🌱 “એક પેડ…એક સંકલ્પ: જામનગર કોર્ટ દ્વારા પર્યાવરણ દિવસની અનોખી ઉજવણી” 🌍

વૃક્ષારોપણ દ્વારા ગ્લોબલ વોર્મિંગ સામે સામૂહિક સંકલ્પ

જામનગર શહેર, જે ગુજરાતનો ઐતિહાસિક અને ન્યાયિક કેન્દ્ર ગણાય છે, ત્યાં પર્યાવરણ અંગે જાગૃતિ માટે મહત્વપૂર્ણ પગલું ભરવામાં આવ્યું છે. 5 જૂનના વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ નિમિત્તે જામનગરના ન્યાય તંત્ર દ્વારા એક ઉત્કૃષ્ટ ઉદાહરણ રજૂ કરવામાં આવ્યું – “એક પેડ માટે નામ” જેવી અનોખી ઝુંબેશના ભાગરૂપે જામનગર જિલ્લા કોર્ટ ખાતે વિશિષ્ટ વૃક્ષારોપણ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું.

👨‍⚖️ કોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિએ આપ્યો સંદેશ

આ કાર્યક્રમમાં જામનગર જિલ્લા ન્યાયાલયના પ્રિન્સિપાલ જજ શ્રી એન. આર. જોશી પોતાના હસ્તે વૃક્ષારોપણ કરીને સમગ્ર ન્યાયિક કક્ષાએ પર્યાવરણ સંરક્ષણ માટે જવાબદારી ભજવવાનું મહત્વ દર્શાવ્યું. તેમના દ્વારા ‘એક પેડ માટે નામ’ અભિયાન અંતર્ગત રોપાયેલા વૃક્ષને નામ આપવામાં આવ્યું, જે એક ભાવનાત્મક અને શિક્ષાત્મક સંદેશ આપતો કાર્યક્રમ રહ્યો.

જજ સાહેબે નિવેદનમાં જણાવ્યું કે, “પર્યાવરણની જાળવણી એ હવે વિકલ્પ નથી, આવશ્યકતા છે. ગ્લોબલ વોર્મિંગ સામે એકમાત્ર અસરકારક હથિયાર – વૃક્ષારોપણ છે. દરેક નાગરિકે એક વૃક્ષ વાવવું અને તેનું પાલન કરવું એ પોતાની ફરજ સમજી લેવી જોઈએ.

🌍 વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ: અર્થ અને મહત્વ

દર વર્ષે 5 જૂને વિશ્વભરમાં World Environment Day ઉજવવામાં આવે છે. તેની ઉજવણી સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સંસ્થા (UNEP) દ્વારા પ્રેરિત છે અને તેનું મુખ્ય ઉદ્દેશ છે – પર્યાવરણ પ્રત્યે લોકોમાં જાગૃતિ લાવવી અને ગ્લોબલ સ્તરે સંરક્ષણના પ્રયાસોને પ્રોત્સાહન આપવું.

વૃક્ષો માત્ર ઓક્સિજન પૂરું પાડતા નથી – તેઓ ભુમિ સુધારે છે, પાણીના સ્તરને જાળવે છે, પ્રાણી-પક્ષીઓને આશરો આપે છે અને importantly – કાર્બન ડાયોક્સાઇડ શોષી ગ્લોબલ વોર્મિંગ સામે રક્ષણ આપે છે.

🌿 ‘એક પેડ માટે નામ’ અભિયાનનું ઊંડું તત્વ

આ અભિયાનનું મૂળ તત્વ છે – વ્યક્તિગત જવાબદારી. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ પોતે કોઈ વૃક્ષને નામ આપે છે, ત્યારે તે માત્ર એક પાંદડા-તણાવાળું પેઢું નથી, પણ એક જીવંત સંબંધ બની જાય છે. આ અભિયાન દ્વારા લોકોના મનમાં વૃક્ષ પ્રત્યે લાગણીક સંબંધ ઊભો થાય છે, જે તેને તેનું જતન કરવા પ્રેરિત કરે છે.

કોર્ટના કર્મચારીઓ, અધિકારીઓ અને વકીલ મિત્રો પણ આ અભિયાનમાં જોડાયા અને દરેકે પોતાના હસ્તે વૃક્ષ રોપી તેનું નામ રાખ્યું. આ કાર્યક્રમ માત્ર એક દેખાવની ઉજવણી ન રહ્યો – પરંતુ જીવનશૈલીમાં પરિવર્તન લાવવાનો સંકલ્પ બની રહ્યો.

