છોટીકાશી ગણાતું જામનગર શહેર આજે ફરી એક વાર ભક્તિભાવ અને દિવ્ય ઉર્જાથી ઝળહળ્યું. કારણ હતું — શ્રીકૃષ્ણ પ્રણામી સંપ્રદાયની આધ્યાત્મિક ધરો હરણી ધરાવતું શ્રી ૫ નવતનપુરી ધામ ખીજડા મંદિર, જ્યાં સ્થાપના દિવસના પાવન અવસરે કાર્તિકી પૂર્ણિમાના શુભ મુહૂર્તે એક ભવ્ય અને ઐતિહાસિક પૃથ્વી પરિક્રમા – પદયાત્રા યોજાઈ. આ પરિક્રમા ફક્ત ધર્મની વિધિ નહોતી, પરંતુ હજારો શ્રદ્ધાળુઓની ભક્તિ, એકતા અને શ્રીકૃષ્ણ પ્રેમની જીવંત પ્રતીતિ હતી.
🔶 શ્રી કૃષ્ણ પ્રણામી ધર્મની અધ્યાત્મિક પરંપરાનો ધ્વજવાહક ખીજડા મંદિર
જામનગરનું ખીજડા મંદિર શ્રી કૃષ્ણ પ્રણામી સંપ્રદાયનું એક અતિ પવિત્ર સ્થાન ગણાય છે. આ સ્થાનની સ્થાપના નિજાનંદાચાર્ય શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજે સદીઓ પહેલા કરી હતી, અને ત્યારથી આ ધામ અવિરત રીતે ભક્તિ, શાંતિ અને માનવતાના સંદેશો પ્રસરાવતું રહ્યું છે.
પ્રણામી ધર્મનું મૂળ તત્વ છે — સર્વ ધર્મ સમભાવ અને સત્યનો માર્ગ. અહીં કોઈ જાતિ, ધર્મ કે ભાષાનો ભેદ નથી; ફક્ત શ્રીકૃષ્ણના ઉપદેશ અને “નિજાનંદ”ના માર્ગનું પાલન છે. ખીજડા મંદિર આ વિચારધારાનો જીવંત પ્રતિક બનીને આજે વૈશ્વિક સ્તરે પણ “પ્રણામી ધર્મની પવિત્ર ભૂમિ” તરીકે ઓળખાય છે.
🔶 કાર્તિકી પૂર્ણિમાનો પાવન પ્રસંગ
કાર્તિકી પૂર્ણિમા હિન્દુ પંચાંગ મુજબ અતિશય પવિત્ર દિવસ ગણાય છે. આ દિવસે ગંગા, ભગવાન વિષ્ણુ અને દેવી લક્ષ્મીની પૂજા ખાસ મહત્વ ધરાવે છે. શ્રી કૃષ્ણ પ્રણામી પરંપરામાં પણ આ દિવસ વિશેષ માનવામાં આવે છે.
આ દિવસે શ્રી ૫ નવતનપુરી ધામ ખીજડા મંદિરની સ્થાપનાની સ્મૃતિમાં દર વર્ષે ભવ્ય પરિક્રમા યોજાય છે. આ પરિક્રમા ધર્મની એકતા, પ્રેમ અને શાંતિના સંદેશનો પ્રચાર કરે છે.
આ વર્ષે આ પરિક્રમા વધુ વિશિષ્ટ બની કારણ કે તે જગદગુરુ શ્રી ૧૦૮ કૃષ્ણમણિજી મહારાજની નિશ્રામાં સંપન્ન થઈ હતી.
🔶 સંત-મહંતોની પવિત્ર ઉપસ્થિતિથી ધામ ધન્ય બન્યું
આ ભવ્ય પૃથ્વી પરિક્રમામાં શ્રી કૃષ્ણ પ્રણામી સંપ્રદાયના અનેક પ્રતિષ્ઠિત સંતો અને મહંતો ઉપસ્થિત રહ્યા.
