ભારતમાં ગણેશોત્સવ એ માત્ર એક ધાર્મિક તહેવાર નથી, પરંતુ એક એવો સામૂહિક ઉત્સવ છે જે સમાજને એકતાના સૂત્રમાં બાંધે છે. દરેક વર્ષ ભાદ્રપદ માસના શુક્લ પક્ષની ચતુર્થીથી આરંભાતો આ ઉત્સવ દસ દિવસ સુધી દેશભરમાં હર્ષોલ્લાસપૂર્વક ઉજવાય છે. ઘરોમાં, સમાજોમાં, રસ્તાઓ પર અને શહેરોના ચોક-બજારોમાં બાપ્પાની સ્થાપના થાય છે. ધ્વનિ-મંડળો, આરતી, ભજન, સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો સાથે આ તહેવાર લોકો માટે માત્ર ભક્તિનો જ નહીં પરંતુ આનંદ, સર્જનાત્મકતા અને મેળાપનો પ્રસંગ બની રહે છે.
ગણપતિ બાપ્પાને પ્રિય નૈવેદ્ય એટલે કે મોદક. હિંદુ ધર્મગ્રંથોમાં લખ્યું છે કે ભગવાન ગણેશને મીઠાઈઓમાંથી ખાસ કરીને મોદક બહુ જ ગમે છે. કહેવાય છે કે “મોદક વિના ગણેશની પૂજા અધૂરી” માનવામાં આવે છે. એટલા માટે સમગ્ર ભારતમાં ગણેશોત્સવ દરમિયાન મીઠાઈની દુકાનોમાં, ઘરોમાં અને મંદિરોમાં જાતજાતના મોદક બનતા હોય છે. પરંતુ આ વર્ષે મહારાષ્ટ્રના નાશિકમાંથી એક એવી અનોખી વાત સામે આવી છે કે જે સમગ્ર દેશમાં ચર્ચાનો વિષય બની ગઈ છે – ૨૦,૦૦૦ રૂપિયે કિલો ગોલ્ડન મોદક.
ગોલ્ડન મોદક – સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ
નાશિકની એક જાણીતી મીઠાઈની દુકાને આ વર્ષે ખાસ તૈયારી કરીને ગોલ્ડન મોદક તૈયાર કર્યા છે. આ મોદકની વિશેષતા એ છે કે તેની ઉપર ખાવા યોગ્ય સોનાના પતરા (એડિબલ ગોલ્ડ લીફ) ચડાવ્યા છે. એ કારણે આ મોદક સામાન્ય મીઠાઈ ન રહી, પરંતુ એક હાઈ-એન્ડ ડિલક્સ સ્વીટ બની ગઈ છે. આ મોદકની કિંમત પ્રતિ કિલો ૨૦,૦૦૦ રૂપિયા રાખવામાં આવી છે. કિંમત સાંભળીને સૌ કોઈ આશ્ચર્યચકિત થઈ જાય, પરંતુ સોનાના અભરણ જેવો આ મોદક જોઈને ખરીદદારોમાં પણ ઉત્સાહ છે.
સોશિયલ મીડિયામાં આ સમાચાર પહોંચતાં જ તસવીરો અને વીડિયો વાયરો થઈ ગયા. લોકો આશ્ચર્ય સાથે આ મોદકની તસવીરો શેર કરવા લાગ્યા. કેટલાક લોકોએ તેને વૈભવી ગણાવ્યું તો કેટલાકે તેને અતિશયોખ્તિ કહી ટિપ્પણીઓ કરી. પરંતુ એમાં કોઈ શંકા નથી કે આ ગોલ્ડન મોદક લોકચર્ચાનો વિષય બની ગયો છે.
મોદકનો ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક અર્થ
ભારતીય પરંપરામાં મોદકનો ખૂબ ઊંડો ધાર્મિક અર્થ છે. કહેવાય છે કે ભગવાન ગણેશ જ્ઞાન, વિદ્યા, સંપત્તિ અને સુખ-સમૃદ્ધિના દાતા છે. જ્યારે ભક્તો મોદકનો ભોગ અર્પે છે ત્યારે તે માત્ર ભોજન નહીં, પરંતુ શ્રદ્ધા, પ્રેમ અને સમર્પણનું પ્રતિક બની રહે છે.
મહારાષ્ટ્રમાં ખાસ કરીને ઉકડીચા મોદક ખૂબ પ્રસિદ્ધ છે. ચોખાના લોટની પાતળી આવરણમાં નાળિયેર-ગોળની ભરવણી કરીને તેને વરાળમાં રાંધી બનાવવામાં આવે છે. દક્ષિણ ભારત, ગુજરાત, ઓડિશા સહિતના રાજ્યોમાં પણ વિવિધ પ્રકારના મોદક જોવા મળે છે. કેટલાક સુકા મેવા વડે બનેલા હોય છે, તો કેટલાક દૂધ અને માવાથી. આ પરંપરાગત ભોજનમાં હવે આધુનિકતા અને વૈભવનો સુવર્ણ સ્પર્શ ઉમેરાયો છે ગોલ્ડન મોદક દ્વારા.
ગોલ્ડન મોદકની બનાવટ અને વિશેષતા
નાશિકની દુકાનદારોએ જણાવ્યું કે આ મોદકને તૈયાર કરવા માટે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા ઘટકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
-
મોદકની અંદર કાજુ, બદામ, પિસ્તા, કેશર, ખોયો અને ઓર્ગેનિક ખાંડ જેવા પ્રીમિયમ ઘટકો છે.
-
તેની બહારની ડિઝાઇન પર ૨૪ કેરેટ ખાવા યોગ્ય સોનાના પતરા ચડાવવામાં આવ્યા છે.
-
આ મોદક ખાસ રોયલ ફિનિશ આપે છે જેથી ખરીદદારોને એ વૈભવી લાગણી સાથે બાપ્પાને ભેટ આપી શકે.
દુકાનદારના જણાવ્યા અનુસાર, આ મોદકને બનાવવા માટે અનુભવી કારીગરોનું ખાસ ટીમ વર્ક થયું છે. સામાન્ય મીઠાઈ બનાવટ કરતાં આ મોદકનું કામ દોઢથી બે ગણું મુશ્કેલ અને સમયખાઉ છે. પરંતુ જેવું પરિણામ મળ્યું તે અદ્વિતીય છે.
ગ્રાહકોની પ્રતિક્રિયા
આ ગોલ્ડન મોદક જોઈને કેટલાક ગ્રાહકો ખૂબ પ્રભાવિત થયા. તેઓએ કહ્યું કે ગણેશોત્સવમાં જો ભક્તિ સાથે થોડું વૈભવ જોડાય તો ભગવાનને પ્રસન્ન કરવા સાથે પરિવાર માટે પણ એ યાદગાર અનુભવ બની જાય છે. કેટલાક ભક્તોએ આ મોદક ખાસ કરીને ગણેશ સ્થાપના દિવસના નૈવેદ્ય તરીકે ખરીદ્યા.
બીજી બાજુ, કેટલાક સામાન્ય લોકોનો મત હતો કે ૨૦,૦૦૦ રૂપિયે કિલો ની કિંમત અત્યંત વધુ છે. તેમના મતે ભક્તિ પૈસાથી નાપી શકાતી નથી અને ભગવાનને પ્રસન્ન કરવા માટે સરળ ઉકડીચા મોદક જ પૂરતા છે. સોશિયલ મીડિયા પર પણ આ મુદ્દે બે પ્રકારની ચર્ચાઓ થઈ રહી છે – એક તરફ વૈભવ અને નવીનતા તરફ આકર્ષિત લોકો, અને બીજી તરફ ભક્તિમાં સાદગી જ સાચી ગણનારા લોકો.
ગોલ્ડન મોદક – એક નવી માર્કેટિંગ સ્ટ્રેટેજી
વિશ્લેષકો માને છે કે આ ગોલ્ડન મોદક માત્ર ભક્તિ નહીં પરંતુ એક માર્કેટિંગ સ્ટ્રેટેજી પણ છે. તહેવારોના સમયમાં દુકાનો ગ્રાહકોનું ધ્યાન ખેંચવા માટે કંઈક અનોખું લાવવાની કોશિશ કરે છે. ગોલ્ડન મોદક એનું એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. એક તરફ એ દુકાનની બ્રાન્ડ વેલ્યુ વધારે છે, તો બીજી તરફ ગ્રાહકોને પણ ચર્ચાનો વિષય આપે છે.
