જામનગર — ધ્રોલ તાલુકાના આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં આજ રોજ એક મહત્વપૂર્ણ અને ચકચારજનક ન્યાયિક નિર્ણય સામે આવ્યો છે. છેલ્લા સાત વર્ષથી ચાલી રહેલા ગર્ભપરીક્ષણ સંબંધિત કેસમાં ધ્રોલની ખાનગી પાર્થ હોસ્પિટલના મુખ્ય તબીબ ડો. હીરેન કણઝારિયાને અદાલતે પીસી એન્ડ પીએનડીટી કાયદા અંતર્ગત દોષિત ઠેરવતા એક વર્ષની જેલસજા તથા રૂ. 5000ના દંડની સજા ફટકારી છે. સાથે હોસ્પિટલમાં કાર્યરત મહિલા તબીબ ડો. સંગીતા દેવાણીને પણ રૂ. 5000નો દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે.

શું છે સમગ્ર મામલો?

આ કેસની શરૂઆત 2018માં થઈ હતી, જ્યારે જામનગર જિલ્લા આરોગ્ય વિભાગે ધ્રોલ ખાતે આવેલી પાર્થ હોસ્પિટલમાં ચોંકાવનારી રેડ કરી હતી. આ ચેકિંગ દરમિયાન આરોગ્ય અધિકારીઓએ ડમી મહિલાઓને દર્દી બનાવી હોસ્પિટલમાં સોનોગ્રાફી માટે મોકલ્યા હતા. ચેકિંગ દરમિયાન બહાર આવ્યું કે હોસ્પિટલ દ્વારા ગર્ભસ્થ શિશુના લિંગ નિર્ધારણથી બચવા માટે જરૂરી સોનોગ્રાફી રજિસ્ટરમાંથી કેટલીક મહિલાઓના નામો અને વિગતો નોંધવામાં જ નહોતાં આવી.

આ પ્રકારની નોંધણીમાં ગફલતને પીસી (Pre-Conception) અને પીએનડીટી (Pre-Natal Diagnostic Techniques) કાયદા હેઠળ ગંભીર ઉલ્લંઘન માનવામાં આવે છે. શિશુના લિંગના આધારે ગર્ભપાત જેવી વિકૃતિ રોકવા માટે લાગુ કરાયેલો આ કાયદો દેશમાં સખ્ત રીતે અમલમાં મૂકાયેલો છે.

કાયદાકીય કાર્યવાહી અને અદાલતી ચુકાદો

આ ચેકિંગ બાદ આરોગ્ય વિભાગે ધ્રોલ પોલીસે ફરિયાદ નોંધાવી હતી. જે મામલો ધ્રોલની અદાલતના હવાલે થયો હતો. કુલ છ વર્ષ સુધી કેસની સુનાવણી ચાલી. સરકારી વકીલે પુરાવાઓ, તબીબી દસ્તાવેજો, અને સ્થાનિક આરોગ્ય અધિકારીઓના નિવેદનો રજૂ કર્યા હતા.

અદાલતે તમામ પાસાઓનો વિચાર કર્યા બાદ નક્કી કર્યું કે ડો. હીરેન કણઝારિયાની ભૂમિકા મુખ્ય છે અને હોસ્પિટલની સંચાલન જવાબદારી તેમનાં પર હતી. તેથી તેમને એક વર્ષની સાદી કેદ અને રૂ. 5000નો દંડ ફટકાર્યો છે. બીજી તરફ, મહિલા તબીબ ડો. સંગીતા દેવાણીને સહભાગી ગણાવી દંડ ફટકાર્યો છે, પરંતુ જેલસજામાં છૂટ આપી છે.

ડો. સંગીતા દેવાણીને રૂ. 25,000ના જાતમુચરકા (Personal Bond) સાથે ત્રણ વર્ષ સુધી શરતી જામીન આપવામાં આવ્યા છે. જો આ સમયગાળામાં તેઓ કોઈપણ પ્રકારની કાયદાકીય ભૂલ કરશે તો જામીન રદ થઇ શકે છે.

પીસી-પીએનડીટી કાયદાનું મહત્વ

શિશુના જન્મ પહેલા લિંગ પરીક્ષણને રોકવા માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પીસી એન્ડ પીએનડીટી એક્ટ 1994માં લાગુ કરાયો હતો. આ કાયદો લિંગ આધારિત ભેદભાવ અને ગર્ભપાત જેવી ઘટનાઓને અટકાવવા માટે રચાયેલો છે. દેશમાં ઘણા વિસ્તારોમાં બાળકીના જન્મનો દર અત્યંત ઓછો જોવા મળ્યો હતો, જેને કારણે સરકાર આ કાયદાને અત્યંત કડક રીતે અમલમાં લાવે છે.

