બોરીવલી પશ્ચિમના વ્યાપારી વર્ગમાં છેલ્લા ઘણા સમયથી ઉશ્કેરાટ અને અસંતોષનું માહોલ સર્જાયું હતું. ઇન્દ્રપ્રસ્થ શોપિંગ સેન્ટર નજીક શેરી વિક્રેતાઓની બિનઅધિકૃત દાદાગીરી, રસ્તા પર અતિક્રમણ અને વેપારીઓની દુકાનો સુધી જતાં માર્ગોને અડચણરૂપ બનેલા બૅરિકેડ્સ અંગે વેપારીઓ લાંબા સમયથી ફરિયાદ કરતાં આવ્યા હતા. પરંતુ, કોઇ સ્થાયી ઉકેલ ન આવતા અંતે વેપારીઓએ એક સમૂહબદ્ધ અને શક્તિશાળી વિરોધનો માર્ગ અપનાવ્યો.
સોમવારે યોજાયેલ આ વિરોધ રેલીમાં ઇન્દ્રપ્રસ્થ શોપિંગ સેન્ટરથી લઈને નજીકના વિસ્તારોના સેકડો વેપારીઓ એકઠા થયા હતા. આ સમગ્ર વિસ્તારમાં દુકાનો સ્વૈચ્છિક રૂપે બંધ રાખવામાં આવી હતી, જે વેપારીઓની ગંભીરતા, અસંતોષ અને તંત્ર સામેના મજબૂત સંદેશને સ્પષ્ટ રીતે દર્શાવતું હતું.
વિક્રેતાઓના વધતા ત્રાસ સામે વેપારીઓનો ફાટેલો ધીરજનો અંત
સ્થાનિક વેપારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી ઇન્દ્રપ્રસ્થ શોપિંગ સેન્ટર આગળ શેરી વિક્રેતાઓનો દાદાગીરીપૂર્વકનો દબદબો વધ્યો છે.
-
રસ્તા પર દુકાનો સમાન ગાઢ સ્ટૉલ મૂકી દેવા
-
ગ્રાહકો માટેની પાર્કિંગ જગ્યા અવરોધવી
-
દુકાનોની સામે માલ ઉતારવા અથવા લોડિંગ-અનલોડિંગમાં અડચણ પહોંચાડવી
-
આમ રસ્તાઓમાં ભીડ વધારતા બેરિકેડ્સ મૂકવાનો શંકાસ્પદ વ્યવહાર
આ તમામ મુદ્દાઓ વેપારીઓની રોજિંદી કામગીરીમાં સીધી અસર પાડતા હતાં. “એક તરફ અમે ભાડું, વીજળી, જી.એસ.ટી. અને અનેક પ્રકારના કરો ભરીને વ્યવસાય કરીએ છીએ, અને બીજી તરફ અમારા વ્યવસાયની સામે જ ગેરકાયદેસર વ્યવસાયો આપણા રોજગારને ખાધે છે,” એક વેપારીએ ગુસ્સાભેર જણાવ્યું.
બૅરિકેડ: સુરક્ષાની આડમાં અસુરક્ષિત પ્રથા?
વેપારીઓનો મુખ્ય આક્ષેપ હતો કે શેરી વિક્રેતાઓ દ્વારા ‘વ્યવસ્થા’ના નામે રસ્તાઓની વચ્ચોવચ્ચ બેરિકેડ મૂકવામાં આવે છે, જેનાથી ટ્રાફિક જામ, અકસ્માતની શક્યતાઓ અને પાદચારીઓ માટે જોખમી પરિસ્થિતિ ઉભી થાય છે.
વેપારીઓએ આને “બિનઅધિકૃત રીતે રસ્તાઓ કબજે કરવાનો પ્રયાસ” ગણાવ્યો. ઘણા વેપારીઓએ આ પણ જણાવ્યું કે આ બેરિકેડ્સ પાછળ કેટલાક પ્રભાવશાળી લોકોનો હસ્તક્ષેપ છે, જેના કારણે કોઇ કાર્યવાહી થતી નથી.
