આવતા વર્ષે ૬ ડિસેમ્બર સુધી ભવ્ય સ્મારક તૈયાર થશે – ફડણવીસની ચૈત્યભૂમિ પર ખાતરી
મુંબઈના દાદર સ્થિત ચૈત્યભૂમિ ખાતે ભારતીય બંધારણના શિલ્પી અને સામાજિક સમાનતાના આગ્રહી ડૉ. ભીમરાવ રામજી આંબેડકરના ૬૯મા મહાપરિનિર્વાણ દિવસ નિમિત્તે હજારો અનુયાયીઓની હાજરી વચ્ચે રાજ્યના નાયબ મુખ્ય પ્રધાન દેવેન્દ્ર ફડણવીસે ઇન્દુ મિલ પરિસરમાં ઉભાઈ રહેલું ભવ્ય આંબેડકર સ્મારક આવતા વર્ષે ૬ ડિસેમ્બર સુધીમાં પૂર્ણ થઈ જશે એવી ખાતરી આપી હતી.
આવોજો, આ સમગ્ર પ્રસંગના રાજકીય, સામાજિક અને વિકાસલક્ષી પાસાઓ સાથે 1500 શબ્દોના વિગતવાર સમાચારરૂપ વર્ણન:
ચૈત્યભૂમિમાં શ્રદ્ધાસભર વાતાવરણ
દાદરના શિવાજી પાર્ક નજીક આવેલી પવિત્ર ચૈત્યભૂમિ પર ગઈ કાલે સવારથી જ ભક્તોના ભારે રેશમ જમાવટ શરૂ થઈ ગઈ હતી.
મહારાષ્ટ્ર સહિત દેશના અનેક રાજ્યોમાંથી અનુયાયીઓ, ભિમસેનાની ટોળીઓ, યુવાનો અને સ્ત્રીઓએ ડૉ. આંબેડકર પ્રત્યે અખંડ શ્રદ્ધા વ્યક્ત કરવા માટે હાજરી આપી હતી.
ફૂલોથી સજાવટ કરાયેલા સ્મૃતિસ્થળ પર લાંબી કતારો વચ્ચે ‘જય ભીમ’ના ઉદગાર ગુંજી ઉઠ્યા હતા. ચૈત્યભૂમિની આસપાસ વિશેષ પોલીસ બંદોબસ્ત ગોઠવવામાં આવ્યો હતો. સુપ્રસિદ્ધ ‘ફૂલवर्षા કાર્યક્રમ’ દરમિયાન હેલિકૉપ્ટર દ્વારા ચૈત્યભૂમિ પર ફૂલોની વરસાદ વરસાવવામાં આવી હતી—જેનાં દૃશ્યો કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત ભક્તો માટે આસ્થા અને ગૌરવની ક્ષણ બની રહ્યાં.

ફડણવીસની મોટી જાહેરાત: 6 ડિસેમ્બર સુધી સ્મારક તૈયાર
આ પ્રસંગે નાયબ મુખ્ય પ્રધાન દેવેન્દ્ર ફડણવીસે અનુયાયીઓના સમૂહને સંબોધતા જણાવ્યું કે—
“ઇન્દુ મિલના પરિસરમાં બાબાસાહેબ આંબેડકરનું સ્મારક રાજ્યનો ગૌરવપ્રોજેક્ટ છે. અમે પ્રતિબદ્ધ છીએ કે આવતા વર્ષે ૬ ડિસેમ્બર સુધી સ્મારકનું કામ પૂરું થશે. જરૂરી હોય તો રાત-દિવસ કામ કરાવીશું.”
ફડણવીસે જણાવ્યું કે સ્મારકના નિર્માણમાં કોઈ બાંધકામ વિલંબ ન થાય એ માટે મુખ્ય પ્રધાનની કચેરી અને MMRDA સતત પ્રગતિની સમીક્ષા કરી રહ્યા છે.
સ્મારક માટેનો ઐતિહાસિક નિર્ણય અને ભૂમિપૂજન
સ્મારકનું આયોજન પ્રથમ વખત 2013માં મહારાષ્ટ્ર સરકારે કર્યું હતું. 4.84 હેક્ટર વિસ્તાર ધરાવતા ઇન્દુ મિલના પ્લોટને આ પ્રોજેક્ટ માટે ફાળવવામાં આવ્યો હતો અને મુંબઈ મેટ્રોપોલિટન રીજન ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (MMRDA)ને Special Planning Authority (SPA) તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવી હતી.
2015માં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના હસ્તે સ્મારકનું ભૂમિપૂજન થઈ ચૂક્યું છે. ત્યારથી આ પ્રોજેક્ટ મહારાષ્ટ્ર અને સમગ્ર દેશના લાખો અનુયાયીઓનો ભાવનાત્મક મુદ્દો બની ગયો છે.
સ્મારક કઈ રીતે હશે? – આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરનું કેન્દ્ર
ઇન્દુ મિલ સ્મારકનું સમગ્ર લેઆઉટ ભારતના સૌથી ઉત્તમ સ્મારકોમાંનું એક બની રહે તે રીતે ડિઝાઇન કરાયું છે.
તેની વિશેષતાઓ નીચે મુજબ છે:

1. 350 ફૂટ ઊંચી કાંસ્ય પ્રતિમા
ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકરની વિશાળ કાંસ્ય પ્રતિમા સમગ્ર પ્રોજેક્ટનું કેન્દ્રબિંદુ રહેશે. આ પ્રતિમા આસપાસના મુંબઇ સ્કાઇલાઇનમાં મહત્વનું આગવું સ્થાન મેળવે તે રીતે તેને ઊંચાઈ આપવામાં આવશે.
2. 1000 સીટવાળું ઑડિટોરિયમ
અહીં રિસર્ચ સેમિનાર, શૈક્ષણિક વક્તવ્યો, આંબેડકર ગ્રંથોને આધારિત ચર્ચા તથા સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો યોજવામાં આવશે.
3. વિશાળ લાઇબ્રેરી અને રિસર્ચ સેન્ટર
આંબેડકરના લખાણો, ભારતના બંધારણનો ઇતિહાસ, જાતિવાદ નિવારણ, સામાજિક ન્યાય અને અર્થશાસ્ત્ર પર આધારિત વિશ્વસ્તરીય સંશોધન કેન્દ્ર ઊભું થશે.
4. મેડિટેશન હૉલ
આ હૉલ ચૈત્યગૃહ જેવી શાંતિપૂર્ણ રચનામાં તૈયાર થશે જ્યાં મુલાકાતીઓ ધ્યાન, પ્રાર્થના અને અધ્યાત્મિક અનુભૂતિ કરી શકશે.
5. પરિક્રમા માર્ગ અને ગાર્ડન
પ્રતીકાત્મક પરિક્રમા પથ બનાવાશે જેમાં આંબેડકરના જીવનપ્રસંગો, સંઘર્ષો અને સિદ્ધિઓની આર્ટ ઇન્સ્ટોલેશન હશે.
6. આધુનિક પાર્કિંગ અને સુવિધાઓ
ભક્તોની અવરજવર ધ્યાનમાં રાખીને મલ્ટી-લેવલ પાર્કિંગ, વેઇટિંગ એરિયા, સુરક્ષા સિસ્ટમ અને માર્ગવ્યવસ્થા ઊભી કરાશે.

રાજકીય નેતાઓની હાજરીથી કાર્યક્રમમાં વધારો
મહાપરિનિર્વાણ દિવસ નજીક પહોંચવા સાથે જ રાજ્યના અનેક વડાપ્રતિનિધિઓ ચૈત્યભૂમિએ હાજરી આપી ચૂક્યા હતા.
-
મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રત
-
નાયબ મુખ્ય પ્રધાન એકનાથ શિંદે
-
શિવસેના (UBT)ના નેતા ઉદ્ધવ ઠાકરે
આ તમામે બાબાસાહેબને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. વિવિધ રાજકીય પક્ષોના નેતાઓ એક મંચ પર હાજર રહેવું એ પ્રસંગની સર્વસમાવેશી ભાવનાનું પ્રતિબિંબ હતું.
અનુયાયીઓનો અવાજ: સ્મારક માત્ર બાંધકામ નહીં, આદરનું પ્રતિક
ચૈત્યભૂમિ પર ઉપસ્થિત અનેક અનુયાયીઓ સાથે વાત કરતાં ખબર પડી કે સ્મારક પ્રત્યેની ભાવના માત્ર એક ઈમારત કે પ્રતિમા સુધી મર્યાદિત નથી.
એક 70 વર્ષીય અનુયાયીએ કહ્યું:
“અમારા પેઢીપેઢીના સ્વપ્નનો દિવસ નજીક છે. આ સ્મારક બાબાસાહેબના સંઘર્ષ અને સમાનતાના વિચારોને દુનિયાને યાદ અપાવશે.”
યુવાનોમાં પણ ભારે ઉત્સાહ જોવા મળ્યો, ખાસ કરીને તેઓ સ્મારકને એક ‘એજ્યુકેશનલ લૅન્ડમાર્ક’ તરીકે લઈ રહ્યા છે.

મુંબઈનો નવો વૈશ્વિક landmarks બનવા તરફનો માર્ગ
MMRDAના અધિકારીઓ મુજબ, સ્મારક પૂર્ણ થયા પછી દર વર્ષે લાખો લોકો અહીં મુલાકાતે આવશે.
સ્મારક—
-
આંતરરાષ્ટ્રીય ડોક્યુમેન્ટરી
-
સોશિયલ જસ્ટિસ સિમ્પોઝિયમ
-
કાનૂની રિસર્ચ,
-
ડૉ. આંબેડકરના જીવન પર પ્રદર્શનો
માટેનું કેન્દ્ર બનશે.
મુંબઈના પ્રવાસન ક્ષેત્રમાં પણ તેનો નોંધપાત્ર વધારો થશે.
અંતમાં…
ચૈત્યભૂમિ પર 69મા મહાપરિનિર્વાણ દિવસ નિમિત્તે ફડણવીસની જાહેરાત અનુયાયીઓ માટે મોટા આશ્વાસન સમાન છે. વર્ષો જૂના સપનાંને સ્વરૂપ આપવા હવે માત્ર થોડા જ મહિના બાકી રહ્યા છે.
ઇન્દુ મિલ પર ઊભાઈ રહેલું આ ભવ્ય આંબેડકર સ્મારક માત્ર એક સ્થાપત્ય પ્રોજેક્ટ નહીં, પરંતુ સમાનતા, ન્યાય અને માનવ અધિકારોની વિચારધારાનું સશક્ત પ્રતિક બનશે.