📸 કાર્યક્રમના દ્રશ્યો: હરિયાળું સંકલ્પ

કોર્ટના ચોરસમાં વૃક્ષારોપણ દરમિયાન જાણે ધરતી મૃદુતાથી હસતી હોય એવો નજારો હતો. પ્રિન્સિપાલ ડિસ્ટ્રિક્ટ જજ શ્રી એન. આર. જોશી, ન્યાયાધીશગણ, કોર્ટના કર્મચારીઓ તથા વકીલમંડળે સંયુક્ત રીતે જમીનમાં વૃક્ષો રોપ્યા. દરેક વૃક્ષ પાસે લાકડાનું એક પાટિયું રાખવામાં આવ્યું હતું, જેમાં વૃક્ષના નામ સાથે તેને નામ આપનારનો પણ ઉલ્લેખ હતો.

આ સુંદર આયોજન દ્વારા માત્ર કોર્ટ સંકુલને હરિયાળું બનાવવા નહિ, પરંતુ ન્યાયતંત્રના માધ્યમથી પણ સમાજમાં પર્યાવરણ માટેની જવાબદારીનો સંદેશ આપી શકાય છે તે સાબિત થયું.

📚 કાયદો અને પર્યાવરણ: એક અનિવાર્ય જોડાણ

વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસની ઉજવણી માત્ર વૃક્ષારોપણની મર્યાદામાં નહીં રહેવી જોઈએ. પર્યાવરણ સંબંધિત કાયદાઓના અમલ અને પ્રચાર દ્વારા પણ મોટા સ્તરે પરિવર્તન લાવવામાં આવી શકે છે. આપણા દેશમાં પર્યાવરણની રક્ષા માટે ખાસ કાયદા બનાવવામાં આવ્યા છે જેમ કે:

  • Environment Protection Act – 1986

  • Forest Conservation Act – 1980

  • Wildlife Protection Act – 1972

આ કાયદાઓ માત્ર કાગળ પર નહીં, પરંતુ દરરોજના જીવનમાં લોકો સુધી પહોંચી તે જરૂરી છે – અને આવા કાર્યક્રમો આ કમી પૂરું કરી શકે છે.

🗣️ પર્યાવરણ માટે સભાન ન્યાય તંત્ર – સમર્થ સમાજ

જામનગર કોર્ટના આ પ્રયાસે સમાજને એવું દર્પણ બતાવ્યું કે ન્યાયતંત્ર ફક્ત કાનૂની મુદ્દાઓના નિવારણ માટે નહિ, પરંતુ સામાજિક અને પર્યાવરણીય જવાબદારીમાં પણ આગળ છે. કોર્ટ જેવી પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થા જયારે વૃક્ષારોપણ માટે આગળ આવે છે, ત્યારે તેનો સંદેશ બહુ દુર સુધી પહોંચે છે.

એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યાં ન્યાયતંત્ર પર્યાવરણ માટે ગંભીર છે, ત્યાં સમાજ પણ વધુ જવાબદાર બને છે.

📢 આહ્વાન: દરેક નાગરિક એક વૃક્ષ વાવે

જામનગર કોર્ટના આ પ્રયાસે સમાજને એવું પ્રેરક સંદેશ આપ્યો છે કે:

એક વ્યક્તિ – એક વૃક્ષ
એક પરિવાર – એક બગીચો
એક શહેર – એક હરિયાળો વિશ્વ

પ્રિન્સિપાલ જજ શ્રી N. R. જોશી દ્વારા આપવામાં આવેલ સંદેશે સરકારી કર્મચારીઓથી લઈને સામાન્ય નાગરિક સુધી પર્યાવરણ માટેનું જાગૃત અને જવાબદાર વલણ વિકસાવવા પાત્ર બનાવ્યું છે.

📌 સારાંશ: થોડી ભૂમિકા આપણી પણ છે…

જામનગર કોર્ટના આ કાર્યક્રમ દ્વારા એ સ્પષ્ટ છે કે પર્યાવરણની રક્ષા માટે દરેક વ્યક્તિનું યોગદાન મહત્વ ધરાવે છે – પછી એ ન્યાયાધીશ હોય કે નાગરિક.

એક પેડ એક જીવ સમાન છે, તેનું રોપણ એ જન્મ આપવાનું પવિત્ર કામ છે.

પર્યાવરણ દિવસની આવું ઉદ્દેશ્યપૂર્ણ અને ભાવનાત્મક ઉજવણી આજે જીવનશૈલીમાં પરિવર્તન લાવવા માટેનો પાયાનો પગથિયો બની શકે છે – જો આપણે બધાંએ તહેનાત થી એક વૃક્ષ વાવવાનો અને તેનો પરિવાર જેવો સંભાર કરવાનો સંકલ્પ કરીએ.

INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/

FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice

આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો

“વેસ્ટમાંથી બેસ્ટની યાત્રા: પર્યાવરણની રક્ષા માટે અમદાવાદ મહાનગરપાલિકાની નવીન પહેલો – વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ ૨૦૨૫ નિમિત્તે”

૫મી જૂન, ૨૦૨૫ – વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસના પાવન અવસરે જ્યારે સમગ્ર વિશ્વ પર્યાવરણ જાળવવા અને પ્રાકૃતિક સંસાધનોનું સંરક્ષણ કરવા પ્રતિબદ્ધતાની પુષ્ટિ કરે છે, ત્યારે ગુજરાતનું હૃદય સમાન શહેર અમદાવાદ પર્યાવરણીય સંવેદનશીલ કામગીરીમાં સર્વોચ્ચ સ્થાને પોતાનું સ્થાન બનાવી રહ્યું છે.

વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ ૨૦૨૫ નિમિત્તે

આપણે બહુવાર “વેસ્ટમાંથી બેસ્ટ”નું સૂત્ર સાંભળીએ છીએ, પણ અમદાવાદ મહાનગરપાલિકાએ તેને માત્ર સૂત્ર નથી રાખ્યું – એ તેને યથાર્થમાં પરિવર્તિત કરીને, શહેરના દરેક ખૂણે કચરામાંથી સર્જનાત્મક ઉત્પાદન દ્વારા સ્વચ્છતા અને પુનઃઉપયોગની દિશામાં ક્રાંતિકારી પગલાં ભર્યા છે.

પર્યાવરણની રક્ષા માટે અમદાવાદ મહાનગરપાલિકાની નવીન પહેલો

પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ સામે શહેરનું સક્રિય પ્રતિસાદ

વિશ્વના મોટા શહેરો માટે પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ એક મોટું પડકારરૂપ સમસ્યા છે. રોજબરોજ થતી અનિયંત્રિત પ્લાસ્ટિક વેસ્ટના કારણે મૃતિકાંશ, પાણી અને હવા ત્રણેય સ્તરે પ્રદૂષણ વધી રહ્યું છે.

**અમદાવાદ મહાનગરપાલિકા (AMC)**ના સોલિડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ વિભાગ દ્વારા શરૂ કરાયેલા પહેલમાં પબ્લિક-પ્રાઇવેટ પાર્ટનરશિપ (PPP) માધ્યમથી પ્લાસ્ટિક વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ ફેસિલિટી અમલમાં મુકાઈ છે.

આ યોજના હેઠળ:

  • પ્લાસ્ટિકને અલગથી એકત્રિત કરી

  • તેનું વૈજ્ઞાનિક રીતે પરિવહન અને ટ્રીટમેન્ટ કરાય છે

  • અને ફાઈનલ રિસાઇકલિંગ માટે ઈન્ડસ્ટ્રીઝને આપીને ઉપયોગી વસ્તુઓમાં ફેરવવામાં આવે છે

છેલ્લાં બે વર્ષમાં અંદાજિત ૫૧,૧૦૦ મેટ્રિક ટન પ્લાસ્ટિક મટિરિયલ વિવિધ ઉદ્યોગોને પૂરો પાડવામાં આવ્યો છે.

પ્લાસ્ટિકમાંથી તૈયાર થયેલ બાકડા (બેંચીસ): નકામું હવે ઉપયોગી

AMC દ્વારા શહેરનાં બગીચાઓ અને જાહેર સ્થળોએ પ્લાસ્ટિક વેસ્ટમાંથી તૈયાર કરાયેલા બાકડા (બેંચીસ) મૂકવામાં આવ્યા છે.

આ બેંચની વિશિષ્ટતાઓ:

  • દરેક બેન્ચમાં ૩ લોકો માટે બેસવાની જગ્યા

  • એક બેચ બનાવવામાં ૫૦ કિલો રિસાયકલ મલ્ટિ-લેયર્ડ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ

  • ૪૦૦ કિલો સુધી વજન સહન કરવાની ક્ષમતા

  • ગરમી શોષણ ક્ષમતા ધરાવતી શીટ્સ, જે ૭૦ ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી તાપમાને સહન કરી શકે

  • અનોખું ડિઝાઇન જે ઈન્સ્યુલેશન માટે પણ ઉપયોગી

આવા બેંચો માત્ર ઔપચારિક સુવિધા પૂરાં પાડતા નથી, પણ તેનાથી નાગરિકોમાં પ્લાસ્ટિક પુનઃઉપયોગ માટે જાગૃતિ ફેલાય છે.

પ્લાસ્ટિક બોટલ ક્રશિંગ મશીનો – એક પગલું રિસાયકલિંગ તરફ

અમદાવાદ શહેરમાં ૬થી વધુ લોકેશનો પર પ્લાસ્ટિક બોટલ ક્રશર મશીનો મૂકવામાં આવ્યા છે.