-
શ્રી ૫ મહામંગલપુરી ધામ સુરતથી શ્રી ૧૦૮ સૂર્યનારાયણદાસજી મહારાજ,
-
સિક્કિમથી પધારેલા શ્રી ૧૦૮ સુધાકારજી મહારાજ,
-
શ્રી ૧૦૮ લક્ષ્મણદેવજી મહારાજ,
-
શ્રી ૧૦૮ દિવ્યચૈતન્યજી મહારાજ
સહિત અનેક સંતોએ ભક્તિપૂર્વક આશીર્વાદ આપ્યા.
તેમની ઉપસ્થિતિએ સમગ્ર પરિક્રમાને એક દિવ્ય આધ્યાત્મિક તેજ આપ્યું. પદયાત્રા દરમિયાન સંતમંડળ ભજન-કિર્તન કરતા આગળ વધતા રહ્યા, જયારે હજારો શ્રદ્ધાળુઓ “જય શ્રીકૃષ્ણ પ્રણામી”ના જયઘોષ સાથે સંગત કરતા રહ્યા.
🔶 પૃથ્વી પરિક્રમાનો ભવ્ય માર્ગ
પરિક્રમાની શરૂઆત સવારે શ્રી ૫ નવતનપુરી ધામ ખીજડા મંદિરથી શ્રી કૃષ્ણના પવિત્ર ભજન અને આરતીથી થઈ. ત્યારબાદ સંતશ્રીએ ધર્મધ્વજ લહેરાવી યાત્રાનો પ્રારંભ કર્યો.
પરિક્રમા હવાઈચોક, સેન્ટ્રલ બેન્ક, દરબારગઢ, કાલાવડ નાકા તરફ આગળ વધી. માર્ગમાં અનેક સ્થળોએ ભક્તો દ્વારા સ્વાગત મંડપો ઊભા કરાયા હતા, જ્યાં સંતો અને યાત્રાળુઓ પર પુષ્પવર્ષા થઈ.
પદયાત્રા અંતે ઠેબા ચોકડી નજીક આવેલા ૧૨૦૦૦ પારાયણ મહામહોત્સવ સ્થળ મૂલ મિલાવા ખાતે પહોંચી હતી, જ્યાં સંતોએ ધર્મધ્વજ લહેરાવી મહેર સાગર પાઠનું પઠન કર્યું.
આ પવિત્ર પઠન દરમિયાન આખા પ્રાંગણમાં “નિજાનંદ”ના નાદ ગુંજી ઉઠ્યા અને ભક્તો પર અદ્ભુત શાંતિનો અહેસાસ છવાઈ ગયો.
🔶 સેવાનો ધોધ – મંદિરના નવનિર્માણ માટે ભાવિકોની અર્પણભાવના
પૃથ્વી પરિક્રમાનો એક વિશેષ પાસો એ હતો કે આ પ્રસંગે શ્રી ૫ નવતનપુરી ધામ ખીજડા મંદિરના નવનિર્માણ માટે સેવાનો ધોધ વહ્યો.
ભક્તોએ પોતાની શક્તિ મુજબ દાન, અર્પણ અને સહકાર આપીને ધર્મકાર્યમાં ભાગ લીધો. ઘણા ભાવિકોએ આ પ્રસંગે “શ્રી મંદિર સેવા ફંડ”માં યોગદાન આપવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી.
આ કાર્યક્રમમાં ટ્રસ્ટી મનસુખભાઈ સંઘાણી, કિંજલભાઈ કારસરીયા, કિશનભાઈ વસરા, પ્રણામી ગ્લોબલ સ્કૂલના જી.એલ. તનેજા, કિશોરભાઈ સંઘાણી સહિતના અગ્રણીઓની ઉપસ્થિતિએ કાર્યક્રમને વધુ ગૌરવ આપ્યું.
🔶 ભજન, કિર્તન અને આધ્યાત્મિક સંગીતની ગુંજ
પદયાત્રા દરમિયાન સંગીતમંડળ દ્વારા “મહેર સાગર”, “નિજાનંદ સ્તોત્ર” અને “કૃષ્ણ મહિમા”ના ભજનોની ગુંજતી ધ્વનિએ આખા જામનગર શહેરને ભક્તિમય બનાવી દીધું. સંતો અને યુવાધર્મપ્રેમી ભક્તોએ તાળ, મૃદંગ, હાર્મોનિયમના સ્વરો સાથે નૃત્ય કરતા ભજન ગાયા.