આ કેસ એ બતાવે છે કે આરોગ્ય ક્ષેત્રે કાર્યરત તબીબો અને હોસ્પિટલો માટે માત્ર તબીબી વ્યવહાર પૂરતો જ નહીં, પણ કાયદાકીય જ્ઞાન અને જવાબદારી પણ એટલી જ અગત્યની છે.

આરોગ્ય વિભાગની દૃઢતા

જામનગર જિલ્લા આરોગ્ય તંત્રે આ કેસમાં અનિચ્છિત ગફલત સામે પ્રતિક્રિયા આપતાં જણાવ્યું હતું કે, “આવી ઘટનાઓના કારણે સમાજમાં તબીબી વ્યવસાય પ્રત્યે的不信 વધે છે. ગર્ભપરીક્ષણ જેવા વિષય પર શૂન્ય સહિષ્ણુતા અમલમાં મૂકવામાં આવશે.” આરોગ્ય અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે, ભવિષ્યમાં પણ નિયમિત ચેકિંગ ચાલુ રહેશે અને અનિયમિતતા સામે કડક પગલાં લેવાશે.

તબીબી વર્તુળમાં મિશ્ર પ્રતિસાદ

આ ચુકાદા બાદ તબીબી સમુદાયમાં મિશ્ર પ્રતિસાદ જોવા મળ્યો છે. કેટલાક તબીબો માને છે કે કેટલાક મામલાઓમાં તબીબો અજાણતા શાસન બાબતોમાં ગફલત કરે છે, જ્યારે કેટલાક તબીબોનું કહેવું છે કે આવા કાયદા માટે સલાહકાર અને કાયદા જાણકારોની મદદ જરૂરી છે.

અંતે…

આ કેસ જામનગર જિલ્લામાં પીસી એન્ડ પીએનડીટી કાયદા હેઠળનો સૌથી નોંધપાત્ર અને દંડાધીન ચુકાદો છે. આથી તબીબી વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા તમામ વ્યક્તિઓ માટે એ ચોક્કસ સંદેશ આપે છે કે, શિસ્ત, દસ્તાવેજીકરણ અને કાયદાની પૂરી સમજ વિના કોઇપણ તબીબી સેવા આપવી જોખમી સાબિત થઇ શકે છે.

આ ન્યાયિક ચુકાદો ભવિષ્યમાં ગર્ભપરીક્ષણના કાયદાને વધુ ગંભીરતાથી અમલમાં મુકાવાનો એક સશક્ત દસ્તાવેજ બની રહેશે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060

જામનગર, તા. ૨૮ જુલાઈ – જ્યારથી ગુજરાત સરકારે પશુપ્રેમી નાગરિકો માટે ૧૯૬૨ કરુણા એમ્બ્યુલન્સ સેવા શરૂ કરી છે ત્યારથી અબોલ જીવો માટે આશા અને રક્ષણનો સંદેશ બની ગઈ છે. પશુઓને તાત્કાલિક સારવાર, શસ્ત્રક્રિયા અને બચાવ કાર્ય માટે સેવા આપતી આ એમ્બ્યુલન્સનો એક પ્રેરણાદાયી અને માનવીય સઘન દ્રષ્ટિકોણ ધરાવતો પ્રસંગ તાજેતરમાં જામનગર જિલ્લામાં જોવા મળ્યો છે.

વિભાપર ગૌશાળામાં ગૌ વંશને પગમાં ગંભીર ઈજા

જામનગર તાલુકાની વિભાપર ગૌશાળામાં એક ગૌ વંશ છેલ્લા કેટલાંક દિવસોથી પગમાં તીવ્ર દુખાવાની ફરિયાદને કારણે ચાલવામાં અસમર્થ હતો. આ સ્થિતિ જોયા બાદ ગૌશાળાના સેવકોએ તરત જ EMRI ગ્રીન હેલ્થ સર્વિસ દ્વારા સંચાલિત ૧૯૬૨ હેલ્પલાઈન પર સંપર્ક કર્યો.