નાગરિકો અહીં પોતાનો પ્લાસ્ટિકનો વેસ્ટ જેમ કે:

  • પાણીની બોટલ્સ

  • સોફ્ટ ડ્રિન્ક્સના બોટલ્સ
    … મૂકીને ક્રશ કરી શકે છે.

આ પિસાયેલ પ્લાસ્ટિક પછી:

  • પ્લાસ્ટિક થીમ યાર્ન માટે વપરાય છે

  • તેમાંથી જીન્સ, ટી-શર્ટ્સ, પાવચેસ વગેરે તૈયાર થાય છે

આ અભિગમ “લાઇફસાયકલ એક્સટેન્શન ઑફ પ્રોડક્ટ્સ” તરીકે ઓળખાય છે.

RRR વાન: રિડયૂસ, રિયૂઝ, રિસાઇકલ થિમ પર આધારીત નવા કદમ

મોબાઇલ RRR વાનનો શુભારંભ અમદાવાદ મહાનગરપાલિકા દ્વારા શહેરના ૭ ઝોનમાં થઈ ચૂક્યો છે. દરેક ઝોન માટે એક RRR વાન કાર્યરત છે.

આ વાન નાગરિકોની જૂની બિન-ઉપયોગી વસ્તુઓ એકત્ર કરે છે જેમ કે:

  • જૂના કપડાં

  • પગરખાં

  • રમકડાં

  • ફર્નિચર

  • ઇલેક્ટ્રોનિક આઇટમ્સ

આ એકત્રિત વસ્તુઓ પછી:

  • જરૂરમંદોને આપવી

  • રિપેર કરી નવા રૂપે વાપરવી

  • અથવા રિસાયકલ કરી નવી વસ્તુ બનાવવી

આના કારણે:

  • ડમ્પ સાઇટ પર જતા કચરાની માત્રામાં ઘટાડો થયો

  • પુનઃઉપયોગ અને સંસાધન બચત વધ્યું

પ્લાસ્ટિકને બદલે કાપડના થેલાં: વેન્ડિંગ મશીનની નવી પહેલ

પ્લાસ્ટિક થેલીઓના અતિ ઉપયોગ સામે AMCએ મહત્વકાંક્ષી પગલું ભર્યું છે.

પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે ૭ વેજિટેબલ અને ફ્રૂટ માર્કેટોમાં ક્લોથ બેગ વેન્ડિંગ મશીનો મુકાયા છે.

  • નાગરિકો ઓછા ખર્ચે અહીંથી રિયૂઝેબલ કપડાંની થેલીઓ મેળવી શકે

  • થેલીના બદલામાં નાની ફી અથવા મટિરિયલ આપી શકાય

  • પ્રોજેક્ટનો વ્યાપ સફળતાના આધારે શહેરભરના બજારો સુધી વધારાશે

પર્યાવરણ માટે AMCના કાર્યના સામાજિક અને આર્થિક ફાયદા:

1. નાગરિકોને શીખ:
AMCની આ પહેલોથી નાગરિકોમાં પોતે જવાબદારીથી વર્તવાનો સંદેશ જાય છે.

2. રોજગારીમાં વૃદ્ધિ:
રિસાયકલિંગ ક્ષેત્રે અનેક લોકોને રોજગાર મળી રહ્યો છે – મશીનો ચલાવવાવાળા, કલેક્ટરો, સ્કેનર્સ, રિમેન્યુફેક્ચરિંગ કામદારો વગેરે.

3. ઘટતો કચરો – ઘટતી અસર:
આ પહેલો સતત શહેરી કચરાની માત્રામાં ઘટાડો લાવશે. લાંટફિલ્ડ સાઇટ ઉપરનો દબાણ ઘટશે.

4. પ્રેરણા અન્ય શહેરો માટે:
અમદાવાદ મેડલ સ્ટાન્ડર્ડ ઉભો કરે છે જે અન્ય શહેરો માટે રોલ મોડેલ તરીકે કાર્ય કરે.

નિષ્કર્ષ: નકામા પાસેથી નમન

અમદાવાદ મહાનગરપાલિકાની “વેસ્ટમાંથી બેસ્ટ”ની યાત્રા માત્ર એક નીતિ નથી – તે સૌજન્ય, સંવેદનશીલતા અને તકનીકી જોડાણનો એક જીવંત ઉદાહરણ છે.

પર્યાવરણનું રક્ષણ એક દૈનિક અભ્યાસ છે – અને AMC આ અભ્યાસને દરેક નાગરિક સુધી પહોંચાડવાનો યત્ન કરી રહી છે.

વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ 2025 એ સમય છે જ્યારે આપણે સહારાથી નહિ, સાથે મળીને પૃથ્વીને બચાવવાનું બાંયધરી આપીએ.

INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/

FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice

આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો