પાટણ:
ગુજરાત પોલીસ તથા સાયબર ક્રાઇમ વિભાગ દ્વારા રાજ્યભરમાં સાયબર ગુનાહિત પ્રવૃત્તિઓ સામે શરૂ કરાયેલ મહત્વપૂર્ણ “MULE HUNT” ઓપરેશન અંતર્ગત પાટણ જિલ્લાના વારાહી વિસ્તારમાંથી એક મોટી સાયબર છેતરપીંડીનો ગંભીર ખુલાસો થયો છે. વારાહી પોલીસ દ્વારા કરવામાં આવેલી સઘન અને તકનિકી તપાસમાં સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા, વારાહી શાખામાં ખોલવામાં આવેલ એક શંકાસ્પદ મ્યુલ એકાઉન્ટ મારફતે રૂ. 67,61,232.33 જેટલી માતબર રકમની અનધિકૃત અને ગેરકાયદેસર લેવડદેવડ થઈ હોવાનું સામે આવ્યું છે.
આ કેસ સામે આવતા જ જિલ્લામાં તેમજ રાજ્યના પોલીસ વર્તુળોમાં ભારે ચર્ચા જગાઈ છે, કારણ કે સાયબર ગુનાહિતો દ્વારા સામાન્ય નાગરિકોના બેંક એકાઉન્ટનો ઉપયોગ કરી કરોડોની છેતરપીંડી કરવાના કૌભાંડો દિવસેને દિવસે વધી રહ્યા છે.
મ્યુલ એકાઉન્ટનો ખતરનાક ઉપયોગ
પોલીસ તપાસમાં ખુલ્યું છે કે આ એકાઉન્ટ所谓 “મ્યુલ એકાઉન્ટ” તરીકે ઉપયોગમાં લેવામાં આવ્યો હતો. સાયબર ગુનાહિતો દ્વારા સામાન્ય વ્યક્તિઓને લાલચ, કમિશન અથવા અન્ય બહાનાઓ આપી તેમના નામે બેંક એકાઉન્ટ ખોલાવી કે હાજર એકાઉન્ટનો ઉપયોગ કરી સાયબર છેતરપીંડીની રકમ પસાર કરવામાં આવે છે. આ રીતે મૂળ ગુનાહિતો પોતાનું અસ્તિત્વ છુપાવી શકે છે અને કાયદાની પકડથી બચવાનો પ્રયાસ કરે છે.
વારાહી પોલીસ દ્વારા ઓળખાયેલા આ એકાઉન્ટમાં ટૂંકા સમયગાળામાં લાખો રૂપિયાની શંકાસ્પદ ટ્રાન્ઝેક્શન્સ થઈ હતી, જે સાયબર ક્રાઇમના ક્લાસિક પેટર્ન સાથે મેળ ખાતી હતી.
NCCRP પોર્ટલ પર નોંધાયેલી પાંચ ફરિયાદો
તપાસ દરમિયાન વધુમાં જાણવા મળ્યું કે આ જ એકાઉન્ટ સામે NCCRP (National Cyber Crime Reporting Portal) પર કુલ પાંચ અલગ અલગ સાયબર છેતરપીંડીની ફરિયાદો નોંધાયેલી છે. આ ફરિયાદોમાં દેશના વિવિધ ભાગોમાંથી નાગરિકો સાથે થયેલી ઓનલાઇન છેતરપીંડી, ફ્રોડ કોલ, ફેક લિંક્સ અને અન્ય સાયબર કૌભાંડોની વિગતો સામેલ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે.
ફરિયાદોની સંખ્યા અને રકમની મોટી માત્રા જોતા સ્પષ્ટ થાય છે કે આ કોઈ એકલદોકલ ઘટના નહીં પરંતુ એક સંગઠિત સાયબર ગુનાહિત નેટવર્કનો ભાગ છે.
ભારતીય ન્યાય સંહિતા હેઠળ ગુનો નોંધાયો
વારાહી પોલીસે આ સમગ્ર મામલે કાયદાકીય કાર્યવાહી ઝડપી રીતે આગળ ધપાવી છે. એકાઉન્ટધારક સહિત સંગઠિત સાયબર ગુનામાં સંડોવાયેલા તમામ ઇસમો સામે ભારતીય ન્યાય સંહિતા 2023ની કલમ 318(4), 319(2) અને 61(2) હેઠળ વારાહી પોલીસ સ્ટેશનમાં ગુનો નોંધવામાં આવ્યો છે.
પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર આ કલમો હેઠળ સાયબર છેતરપીંડી, ગુનામાં સહભાગિતા તથા સંગઠિત ગુનાહિત પ્રવૃત્તિઓ સામે કડક સજા જોગવાઈઓ લાગુ પડે છે. આરોપીઓ સામે ધરપકડ અને વધુ તપાસની કાર્યવાહી ચાલુ છે.