ત્વરિત પ્રતિક્રિયા: ટીમ ઘટના સ્થળે દોડી

માહિતી મળતાં જ જામનગર ૧૯૬૨ કરુણા એમ્બ્યુલન્સ ટીમ ઘટના સ્થળે તાત્કાલિક દોડી આવી. ટીમમાં કાર્યરત વેટરિનરી ડૉ. જીગરભાઈ કારેણા, પાઇલોટ કમ ડ્રેસર ભગવાનભાઈ ગલચર, તેમજ ઝોનલ પ્રોગ્રામ મેનેજર ડૉ. શોએબ ખાન સંવેદનશીલતાથી પીડાતી ગાયની પરિસ્થિતિનું નિરીક્ષણ કર્યું.

દોઢ કલાકના સંઘર્ષ બાદ સફળ ઓપરેશન

પશુની સ્થિતિ ગંભીર હોવાને કારણે તાત્કાલિક ઓપરેશન જરૂરી હોવાનું ડૉ. શોએબ ખાનની આગેવાની હેઠળ નિર્ધારિત થયું. કોઈ પણ પ્રકારની આધુનિક ઓપરેશન થિયેટર સુવિધા વગર, ફીલ્ડ પર જ હાથ ધરવામાં આવેલું આ ઓપરેશન આશરે દોઢ કલાક ચાલ્યું. સમગ્ર પ્રક્રિયા દરમિયાન ડૉ. જીગરભાઈ કારેણા અને ભગવાનભાઈ ગલચર સતત ધૈર્ય અને કુશળતાથી દવાઓ, ડ્રેસિંગ અને ટેક્નિકલ સહાય આપી રહ્યાં હતા.

પશુને પીડામુક્ત કરીને જીવન દાન

ઓપરેશન સફળતાપૂર્વક પાર પડતાં, ગૌ વંશે ફરીથી પગ પર ઊભા રહી શકવાની સ્થિતિમાં આવ્યા. ગૌશાળાના સેવકો અને આસપાસના ગામજનોની સામે આવી હૃદયસ્પર્શી ઘટનાએ રાજ્ય સરકારની પશુપાલકહિત સેવા યોજના માટે ગૌરવનો પળ ઊભો કર્યો હતો.

સંપૂર્ણ સેવા મફતમાં, સરકારનો વિશ્વાસ વધ્યો

વિશેષ છે કે સમગ્ર સારવાર, ઓપરેશન, દવાઓ અને પ્રવાસ સહિતની સેવા સંપૂર્ણપણે નિઃશુલ્ક આપવામાં આવી હતી. આ અમૂલ્ય સેવાથી ગૌશાળાના સંચાલકોએ અને સેવકોને મોટા સ્તરે રાહત મળી હતી અને તેમણે ગુજરાત સરકાર તથા ૧૯૬૨ કરુણા એમ્બ્યુલન્સ ટીમ પ્રત્યે આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો.

ટીમનું સરાહનાપાત્ર કાર્ય

આ ઘટનાની નોંધ લઇને ૧૯૬૨ તથા ૧૦ MVDનાં પ્રોગ્રામ મેનેજર ડૉ. શોએબ ખાન તેમજ જામનગર જિલ્લાના પ્રોજેક્ટ કો ઓર્ડિનેટર શ્રી ચિંતનભાઈ પંચાલ દ્વારા સમગ્ર ટીમના કામગીરીને ઉંચા પ્રશંસા પાઠવી. તેમણે જણાવ્યું કે, “આ સેવા માત્ર દવાખાનું નથી, પરંતુ પીડિત જીવ માટે સંવેદનાનું જીવંત માધ્યમ છે.”

જનતાને અપીલ: સેવાનો લાભ લો

ડૉ. શોએબ ખાન તથા ચિંતનભાઈ પંચાલે ગુજરાતની જનતાને અપીલ કરી છે કે, “જો કોઈને પણ ઘેર કે ગામમાં કોઈ પશુને ઈજા, બીમારી કે દુખાવાની તાત્કાલિક સારવારની જરૂર હોય, તો વિલંબ કર્યા વિના ૧૯૬૨ નંબર પર ફોન કરીને મફત સેવા મેળવી શકાય છે.“

આજના સમયમાં જ્યાં મશીનોથી સંચાલિત વ્યવસ્થાઓ માનવતાને પડકારતી હોય છે, ત્યાં ૧૯૬૨ કરુણા એમ્બ્યુલન્સની આ સેવા પ્રકૃતિ અને સંવેદનાની સંભાળ લેતો એક જીવંત ઉદાહરણ છે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060