“ચર્ચા વગર નિર્ણય કેમ?” – કલેક્ટરને તાત્કાલિક હસ્તક્ષેપની માગ
દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લામાં છેલ્લા કેટલાક સમયથી વિકાસના અનેક પ્રોજેક્ટ્સ ચાલી રહ્યા છે. તેમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ તરીકે દ્વારકા કોરિડોરનું નામ લેવામાં આવે છે, જે પ્રદેશના પ્રવાસન વિકાસ, યાત્રાધામમાં વધતી ભીડનું સંચાલન અને સમગ્ર દ્વારકાની આધુનિક સુવિધાઓને સુધારવાનું લક્ષ્ય ધરાવે છે. પરંતુ, આ વિશાળ પ્રોજેક્ટ વચ્ચે સ્થાનિક વેપારીઓને સીધો અસર કરતો એક નિર્ણય—જાહેર રસ્તા પર રેલીંગ લગાવવાની કામગીરી—ભારે વિવાદનું કારણ બન્યો છે.
આ અચાનક લેવાયેલા નિર્ણયને લઈને દ્વારકા શહેરના નાના-મોટા વેપારીઓ, દુકાનદારો અને સ્થાનિક રહેવાસીઓમાં અસંતોષની લહેર પ્રસરી ગઈ છે. વેપારીઓનું કહેવું છે કે આ નિર્ણય ન માત્ર બિનજરૂરી ખર્ચ છે, પરંતુ તે વેપારી વર્ગને નકારાત્મક અસર કરશે અને તેમના રોજીરોટાના પ્રશ્નો ઊભા કરશે. વધુમાં, તેઓનો આરોપ છે કે આ સમગ્ર કામગીરી માત્ર એક ચોક્કસ અધિકારીની આગેવાનીમાં અને તેના આગ્રહ પર કરવામાં આવી રહી છે, જ્યારે સ્થાનિક સમુદાય સાથે કોઈ પણ પ્રકારનીMeaningfully deliberation, stakeholder consultation or public hearing was undertaken.
વેપારીઓની મુખ્ય વાંધાઓ: “આ હેરાનગતિ છે, વિકાસ નહીં”
દ્વારકાના બજાર વિસ્તારોમાં રોજની હજારોની ભીડ રહે છે. પ્રવાસન પર આધારિત વ્યવસાય ધરાવતા વેપારીઓનું કહેવું છે કે જાહેર રસ્તા પર રેલીંગ લગાવવાથી દુકાનોનું પ્રવેશદ્વાર સાંકડું થઈ જશે. વાહનો, ગ્રાહકો અને યાત્રિકોની અવરજવર અસરગ્રસ્ત થશે. તેના સીધા અને લાંબા ગાળાના નકારાત્મક પરિણામો વ્યાપાર પર પડશે.
વેપારીઓએ જણાવ્યું કે—
-
રેલીંગનાં કારણે દુકાનો સુધી ગ્રાહકોની સીધી પહોંચ ઓછો થશે
-
પાર્કિંગ અને અવરજવરની મુશ્કેલી વધશે
-
આગ, અકસ્માત અથવા ઇમર્જન્સીમાં ઝડપી બહાર નીકળવામાં પણ અવરોધ ઊભો થશે
-
વેપારીઓને પૂછ્યા વિના લેવાયેલા આ નિર્ણયમાં પારદર્શિતાનો અભાવ છે
એક વરિષ્ઠ વેપારીએ જણાવ્યું કે, “દ્વારકા કોરિડોરનો અમને વિરોધ નથી, પરંતુ અમારી દુકાનોને નુકસાન પહોંચાડે તેવો કોઈપણ પગલું ચર્ચા વગર લેવાય એ યોગ્ય નથી. વિકાસ તો એ છે જેમાં બધાનું હિત ધ્યાનમાં લેવામાં આવે.”
અધિકારીના આગ્રહની ચર્ચાએ વધાર્યો ગૂંચવારો
વેપારીઓ તથા સ્થાનિક સમાજમાં એવી ચર્ચા ચાલે છે કે સમગ્ર રેલીંગ કામગીરી એક ખાસ અધિકારીના આગ્રહ અને પહેલથી થઈ રહી છે. આ અધિકારીય અભિગમને કારણે વેપારીઓ પોતાને “ટાર્ગેટ” કરવામાં આવી રહ્યા હોવાનો આરોપ પણ લગાવી રહ્યા છે.
એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે—
-
રેલીંગ લગાવવાની કોઈ સ્પષ્ટ જરૂરિયાત છે કે નહીં?
-
ટ્રાફિક વિભાગ અથવા નગરપાલિકાના અન્ય જવાબદાર વિભાગોની મંજુરી શું છે?
-
આ કામગીરી માટે વ્યાપક અભ્યાસ અથવા સર્વે કરવામાં આવ્યો છે કે નહીં?
-
રેલીંગની કાર્યરિતાથી વાસ્તવમાં કોને લાભ થશે?
આવા અનેક પ્રશ્નો હજી અનઉત્તરિત છે. આથી વેપારીઓએ સ્થાનિક વહીવટી તંત્રને આ મુદ્દે સ્પષ્ટતા કરવા માંગણી કરી છે.
“ચર્ચા વગર કોઈ નિર્ણય ન લેવાય”: વેપારીઓની સ્પષ્ટ માગ
વેપારીઓએ સ્પષ્ટ રીતે કહ્યું છે કે—
-
ધારાસભ્ય
-
નગરપાલિકા
-
સ્થાનિક વેપારી મંડળ
-
સમાજના અગ્રણીઓ
બધાને સાથે બેસીને ચર્ચા કર્યા વગર રેલીંગ લગાવવાનું કામ તાત્કાલિક અટકાવવામાં આવે.
એવું શક્ય છે કે થોડા મુદ્દાઓ અંગે ગેરસમજ પણ હોય, પરંતુ ચર્ચા વિના થતો એકતરફી નિર્ણય અસંતોષ અને વિરોધને જ જન્માવે છે.
સ્થાનિક એક વેપારીએ જણાવ્યું:
“અમારા રસ્તાઓ સાંકડા નથી કે આવા રેલીંગની જરૂર પડે. જો જરૂરીયાત હોય તો પહેલું સ્પષ્ટીકરણ આપો, ચર્ચા કરો… પરંતુ અહીં તો અમારી સાથે કોઈ ચર્ચા જ નથી.”
કલેક્ટરને તાત્કાલિક હસ્તક્ષેપની વિનંતી
વેપારીઓ અને સ્થાનિક નાગરિકોએ દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લાના કલેક્ટરને લેખિતમાં વિનંતી કરીને રેલીંગ લગાવવાનું કામ હાલ પૂરતું સ્થગિત કરવાનો આગ્રહ કર્યો છે.
વિનંતીના મુખ્ય મુદ્દાઓ આ મુજબ છે—
-
રેલીંગ લગાવવાના નિર્ણયની પદ્ધતિ જાહેર કરવામાં આવે
-
વેપારીઓ સાથે બેઠક યોજીને તેમની ચિંતાઓ સાંભળવામાં આવે
-
રેલીંગની આવશ્યકતા અને તેનો અસરકારક અભ્યાસ જાહેર થાય
-
સહમતી પહેલા કોઈપણ કામગીરી શરૂ ન થાય
-
સર્વપક્ષીય બેઠક યોજીને યોગ્ય નિર્ણય લેવામાં આવે
કલેક્ટરનો હસ્તક્ષેપ આ મુદ્દે સ્થિતિને શાંત કરી શકે છે અને વેપારીઓની ન્યાયસંગત ચિંताओंને સમજીને ઉકેલ લાવી શકે છે.
દ્વારકા કોરિડોર પ્રોજેક્ટ: વિકાસની દિશામાં મોટું પગલું, પરંતુ…
દ્વારકા કોરિડોર પ્રોજેક્ટને શહેરનું ભાવિ બદલનાર પ્રોજેક્ટ ગણવામાં આવે છે. તેમાં—
-
યાત્રાધામમાં આધુનિક સુવિધાઓ
-
ટ્રાફિક સુધારણા
-
પાર્કિંગ વિસ્તૃતિ
-
ફૂટપાથ વિકાસ
-
પ્રવાસીઓની સુરક્ષા અને સુવિધા
જેવા અનેક હેતુઓ સામેલ છે.
વેપારીઓ કહે છે કે તેઓ સંપૂર્ણ રીતે વિકાસને સમર્થન આપે છે. પરંતુ વિકાસ એટલે સામાન્ય લોકોને નુકસાન થાય એવી કાર્યવાહી નહીં. વિકાસ સમાન અને સર્વહિતકારી હોવો જોઈએ.
સ્થાનિક સમાજની પણ ચિંતા: “શહેરના સૌ Stakeholders નો અવાજ સાંભળો”
વેપારીઓ સિવાય પણ અનેક સામાજિક સંસ્થાઓએ રેલીંગના નિર્ણય પર પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા છે. તેમનું કહેવું છે કે—
-
રેલીંગથી ભીડનું સંચાલન ખરેખર સરળ થશે કે નહીં તેની કોઈ સ્પષ્ટતા નથી
-
હેરિટેજ શહેરમાં આવા કાયમી ડિઝાઇન ફેરફારો માટે લાંબા ગાળાનું આયોજન જરૂરી છે
-
શહેરનો મૂળ સ્વરૂપ બગડે તેવા નિર્ણયો સ્થાનિક લોકોની સહમતી વિના લેવાય તો વિરોધ થવો સ્વાભાવિક છે
બેઠક પહેલા નિર્ણય ન લેવાય તેવી માગ
આજની નિર્ધારિત બેઠકમાં વેપારીઓએ વિનંતી કરી છે કે—
-
ચર્ચા કર્યા વગર
-
વેપારીઓના વિચાર સાંભળ્યા વગર
-
અસરના મૂલ્યાંકન કર્યા વગર
કોઈપણ અંતિમ નિર્ણય લેવામાં ન આવે.
વેપારીઓનું કહેવું છે કે યોગ્ય ચર્ચા થાય તો સમસ્યાનો ઉકેલ મળી શકે અને જો રેલીંગ જરૂરી હોય તો તેના વિકલ્પો પણ મળી શકે.
અંતમાં—દ્વારકાનું હિત સૌના માટે પ્રાથમિકતા
દ્વારકા જેવા આંતરરાષ્ટ્રીય યાત્રાધામમાં વિકાસના અનેક પ્રોજેક્ટ્સ જરૂરી છે. પરંતુ વિકાસનો અર્થ એ નથી કે વેપારીઓ અને સ્થાનિક લોકોની મુશ્કેલીઓને અવગણવામાં આવે.
વેપારીઓની એક જ માગ—
“અમારી સાથે ચર્ચા કરો, સમજશો તો ઉકેલ મળશે.”
દેવભૂમિ દ્વારકા વહીવટી તંત્ર હવે આ મુદ્દે કેવી કાર્યવાહી કરે છે તે જોવું રહ્યું. પરંતુ આ મુદ્દાએ સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે વિકાસ અને સ્થાનિક હિત વચ્ચે સંતુલન જાળવવાની જવાબદારી અત્યંત જરૂરી છે.