ભારતીય મીઠાઈ ઉદ્યોગમાં વૈભવી પ્રયોગો
આ પહેલી વાર નથી કે ભારતમાં સોનાના પતરા વડે મીઠાઈ બનાવી છે. અમદાવાદ, સુરત, દિલ્હી, મુંબઈ જેવી મેટ્રો શહેરોમાં પહેલાં પણ સોનેરી બરફી, પ્લેટિનમ લાડુ, સિલ્વર કટલી જેવી હાઈ-એન્ડ મીઠાઈઓ વેચાઈ ચૂકી છે. ખાસ કરીને લગ્ન પ્રસંગો અને તહેવારોમાં સમૃદ્ધ વર્ગ માટે આ પ્રકારની મીઠાઈઓ લોકપ્રિય રહે છે.
પરંતુ ગણેશોત્સવ જેવા ધાર્મિક તહેવારમાં ગોલ્ડન મોદક રજૂ થવો એ ખાસ ઘટના છે. કારણ કે મોદકનો સીધો સંબંધ ભગવાન ગણેશ સાથે છે. એ કારણે આ મીઠાઈ માત્ર એક વૈભવી આઇટમ નહીં પરંતુ આધ્યાત્મિકતા અને વૈભવનું અનોખું મિલન છે.
ગણેશોત્સવનો આર્થિક પ્રભાવ
ગણેશોત્સવ માત્ર ધાર્મિક પ્રસંગ નથી, પરંતુ એક વિશાળ આર્થિક પ્રવૃત્તિનું કેન્દ્ર પણ છે. મીઠાઈની દુકાનો, મૂર્તિનિર્માતા, ડેકોરેશન સામગ્રી, ફૂલ-માળાઓ, સાઉન્ડ સિસ્ટમ, પંડાલ નિર્માણ – બધું મળી કરોડો રૂપિયાનો વ્યવહાર થાય છે. નાશિકના આ ગોલ્ડન મોદકનો ઉલ્લેખ પણ એ દર્શાવે છે કે તહેવારો દરમિયાન વેપારીઓ નવા નવા પ્રયોગો કરી ગ્રાહકોને આકર્ષે છે.
વૈભવ સામે સાદગીનો પ્રશ્ન
આ ઘટનાએ એક રસપ્રદ પ્રશ્ન ઉભો કર્યો છે – શું ધાર્મિક તહેવારોમાં વૈભવ દર્શાવવો જોઈએ કે સાદગી જ સાચી? એક વર્ગ માને છે કે ભગવાનને સમર્પિત પ્રસંગોમાં શક્ય તેટલું શ્રેષ્ઠ આપવું જોઈએ, ભલે તે સોનાના મોદક જ કેમ ન હોય. બીજો વર્ગ માને છે કે ભગવાન ભક્તિમાં સાદગી ગમે છે, સોના કે રૂપિયાની કિંમત નથી.
હકીકતમાં બંને દૃષ્ટિકોણ સાચા છે. ભક્તિ વ્યક્તિગત ભાવના છે. કોઈ ભવ્ય મૂર્તિ સ્થાપે, કોઈ નાનકડી માટીની મૂર્તિથી પૂજા કરે, કોઈ સોનાનો મોદક ચઢાવે, તો કોઈ ઉકડીચા મોદકથી પ્રસન્ન કરે – બધું ભગવાન માટે સમાન છે.
નિષ્કર્ષ
નાશિકના આ ૨૦,૦૦૦ રૂપિયે કિલો ગોલ્ડન મોદક એ બતાવ્યું કે ભારતીય તહેવારોમાં પરંપરા સાથે નવીનતા અને વૈભવ કેવી રીતે જોડાઈ શકે છે. એક બાજુ મોદક ભગવાન ગણેશનો પ્રિય નૈવેદ્ય છે, તો બીજી બાજુ સોનાના પતરા વડે તે વૈભવી સ્વરૂપ ધારણ કરી એક અલગ ઓળખ મેળવી રહ્યું છે.
સોશિયલ મીડિયા પર થઈ રહેલી ચર્ચાઓ છતાં, આ વાત સ્પષ્ટ છે કે આ ગોલ્ડન મોદક આ વર્ષના ગણેશોત્સવની ખાસ હાઇલાઇટ બની ગયો છે. ભક્તિ, પરંપરા અને વૈભવનો આ સુવર્ણ મિલાપ લોકોને વર્ષો સુધી યાદ રહેશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
