ગુજરાત દેશના દૂધ ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં અગ્રીમ સ્થાન ધરાવે છે. “ખેતી સાથેનું પૂરક વ્યવસાય એટલે પશુપાલન” – આ સૂત્રને સાકાર કરવા માટે રાજ્ય સરકાર સતત પ્રયત્નશીલ છે. દૂધ અને દુગ્ધઉત્પાદનોમાં આત્મનિર્ભરતા મેળવવા, પશુઓનું આરોગ્ય જાળવવા અને પશુપાલકોને સીધી રીતે આર્થિક રીતે મજબૂત કરવા માટે સરકાર તબક્કાવાર નવા પગલાં લઈ રહી છે. આ જ પ્રયાસના ભાગરૂપે તાજેતરમાં ગુજરાત સરકાર દ્વારા એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય જાહેર કરવામાં આવ્યો છે.
રાજ્યના પશુપાલન મંત્રી શ્રી રાઘવજી પટેલે વિધાનસભામાં જણાવ્યું કે ગુજરાતમાં પશુ આરોગ્ય સેવાઓને વધુ સુદ્રઢ બનાવવા માટે નવા ૨૦૦ સ્થાયી પશુ દવાખાનાની સ્થાપનાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ સાથે છેલ્લા ત્રણ વર્ષ દરમિયાન રાજ્યભરમાં કુલ ૨૫૫ નવા સ્થાયી પશુ દવાખાનાની સ્થાપના થઈ ચૂકી છે.
કચ્છ જિલ્લામાં પશુ આરોગ્ય સેવાઓનું મજબૂત નેટવર્ક
કચ્છ એક એવું જિલ્લો છે જ્યાં પશુપાલન મુખ્ય વ્યવસાય ગણાય છે. ગાય, ભેંસ, ઊંટ અને બકરી જેવા પશુઓ અહીંના લોકોના જીવનનિર્વાહનો આધાર છે. રાજ્ય સરકારે આ વિસ્તારને પ્રાથમિકતા આપીને છેલ્લા બે વર્ષમાં કચ્છ જિલ્લામાં કુલ ૧૨ નવા સ્થાયી પશુ દવાખાના સ્થાપ્યા છે.
-
અબડાસા
-
નખત્રાણા
-
ભચાઉ
-
સમખિયારી
-
ભુજ
-
માંડવી
-
મુન્દ્રા
-
લખપત
આ તાલુકાઓમાં નવા દવાખાનાઓથી હજારો પશુપાલકોને સીધી સહાય મળશે.
સાથે સાથે, છેલ્લા બે વર્ષમાં જ ૩૭૩ પશુ આરોગ્ય મેળાનું આયોજન કરીને ૨.૨૪ લાખથી વધુ પશુઓની તપાસ અને સારવાર કરવામાં આવી છે. આ આરોગ્ય મેળાઓ દ્વારા ગામડાં સુધી સીધી પહોંચ બનાવીને પશુઓનું સારવાર કાર્ય ઝડપથી અને અસરકારક રીતે થયું છે.
હાલના સમયમાં કચ્છ જિલ્લામાં સેવા આપતા એકમો
હાલમાં કચ્છ જિલ્લામાં કુલ ૧૦૯ આરોગ્ય એકમો પશુઓને સારવાર આપે છે. તેમાં સમાવેશ થાય છે :
-
૧ વેટરનરી પોલીટેકનિક
-
૪૭ પશુ દવાખાના
-
૨૯ પ્રાથમિક પશુ સારવાર કેન્દ્રો
-
૩૨ મોબાઈલ પશુ દવાખાના
મોબાઈલ દવાખાનાઓ દૂર-દૂરના ગામોમાં જઈને પશુઓને સારવાર આપે છે, જેના કારણે સમયસર સેવા સુલભ થાય છે.
સરકારની દ્રષ્ટિ : ગામડે ગામડે પશુ આરોગ્ય સેવા
પશુપાલન મંત્રી શ્રી રાઘવજી પટેલે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે ગુજરાત સરકારનો ઉદ્દેશ્ય એ છે કે પશુપાલકોને પોતાના ગામમાં કે નજીકમાં જ તમામ આરોગ્ય સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ થાય.
-
સારવાર
-
રસીકરણ
-
ખસીકરણ
-
પશુ આરોગ્ય અંગેની માર્ગદર્શન સેવાઓ
આ તમામ માટે સ્થાયી તેમજ ફરતા દવાખાનાનો વ્યાપ સતત વધારવામાં આવી રહ્યો છે.
પશુપાલન : ખેતીનો પૂરક અને અર્થતંત્રનો આધાર
ગુજરાતની ગ્રામ્ય અર્થવ્યવસ્થા માટે પશુપાલન આધારસ્તંભ સમાન છે. આ ક્ષેત્રે સરકારી પગલાંનો સીધો ફાયદો લાખો પરિવારોને થઈ રહ્યો છે. દૂધ ઉત્પાદનથી લઇને દૂધના પ્રોસેસિંગ અને માર્કેટિંગ સુધીની ચેનમાં રોજગારની વિશાળ તકો ઊભી થઈ રહી છે.
રાજ્ય સરકારે તાજેતરમાં પશુપાલન માટે અનેક યોજનાઓ અમલમાં મૂકી છે :
-
પશુઓ માટે નિઃશુલ્ક રસીકરણ
-
ગાય-ભેંસ માટે આરોગ્ય કેમ્પ
-
વીમા યોજના
-
ચારાપાણી સહાય યોજના
આ તમામનો હેતુ પશુપાલકોને આર્થિક નુકસાનથી બચાવવાનો અને દૂધ ઉત્પાદન વધારવાનો છે.
પશુપાલકોના પ્રતિસાદ
કચ્છ તેમજ અન્ય વિસ્તારોના પશુપાલકોએ જણાવ્યું છે કે નવા દવાખાનાઓના કારણે તેમને પોતાના પશુઓ માટે સમયસર સારવાર મળી રહી છે. અગાઉ નાના રોગો માટે પણ ૨૦-૨૫ કિ.મી. દૂર જવું પડતું હતું, હવે ગામની બાજુમાં જ દવાખાનામાં સેવા મળે છે. મચ્છરજન્ય રોગ, ખસીકામળી, ખુરા-મોઢા જેવા રોગોમાં સમયસર સારવારથી મોટા પ્રમાણમાં પશુઓના મૃત્યુ રોકી શકાયા છે.
ભવિષ્યની યોજના
ગુજરાત સરકારની દ્રષ્ટિ એ છે કે આવતા કેટલાક વર્ષોમાં રાજ્યના દરેક તાલુકા અને મોટા ગામમાં સ્થાયી પશુ દવાખાના ઉભા થાય. સાથે સાથે મોબાઈલ યુનિટ્સનો વ્યાપ વધારીને દૂરના ગામોને કવર કરવામાં આવશે. સરકાર એ દિશામાં પહેલેથી જ આયોજન કરી રહી છે.
નિષ્કર્ષ
ગુજરાત સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા આ નિર્ણયથી રાજ્યના પશુપાલકોને આરોગ્ય સેવાઓ વધુ સુલભ બનશે. છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં ૨૫૫ નવા દવાખાનાની સ્થાપના અને આગામી વર્ષે ૨૦૦ નવા દવાખાનાની મંજૂરી એ સરકારની પશુપાલન પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતાનું પ્રતીક છે. ખાસ કરીને કચ્છ જેવા જિલ્લામાં આ પ્રયાસો પશુપાલકો માટે જીવદાયી સાબિત થઈ રહ્યા છે.
પશુપાલન મંત્રી શ્રી રાઘવજી પટેલે જણાવ્યું કે “ગુજરાતના કોઈપણ પશુપાલકને પોતાના ગામની બહાર સારવાર માટે ન જવું પડે તે માટે સરકાર તત્પર છે. પશુ આરોગ્ય મજબૂત બનશે તો દૂધ ઉત્પાદન વધશે, અને દૂધ ઉત્પાદન વધશે તો પશુપાલકો આર્થિક રીતે સ્વનિર્ભર બનશે.”
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