ઉચ્ચ અધિકારીઓના માર્ગદર્શન હેઠળ કાર્યવાહી
આ સમગ્ર “MULE HUNT” ઓપરેશન તથા વારાહી વિસ્તારની કાર્યવાહી સરહદી રેન્જ ભુજના પોલીસ મહાનિરીક્ષક, પાટણ જિલ્લા પોલીસ અધિક્ષક તેમજ રાધનપુર ડિવિઝનના નાયબ પોલીસ અધિક્ષક પરેશ રેણુકાના માર્ગદર્શન હેઠળ હાથ ધરવામાં આવી હતી. ઉચ્ચ અધિકારીઓના સતત મોનીટરિંગ અને માર્ગદર્શનના કારણે કેસમાં ઝડપી અને અસરકારક પ્રગતિ શક્ય બની છે.
સબ ઇન્સ્પેક્ટર વાય.એન. પટેલ અને ટીમની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા
વારાહી પોલીસ સ્ટેશનના સબ ઇન્સ્પેક્ટર વાય.એન. પટેલ અને તેમની ટીમે આ સમગ્ર કેસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. ટેકનિકલ ડેટા એનાલિસિસ, બેંક ટ્રાન્ઝેક્શનની ચકાસણી, NCCRP પોર્ટલ પરથી મળેલી માહિતી અને મેદાની તપાસના આધારે આ સાયબર છેતરપીંડીનો પર્દાફાશ કરવામાં આવ્યો હતો.
પોલીસ સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ, ટીમ દ્વારા અન્ય સંભવિત મ્યુલ એકાઉન્ટ્સની પણ તપાસ કરવામાં આવી રહી છે અને આવનારા સમયમાં વધુ ખુલાસાઓ થવાની શક્યતા છે.
સાયબર ગુનાહિતો સામે કડક સંદેશ
“MULE HUNT” ઓપરેશન અંતર્ગત થયેલી આ કાર્યવાહી સાયબર ગુનાહિત તત્વો માટે એક કડક સંદેશરૂપ છે. પોલીસ તંત્રએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે મ્યુલ એકાઉન્ટ ચલાવનારાઓ, ભલે તેઓ જાણતા હોય કે અજાણતા, પરંતુ જો સાયબર ગુનામાં સહાયરૂપ બનશે તો તેઓ સામે કાયદેસર કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
પોલીસે સામાન્ય નાગરિકોને અપીલ કરી છે કે તેઓ કોઈના લાલચમાં આવીને પોતાનું બેંક એકાઉન્ટ, ATM કાર્ડ, ચેકબુક અથવા OTP ક્યારેય અન્ય વ્યક્તિને ન આપે. નાની લાલચ પાછળ મોટું કાનૂની સંકટ ઊભું થઈ શકે છે.
વધતા સાયબર ગુનાઓ અને જનજાગૃતિની જરૂર
આ ઘટના ફરી એક વખત એ વાતને રેખાંકિત કરે છે કે ડિજિટલ યુગમાં સાયબર ગુનાઓ કેટલા ઝડપી અને ખતરનાક બની રહ્યા છે. ઓનલાઇન ફ્રોડ, ફેક કોલ, ડિજિટલ અરેસ્ટ, ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સ્કેમ અને મ્યુલ એકાઉન્ટ જેવા ગુનાઓ સામાન્ય નાગરિકો માટે ગંભીર જોખમ ઉભું કરી રહ્યા છે.
પોલીસ અને સાયબર ક્રાઇમ વિભાગ દ્વારા સતત જનજાગૃતિ અભિયાન ચલાવવામાં આવી રહ્યા છે, તેમ છતાં લોકોમાં હજુ વધુ સચેતતા લાવવાની જરૂર છે.
નિષ્કર્ષ
કુલ મળીને કહી શકાય કે “MULE HUNT” ઓપરેશન હેઠળ વારાહી પોલીસ દ્વારા કરવામાં આવેલી આ કાર્યવાહી પાટણ જિલ્લામાં સાયબર ગુનાહિત નેટવર્ક સામે એક મોટી સફળતા ગણાય છે. રૂ. 67.61 લાખની છેતરપીંડીનો પર્દાફાશ, મ્યુલ એકાઉન્ટની ઓળખ અને કડક કાયદાકીય કાર્યવાહી સાયબર ગુનાહિતો માટે ચેતવણી સમાન છે.
આગામી સમયમાં પણ પોલીસ દ્વારા આવા મ્યુલ એકાઉન્ટ્સ અને સાયબર ગુનાહિત નેટવર્ક સામે વધુ કડક કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવશે તેવી સ્પષ્ટ સૂચના આપવામાં આવી છે.
રિપોર્ટ. અનિલ રામાનુજ રાધનપુર, પાટણ