વેપારીઓનો વિરોધ: સંગઠિત, શિસ્તબદ્ધ અને મુદ્દાસર
બોરીવલી પશ્ચિમના બિઝનેસ એન્ડ શોપ એસોસિએશનની આગેવાની હેઠળ વેપારીઓએ ઇન્દ્રપ્રસ્થ શોપિંગ સેન્ટર સામે સશક્ત રેલી યોજી.
રેલીમાં વેપારીઓ ‘અતિક્રમણ દૂર કરો’, ‘વેપારીઓને ન્યાય આપો’, ‘વ્યવસાયમાં અવરોધ બંધ કરો’ જેવા પાટીયા લઈને ઉપસ્થિત રહ્યા.
દુકાનો બંધ રાખવામાં આવી એ માત્ર વિરોધ નહીં પરંતુ “વ્યવસાયમાં થતા નુકસાન છતાં ન્યાય માટે તૈયાર થયેલી એકતા”નું પ્રતીક હતું.
એસોસિએશનના કાર્યકરો દ્વારા વેપારીઓને સમજાવવામાં આવ્યું કે જો આજે અવાજ ન ઉઠાવવામાં આવે તો ભવિષ્યમાં વ્યવસ્થાહિનતા વધુ ગંભીર રૂપ લઈ શકે છે.
અધિકારીઓને રજૂઆતો – વેપારીઓની તરફથી ૭ મુદ્દાની માંગણી
રેલી પછી વેપારીઓના પ્રતિનિધિમંડળે સ્થાનિક પોલીસ સ્ટેશન અને મ્યુનિસિપલ વોર્ડ ઑફિસમાં સત્તાવાર રજૂઆત કરી.
મુખ્ય ૭ માંગણીઓ નીચે મુજબ છે:
-
રસ્તા પરના બિનઅધિકૃત સ્ટૉલ અને અતિક્રમણનું તાત્કાલિક દૂર કરવું.
-
વિક્રેતાઓ દ્વારા મૂકવામાં આવતા બેરિકેડ્સને તરત જ દૂર કરવાના સ્પષ્ટ આદેશ.
-
વ્યવસાયિક વિસ્તારોમાં ટ્રાફિક મોનિટરિંગને વધારવું.
-
પાદચારી અને વાહનવ્યવહારને સુચારુ બનાવવા માટે ચોક્કસ વેન્ડિંગ ઝોનની રચના.
-
સ્થાનિક વેપારીઓને નુકસાન૫રાંહ પરિણામે સુરક્ષા અને કાયદાકીય રક્ષણ.
-
બોરિવલી વિસ્તારમાં વ્યવસાયિક સંકુલોની નિયમિત પેટ્રોલિંગ.
-
વેપારીઓની સાથે બાઇ-મન્થલી સમીક્ષા બેઠકનું આયોજન.
વેપારીઓની વાત: “અમને વ્યવસાય કરવાની છૂટ જોઈએ, લડાઈ નહીં!”
રેલીમાં હાજર અનેક વેપારીઓએ મીડિયા સમક્ષ પોતાની વ્યથા વ્યક્ત કરી.
એક કપડાંના વેપારીએ કહ્યું:
“ગ્રાહકને દુકાન સુધી આવવા માટે પણ પાંચ અવરોધ પાર કરવા પડે છે. અતિક્રમણ, બેરિકેડ અને શેરી વિક્રેતાઓના ઝઘડા વચ્ચે ગ્રાહકો કંટાળીને ચાલ્યા જાય છે. અમારું નુકસાન વધે છે, જ્યારે ગેરકાયદેસર સ્ટૉલ્સ ફાવે છે.”
એક અન્ય રેસ્ટોરન્ટ માલિકે જણાવ્યું:
“અમારા કર્મચારીઓને પણ દુકાન સુધી પહોંચવામાં મુશ્કેલી પડે છે. અનિયમિતતા એટલી વધી ગઈ છે કે સામાન્ય દિવસોમાં પણ ટ્રાફિક જામ જોવા મળે છે.”
શેરી વિક્રેતાઓ તરફથી દલીલ: “અમે પણ રોજી-રોટી કમાઈએ છીએ”
વિરોધ દરમિયાન કેટલાક શેરી વિક્રેતાઓએ પણ પોતાના પક્ષની વાત મૂકી.