આ દૃશ્યો જોનારા લોકોના હૃદયમાં ભક્તિ અને ઉત્સાહની લહેર દોડતી જોવા મળી.
🔶 ધર્મધ્વજ અને પરંપરાનો પ્રતિનિધિ કાર્યક્રમ
આ કાર્યક્રમનો મુખ્ય આકર્ષણ રહ્યો ધર્મધ્વજ વિધિ. સંતમંડળે ખીજડા મંદિરના ધ્વજને પુષ્પ, હળદર અને કુમકુમથી સજાવીને પવિત્ર મંત્રોચ્ચાર સાથે લહેરાવ્યો. આ ધ્વજ પ્રણામી સંપ્રદાયની એકતા, શાંતિ અને પ્રેમના સિદ્ધાંતોનું પ્રતિક છે.
🔶 ધર્મ અને સામાજિક સેવાનો સમન્વય
શ્રી કૃષ્ણ પ્રણામી સંપ્રદાય હંમેશા ધર્મ સાથે માનવસેવાને મહત્વ આપે છે. આ પ્રસંગે પણ સંતમંડળે ઘોષણા કરી કે ખીજડા મંદિરના નવનિર્માણ સાથે સાથે આશ્રમ શિક્ષણ સેવા, ભોજન સેવા અને નિઃશુલ્ક આરોગ્ય સેવા જેવા કાર્યોને વધુ વ્યાપક બનાવવામાં આવશે.
🔶 ભાવિકોના અનુભવો
પરિક્રમામાં જોડાયેલા એક વૃદ્ધ ભક્તે કહ્યું —
“આજે એવી શાંતિનો અનુભવ થયો જે શબ્દોમાં કહી શકાય નહીં. સંતોના આશીર્વાદ અને ભજનના સ્વરો વચ્ચે મનમાં જે શાંતિ મળી, તે જીવનભર યાદ રહેશે.”
જ્યારે એક યુવક ભાવિકે જણાવ્યું —
“આ પદયાત્રાએ અમને બતાવ્યું કે આધ્યાત્મિકતા ફક્ત મંદિર સુધી સીમિત નથી, પણ એ મનની શુદ્ધિ અને સમાજ માટેના પ્રેમનો માર્ગ છે.”
🔶 ખીજડા મંદિર : આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક એકતાનો પ્રતીક
શ્રી ૫ નવતનપુરી ધામ ખીજડા મંદિર ફક્ત જામનગરના જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર ગુજરાત અને ભારતના પ્રણામી સંપ્રદાયના અનુયાયીઓ માટે એક પવિત્ર યાત્રાધામ છે. અહીં દર વર્ષે દેશ-વિદેશથી હજારો ભાવિકો ભક્તિભાવથી ઉપસ્થિત રહે છે.
આ ધામે અનેક સામાજિક, શૈક્ષણિક અને સેવા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરીને પ્રણામી ધર્મના મૂળ મંત્ર — “સર્વ ધર્મ સમભાવ”ને જીવંત રાખ્યો છે.
🔶 અંતમાં : ભક્તિનો અવિનાશી ઉત્સવ
કાર્તિકી પૂર્ણિમાના આ પવિત્ર દિવસે યોજાયેલી પૃથ્વી પરિક્રમા ભક્તિ, શાંતિ અને સમર્પણનો જીવંત ઉત્સવ બની રહી. ભજનના સ્વરો, ધર્મધ્વજની લહેર અને સંતોના આશીર્વાદે ખીજડા મંદિર અને સમગ્ર જામનગર શહેરને આધ્યાત્મિક પ્રકાશથી પ્રગટ કરી દીધું.
શ્રી ૫ નવતનપુરી ધામ ખીજડા મંદિરના આ સ્થાપના દિવસના પ્રસંગે ફક્ત એક ધાર્મિક વિધિ નહિ, પરંતુ સમગ્ર માનવજાત માટે સંદેશ આપ્યો કે —
“ધર્મનો સાર છે પ્રેમ, સેવા અને એકતા.”
