મુંબઈના ઐતિહાસિક અને લોકપ્રિય રાણીબાગ (વીરમાતા જીજાબાઈ ભોસલે ઉદ્યાન)ને વિશ્વસ્તરીય ઝૂ-ટુરિઝમ ડેસ્ટિનેશન બનાવવા બૃહન્મુંબઈ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (BMC)એ 498 કરોડ રૂપિયાનો મહત્ત્વાકાંક્ષી વિકાસ પ્રોજેક્ટ જાહેર કર્યો છે. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ રાણીબાગને ‘એક્ઝોટિક ઝોન’ તરીકે અપગ્રેડ કરવામાં આવશે, જેમાં દુર્લભ પ્રાણીઓ, આધુનિક વ્યુઇંગ એરિયા, થીમ આધારિત રેસ્ટોરાં અને ઈન્ટરનેશનલ લેવલની સુવિધાઓનો સમાવેશ થશે. આગામી વર્ષોમાં મુંબઈવાસીઓને એવા અનુભવ મળશે કે ખાવાની ટેબલની સામે જ ઝીબ્રા-જિરાફ જેવા પ્રાણીઓ ફરતા હોય—જે ભારત માટે સંપૂર્ણ નવી સંકલ્પના છે.
રાણીબાગનું રૂપાંતર: 18 દુર્લભ પ્રજાતિઓનો ભવ્ય ‘એક્ઝોટિક ઝોન’
બી એમ સીએ બહાર પાડેલા ટેન્ડર મુજબ, રાણીબાગમાં વિશ્વના ત્રણ ખંડ—અમેરિકા, ઑસ્ટ્રેલિયા અને આફ્રિકા—ના પ્રાણીઓ માટે પ્રાકૃતિક વાતાવરણ તૈયાર કરાશે. નવા એક્ઝોટિક ઝોનમાં કુલ 18 દુર્લભ અને આકર્ષક પ્રજાતિના પ્રાણીઓનો સમાવેશ કરાશે, જેમાં નીચેના પ્રાણી ખાસ આકર્ષણનું કેન્દ્ર બનશે:
-
ઝીબ્રા
-
જિરાફ
-
સફેદ સિંહ
-
રિંગ-ટેલ્ડ લેમૂર
-
આફ્રિકન ચિત્તો
આ પ્રાણીઓ માટે વિશાળ નેચરલ-હેબિટેટ જેવા એન્ક્લોઝર, વૉકવેઝ અને ઍક્રિલિક પૅનલ્સ સાથે સુરક્ષિત વ્યુઇંગ એરિયા બનાવાશે. બાળકો, પ્રવાસીઓ અને વન્યજીવ રસિયાઓ માટે આ ઝોન ખાસ કરીને આકર્ષક બનશે.
આફ્રિકન ચિત્તાના થીમવાળું ફાઇવસ્ટાર રેસ્ટોરાં: ભારતમાં પ્રથમ વખત这样的 અનુભૂતિ
રાણીબાગના આ પ્રોજેક્ટનો સૌથી ચર્ચાસ્પદ ભાગ એ છે કે અહીં આફ્રિકન ચિત્તાના થીમવાળું ફાઇવસ્ટાર રેસ્ટોરાં બનાવાશે.
આ રેસ્ટોરાંની વિશેષતાઓ:
-
એક કલાકમાં 500 જેટલા મહેમાનો ભોજન કરી શકશે
-
વ્યુઇંગ ગેલેરીમાંથી ઝીબ્રા, જિરાફ, લેમૂર, સફેદ સિંહ અને અન્ય પ્રાણીઓને નિહાળી શકાશે
-
360 ડિગ્રી થીમ આધારિત ડાઇનિંગ અનુભવ
-
ઝૂની અંદર હોવા છતા, રેસ્ટોરાં માટે અલગ ટિકિટ વ્યવસ્થા રાખવામાં આવશે
આફ્રિકન સવન્નાની થીમ, લાઇટિંગ, સાઉન્ડ અને વ્યુઇંગ પેનલ્સના કારણે આ રેસ્ટોરાં મુંબઈનો નવો ટુરિસ્ટ હોટસ્પોટ બની શકે છે.
ઝૂની અંદર આધુનિક વ્યુઇંગ એરીયા: પ્રાણીઓ સાથે ‘ક્લોઝ-ટુ-નેચર’ અનુભવ
એકઝોટિક ઝોનમાં અતિ આધુનિક પદ્ધતિથી વ્યુઇંગ વિસ્તાર બનાવવામાં આવશે જેમાં—
-
ઍક્રિલિક ગ્લાસ પેનલ્સ
-
એલિવેટેડ વૉકવેઝ
-
પ્રાણીઓના હેબિટેટમાં અવરોધ વગરની ઝલક
-
પ્રાકૃતિક જંગલના સાક્ષાત અનુભવ માટે ગ્રીન એન્જિનિયરિંગ
-
કિડ્સ-લર્નિંગ ઝોન અને ઇન્ટરૅક્ટિવ સ્ક્રીન્સ
આએ કારણે મુલાકાતીઓને પ્રાણીઓનું વલણ, ચાલચલન અને જીવનશૈલી નિકટથી જાણવાનો અનોખો અવસર મળશે.
