓને ધ્યાનમાં લઈ:

• ચૂંટણી પંચ હવે પારદર્શક પદ્ધતિથી કામગીરીનું મૂલ્યાંકન કરશે

• BLOની જવાબદારી સીમિત

• ટેક્નિકલ ભૂલોની જવાબદારી સહાયક ટીમની

4️⃣ ભરાયેલા ફોર્મનું ડિજિટલાઈઝેશન ટેક્નિકલ નિષ્ણાતોની ટીમ કરશે

હવે BLO માત્ર ફોર્મ ભરી આપશે અથવા મતદારોની માહિતી એકત્ર કરશે.
ડિજિટલાઈઝેશન, સ્કેનિંગ, OCR અપલોડિંગ, ટેક્નિકલ વેરિફિકેશન—
આ બધું નિષ્ણાત ટીમ દ્વારા હાથ ધરાશે.

શિક્ષકોનો પ્રતિસાદ – “આ નિર્ણય ઐતિહાસિક છે”

રાજ્ય સરકાર દ્વારા પ્રસ્તાવિત સુધારાઓને શિક્ષણ જગતમાં ખૂબ સકારાત્મક પ્રતિસાદ મળી રહ્યો છે.

ઘણા શિક્ષકોનું કહેવું છે કે:

• “હવે અમને શિક્ષણમાં વધુ ધ્યાન આપવા મળશે.”

• “ટેક્નિકલ કામગીરીથી ખૂબ રાહત મળશે.”

• “સરકારનો નિર્ણય શિક્ષકોની ભાવનાઓને સમજવાનો છે.”

શિક્ષક સંઘો પણ આ નિર્ણયને શિક્ષકોના હિતમાં મહત્વપૂર્ણ જીત તરીકે ગણાવી રહ્યા છે.

નાગરિકો માટે ખાસ માહિતી: તમારું ફોર્મ સાચું ભરાયું છે કે નહીં, ચેક કેવી રીતે કરવું?

ઘણા નાગરિકો SIR ઝુંબેશ દરમિયાન BLOને ફોર્મ આપે છે.
પણ ઘણીવાર તે ફોર્મ ઓનલાઈન સબમિટ થયું કે નહીં તેની તપાસ કરતા નથી.

આ રીતે ચકાસો:

Step 1 – ચૂંટણી પંચની વેબસાઇટ ખોલો

👉 voters.eci.gov.in

Step 2 – SIR વિભાગ પસંદ કરો

Special Intensive Revision (SIR) 2026 હેઠળ:
📌 “Fill Enumeration Form” પર ક્લિક કરો.

Step 3 – Login કરો

તમારા મોબાઇલ નંબર / EPIC નંબર નાખો → OTP દાખલ કરો → Login

Step 4 – તમારો મતદાર કાર્ડ નંબર દાખલ કરો

Search પર ક્લિક કરો → તમારો ફોર્મ સ્ટેટસ દેખાશે:

• Submitted

• Under Verification

• Approved

• Rejected (with reason)

સરકારના નિર્ણયથી શું બદલાશે?

👉 શિક્ષકોના દૈનિક કામમાં ભારે ઘટાડો
👉 ડેટા એન્ટ્રીમાં ચોકસાઈ વધશે
👉 મતદાર યાદી વધુ શુદ્ધ બનશે
👉 મહિલાઓના રાત્રિ ફરજોમાં સુરક્ષા વધશે
👉 BLOની કામગીરી વધુ વ્યાવસાયિક બનશે

નિષ્કર્ષ: SIRમાં સુધારા – શિક્ષકો માટે રાહત, મતદાર યાદી માટે ગુણવત્તા

રાજ્ય સરકારે શિક્ષકોના આંધરીય પ્રશ્નોને સમજીને જે નિર્ણય લીધા છે, તે માત્ર શિક્ષકોને જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર મતદાર યાદી સુધારણા પ્રક્રિયાને વધુ કાર્યક્ષમ અને પારદર્શક બનાવશે.

આ પગલાંઓથી SIR 2026 ગુજરાતમાં અત્યાર સુધીની સૌથી અસરકારક ઝુંબેશ બનવાની શક્યતા છે.

Author: samay sandesh