તેમનું કહેવું હતુ કે:
-
વેપારીઓ તેમને રસ્તા પરથી દૂર હટાવવા દબાણ કરે છે
-
સરકાર દ્વારા વેન્ડિંગ ઝોન નક્કી ન થયેલા હોવાથી તેઓ રસ્તા પર કમાઈ કરે છે
-
તેઓ પણ પરિવારનું ભરણપોષણ કરે છે અને રસ્તાઓ પરથી હટાવવાનું નિર્મમ પગલું ગણાય
તે છતાં, વેપારીઓનું કહેવુ છે કે “વિચારધારા અને જીવનજરૂરિયાત વચ્ચે સંતુલન જરૂરી છે, પરંતુ ગેરકાયદેસર દબદબો ચાલે તે સ્વીકાર્ય નથી.”
સ્થાનિક તંત્રની પ્રથમ પ્રતિક્રિયા
મ્યુનિસિપલ વોર્ડ ઑફિસે વેપારીઓની રજૂઆત સ્વીકારી અને પ્રાથમિક દોરે ચકાસણી શરૂ કરી છે.
સ્થાનિક અધિકારીએ જણાવ્યું:
-
વિસ્તારનું સર્વેક્ષણ હાથ ધરાશે
-
અતિક્રમણની ઓળખ કરી તબક્કાવાર કાર્યવાહી કરવામાં આવશે
-
બેરિકેડ્સ વિશે જવાબદાર પક્ષો પર પૂછપરછ થશે
-
વેન્ડિંગ ઝોન અંગે ઉચ્ચ સ્તર પર ચર્ચા થશે
પરંતુ વેપારીઓ સ્પષ્ટ કહી રહ્યા છે કે તેઓ સ્થાયી ઉકેલ સિવાય કંઈ સ્વીકારશે નહીં.
વિરોધનું મહત્વ: બોરીવલી વેપારીઓનો સંદેશ – “અમે જાગૃત છીએ”
આ વિરોધ માત્ર બોરીવલી પશ્ચિમની સમસ્યાઓનો મુદ્દો નથી.
આ સમગ્ર મુંબઈના અનેક બજારોનો ચિરંતન પ્રશ્ન છે —
અતિક્રમણ, અનિયમિત વેન્ડિંગ, ટ્રાફિક અને બિઝનેસ પર પડતા પ્રતિકૂળ પ્રભાવ.
વેપારીઓનો આ શਾਂતિપૂર્ણ પરંતુ ઘોર્ટ વિરોધ તંત્રને સંદેશ આપે છે કે:
-
વ્યવસાયિક વિસ્તારોમાં કાયદો અને વ્યવસ્થા જરૂરી છે
-
સુવ્યવસ્થિત શેરી-વેન્ડિંગ ઝોન શહેરના ભવિષ્ય માટે જરૂરી છે
-
વેપારીઓની સમસ્યાઓને ‘લગ્ન-જમણના વિરોધ’ની જેમ નહીં પરંતુ આર્થિક અસરના ગંભીર મુદ્દા તરીકે જોવી જોઈએ
અંતિમ નિષ્કર્ષ: તંત્ર સામે વેપારીઓની જીત કે લાંબી લડત?
વેપારીઓએ એકતા અને જવાબદારીપૂર્વકનો વિરોધ નોંધાવ્યો છે, જેનાથી મુદ્દો હવે તંત્રના ટેબલ પર ગંભીરતાથી આવ્યો છે.
હવે આગળનું પગલું મ્યુનિસિપલ તંત્ર અને પોલીસ પર નિર્ભર છે —
-
શું અતિક્રમણ પર કડક કાર્યવાહી થશે?
-
શું બેરિકેડ્સ દૂર થશે?
-
શું વેન્ડિંગ ઝોન માટે નવી નીતિ આવશે?
વેપારીઓ હજુ પણ સતર્ક છે.
જો માંગણીઓ પૂર્ણ નહીં થાય, તો તેઓ આગલા તબક્કાના આંદોલન માટે પણ તૈયાર છે.