206થી વધુ પક્ષીઓની નવીન પ્રજાતિઓ પણ લાવવામાં આવશે
માત્ર પ્રાણીઓ જ નહીં, રાણીબાગમાં 206થી વધુ પક્ષીઓની પ્રજાતિઓ લાવવાની મોટી યોજના છે. તેમાં વિદેશી, દુર્લભ, અને પ્રાદેશિક પ્રજાતિઓનો સમાવેશ થશે. પક્ષી વન વિસ્તારમાં—
-
વિશાળ એવિયરી
-
વૉક-થ્રૂ એવિયરી
-
ઇન્ડોર અને આઉટડોર બર્ડ ઝોન
-
ટ્રોપિકલ ફોરેસ્ટ થીમ
તૈયાર કરવામાં આવશે, જેથી પક્ષીરસિકોને આ વિસ્તાર એક અલગ જ દુનિયાની મુલાકાત કરાવે.
498 કરોડના મલ્ટી-સ્ટેજ ડેવલપમેન્ટ પ્લાન
BMCએ જાહેર કરેલા ટેન્ડર મુજબ પ્રોજેક્ટને તબક્કાવાર પૂર્ણ કરવામાં આવશે:
પ્રથમ તબક્કો
-
એક્ઝોટિક ઝોનનું નવું નિર્માણ
-
ઍક્રિલિક પેનલ્સ અને ઉચ્ચ સ્તરીય સુરક્ષા સિસ્ટમ
-
પ્રાણીઓના હેબિટેટનું વૈજ્ઞાનિક ડિઝાઈન
-
ટ્રાફિક અને મુલાકાતી વ્યવસ્થાનું પુનઃઆયોજન
બીજો તબક્કો
-
ફાઇવસ્ટાર થીમ રેસ્ટોરાંનું નિર્માણ
-
વ્યુઇંગ ગેલેરી
-
મેનેજમેન્ટ અને લોજિસ્ટિક્સ સેન્ટર
ત્રીજો તબક્કો
-
બર્ડ ઝોનનો વિસ્તાર
-
બાળકો માટે એડ્યુકેશનલ ઝોન
-
સ્માર્ટ ટૂરિઝમ સુવિધાઓ (AR/VR સ્ક્રીન્સ, ઇલેક્ટ્રોનિક ગાઇડ્સ)
આ પ્રોજેક્ટ પૂરો થયા બાદ રાણીબાગ એશિયાના સૌથી આધુનિક એક્ઝોટિક ઝૂ તરીકે ઓળખાઈ શકે છે.
ટુરિઝમ, અર્થતંત્ર અને રોજગાર પર મોટી અસર
આ પ્રોજેક્ટ મુંબઈના ટૂરિઝમ ક્ષેત્રમાં નવી ઉંચાઈ લાવશે. નિષ્ણાતોના મત મુજબ—
-
દર વર્ષે 20-25 લાખ વધુ પ્રવાસીઓ આકર્ષાઈ શકે
-
નોકરીઓના હજારો નવા અવસર સર્જાશે
-
સ્થાનિક વેપાર અને હૉસ્પિટાલિટી ઉદ્યોગને ફાયદો થશે
-
ભારતમાં ઝૂ-ટુરિઝમનું નવું મોડેલ તૈયાર થશે
મુંબઈવાસીઓ માટે પરિવાર સાથે પસારવાનો નવા યુગનો અનુભવ
રાણીબાગ મુંબઈનું ઐતિહાસિક હેરિટેજ છે. તેનો આધુનિક વિકાસ બાળકો, યુવાનો, પ્રકૃતિપ્રેમીઓ અને પ્રવાસીઓ માટે નવો ‘એડ્યુ-એન્ટરટેઇનમેન્ટ’ હબ લાવશે.
અત્યાર સુધી વિદેશ જવું પડે એવા અનુભવ—જિરાફ વૉકવેઝ, ઝીબ્રા સવન્ના, લેમૂર ટાપુ—હવે મુંબઈમાં જ ઉપલબ્ધ થશે.
અંતમાં…
BMCનો આ 498 કરોડનો પ્રોજેક્ટ માત્ર ઝૂનો વિકાસ નથી, પરંતુ મુંબઈને એક વિશ્વસ્તરીય વન્યજીવ-ટૂરિઝમ ડેસ્ટિનેશન બનાવવા તરફનું અગત્યનું પગલું છે. એક્ઝોટિક ઝોન, વિશાળ પ્રાણી-બર્ડ હેબિટેટ, આધુનિક વ્યુઇંગ એરિયા અને થીમવાળા ફાઇવસ્ટાર રેસ્ટોરાં સાથે રાણીબાગ આવતા વર્ષોમાં મુંબઈની ઓળખ બદલવા તૈયાર છે.
